«Թուրքմենչայի պայմանագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-` +՝ )
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-` +՝)
Տող 23. Տող 23.
}}
}}
[[Պատկեր:Map Iran 1900-fr.png|մինի|300px|աջից|Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով]]
[[Պատկեր:Map Iran 1900-fr.png|մինի|300px|աջից|Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով]]
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում` [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում՝ [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։


1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին Թուրքմենչայ գյուղում([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009 թ․ հունվարի 18}}</ref>։
1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին Թուրքմենչայ գյուղում([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009 թ․ հունվարի 18}}</ref>։


Այն կնքելով` երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին:
Այն կնքելով՝ երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին:


# Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն` Իրանը հանձնում է [[Երևան]]ը և այսօր [[Ադրբեջան]]ի մաս կազմող՝ [[Նախիջևան]]ը, [[Թալիշ]]ը, Օրդուբադը և Արրան նահանգի [[Մուղան]] շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները, որ Ռուսաստանին էր հանձնել [[Գյուլիստանի պայմանագիր|Գյուլիստանի պայմանագրի]] ընթացքում։
# Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն՝ Իրանը հանձնում է [[Երևան]]ը և այսօր [[Ադրբեջան]]ի մաս կազմող՝ [[Նախիջևան]]ը, [[Թալիշ]]ը, Օրդուբադը և Արրան նահանգի [[Մուղան]] շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները, որ Ռուսաստանին էր հանձնել [[Գյուլիստանի պայմանագիր|Գյուլիստանի պայմանագրի]] ընթացքում։
# [[Արաքս]]ն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալայից մինչև [[Աստարա]]-ի գետի ելանցքը»։
# [[Արաքս]]ն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալայից մինչև [[Աստարա]]-ի գետի ելանցքը»։
# Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն` Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)։
# Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն՝ Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)։
# Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն` պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները [[Կասպից ծով]]ում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
# Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն՝ պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները [[Կասպից ծով]]ում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
# Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
# Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
# Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։
# Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։

03:34, 27 Նոյեմբերի 2015-ի տարբերակ

Թուրքմենչայի պայմանագիր

Դուք Ի. Պասկևիչ և արքայազն Աբաս-Միրզա խաղաղության պայմանագրի ստորագրման պահին
Պայմանագրի տիպ խաղաղության պայմանագիր
Պատրաստվել է 1828 թ. փետրվարի 10 (21)
Ստորագրել են Ի. Պասկևիչ (Ռուսաստան) և Աբբաս-Միրզա (Պարսկաստան)
Կողմեր Ռուսական կայսրություն Ռուսական կայսրություն

Իրան Իրան

Լեզուներ ռուսերեն, պարսկերեն
Վիքիդարան պարունակում է տեքստը.
ru:Туркманчайский мирный договор
Ռուսաստանի և Պարսկաստանի մարզերը պայմանագրից հետո և առաջ. Թուրքմանչայում հանձնված մասերը ցույց են տրվել կանաչ և կարմիր գծերով

Թուրքմենչայի Պայմանագիրը 1828 (ռուսերեն՝ Туркманчайский договор. պարսկերեն՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է Ռուսաստանի և Պարսկաստանի միջև փետրվարի 21-ին, Պարսկաստանի Արևելյան Ադրբեջան նահանգի Թուրքմենչայ գյուղում՝ 1826-1828 թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։

1828 թ. Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է փետրվարի 21-ին Թուրքմենչայ գյուղում(Թավրիզի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է Իվան Պասկևիչը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է Ալեքսանդր Գրիբոեդովը[1]։

Այն կնքելով՝ երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին:

  1. Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն՝ Իրանը հանձնում է Երևանը և այսօր Ադրբեջանի մաս կազմող՝ Նախիջևանը, Թալիշը, Օրդուբադը և Արրան նահանգի Մուղան շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները, որ Ռուսաստանին էր հանձնել Գյուլիստանի պայմանագրի ընթացքում։
  2. Արաքսն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալայից մինչև Աստարա-ի գետի ելանցքը»։
  3. Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն՝ Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)։
  4. Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն՝ պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները Կասպից ծովում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
  5. Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
  6. Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։
  7. Պայմանագրի 13-րդ հոդվածի համաձայն՝ պատերազմի գերիների փոխանակում։
  8. Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն՝ Պարսկաստանը ուժադրված է տնտեսական պայմանագրեր կնքել Ռուսաստանի հետ՝ ինչպես որ Ռուսաստանը կոնկրետացնի։
  9. Պայմանագրի 7-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ռուսաստանը խոստանում է աջակցել Աբբաս Միրզային որպես Պարսկաստանի թագաժառանգը Ֆաթհալի Շահի մահից հետո։
  10. Պարսկաստանը պաշտոնապես ներողություն է խնդրում իր կողմից Գյուլիստանի պայմանագրի համաձայնությունների խախտման համար։
  11. Պայմանագրի 15-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ֆաթհալի Շահը խոստանում է հյուսիս-արևմտյան շրջանում որևէ խանությունների անջատման շարժունմերը չհալածել։

Աղբյուրներ

  1. «Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես». Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 18-ին.

Տես նաև

Արտաքին հղումներ