«Գավառ (քաղաք)»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ վիքիֆիկացում |
No edit summary |
||
| Տող 36. | Տող 36. | ||
| տվյալ կարգավիճակում = [[1850]] |
| տվյալ կարգավիճակում = [[1850]] |
||
| առաջին հիշատակում = |
| առաջին հիշատակում = |
||
| այլ անվանումներ = Նոր Բայազետ, Կամո |
| այլ անվանումներ = Գեղարքունի, Նոր Բայազետ, Կամո |
||
| տարածք = 7 |
| տարածք = 7 |
||
| բարձրության տեսակ = |
| բարձրության տեսակ = |
||
| Տող 65. | Տող 65. | ||
'''Գավառ''', քաղաք [[Հայաստան]]ում, [[Գեղարքունիքի մարզ|Գեղարքունիքի]] մարզկենտրոնն է։ Գտնվում է [[Գեղամա լեռնաշղթա]]յի արևելյան լանջին, Գավառագետի ստորին հոսանքի ավազանում։ Հեռավորությունը [[Երևան]]ից 98 կմ է, Սևան երկաթուղային կայարանից ՝ 36 կմ։ |
'''Գավառ''', քաղաք [[Հայաստան]]ում, [[Գեղարքունիքի մարզ|Գեղարքունիքի]] մարզկենտրոնն է։ Գտնվում է [[Գեղամա լեռնաշղթա]]յի արևելյան լանջին, Գավառագետի ստորին հոսանքի ավազանում։ Հեռավորությունը [[Երևան]]ից 98 կմ է, Սևան երկաթուղային կայարանից ՝ 36 կմ։ |
||
== Պատմություն == |
|||
Հին ժամանակներից քաղաքը հայտնի է եղել Գավառ անունով: Այն ամայացել է Շահ-Աբաս I-ի կազմակերպած բռնագաղթի պատճառով և ամայի է մնացել մինչև19-րդ դարը: 1829-1830 թվականներին Բայազետից ներգաղթում են 240 ընտանիք, որոնք էլ բնակավայրը կոչում են Նոր Բայազետ: |
|||
1995 թ.-ի դեկտեմբերի 4-ին բնակավայրը վերանվանվել է Գավառ: Քաղաքի կարգավիճակ է ստացել 1924 թվականին: |
|||
== Բնակչություն == |
|||
Գավառի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf |title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 52 |date= |accessdate=2015 նոյեմբերի 2}}</ref>. |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! Տարի |
|||
| 1831 |
|||
| 1897 |
|||
| 1974 |
|||
| 1989 |
|||
| 1991 |
|||
| 2001 |
|||
| 2004 |
|||
|- |
|||
! Բնակիչ |
|||
| 1346 |
|||
| 8751 |
|||
| 21382 |
|||
| 31234 |
|||
| 32300 |
|||
| 26621 |
|||
| 26000 |
|||
|- |
|||
|} |
|||
== Տնտեսություն == |
|||
Քաղաքում զարգացած է արդյունաբերությունը: Գավառի գյուղատնտեսության ճյուղերից են` դաշտավարությունը, անասնաբուծությունը և թռչնաբուծությունը: |
|||
== Հանքեր == |
|||
Գավառում կան հանքային բուժիչ (ածխաթթվային) առատ աղբյուրներ: Շրջակայքում կան բազալտի պաշարներ: |
|||
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
|||
Գավառի Հացառատ թաղամասի կենտրոնում գտնվում է Հացառատի Ս. Աստվածածին եկեղեցական համալիրը և Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցիները (7-19 դարեր): Քաղաքն ունի նաև Ս. Աստվածածին (1902-1905 թթ.) և Ս.Հովհաննես (1848թ.) անուններով եկեղեցիներ: |
|||
=== Գավառի երկրագիտական թանգարան === |
=== Գավառի երկրագիտական թանգարան === |
||
14:23, 2 Նոյեմբերի 2015-ի տարբերակ
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Գավառ | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Գեղարքունիքի մարզ | ||
| Հիմնադրված է | 728 թ. | ||
| Այլ անվանումներ | Գեղարքունի, Նոր Բայազետ, Կամո | ||
| Տվյալ կարգավիճակում | 1850 թվականից | ||
| Մակերես | 7 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 2000 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | 36 400 մարդ (2008) | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Տեղաբնականուն | գավառցի (բարբ.՝ քյավառցի) | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| Հեռախոսային կոդ | +374 (264) | ||
| Փոստային դասիչ | 1201-1205 | ||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 02 | ||
| Պաշտոնական կայք | gavariqaghaqapetaran.am | ||
| |||
Գավառ, քաղաք Հայաստանում, Գեղարքունիքի մարզկենտրոնն է։ Գտնվում է Գեղամա լեռնաշղթայի արևելյան լանջին, Գավառագետի ստորին հոսանքի ավազանում։ Հեռավորությունը Երևանից 98 կմ է, Սևան երկաթուղային կայարանից ՝ 36 կմ։
Պատմություն
Հին ժամանակներից քաղաքը հայտնի է եղել Գավառ անունով: Այն ամայացել է Շահ-Աբաս I-ի կազմակերպած բռնագաղթի պատճառով և ամայի է մնացել մինչև19-րդ դարը: 1829-1830 թվականներին Բայազետից ներգաղթում են 240 ընտանիք, որոնք էլ բնակավայրը կոչում են Նոր Բայազետ:
1995 թ.-ի դեկտեմբերի 4-ին բնակավայրը վերանվանվել է Գավառ: Քաղաքի կարգավիճակ է ստացել 1924 թվականին:
Բնակչություն
Գավառի ազգաբնակչության փոփոխությունը[1].
| Տարի | 1831 | 1897 | 1974 | 1989 | 1991 | 2001 | 2004 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 1346 | 8751 | 21382 | 31234 | 32300 | 26621 | 26000 |
Տնտեսություն
Քաղաքում զարգացած է արդյունաբերությունը: Գավառի գյուղատնտեսության ճյուղերից են` դաշտավարությունը, անասնաբուծությունը և թռչնաբուծությունը:
Հանքեր
Գավառում կան հանքային բուժիչ (ածխաթթվային) առատ աղբյուրներ: Շրջակայքում կան բազալտի պաշարներ:
Պատմամշակութային կառույցներ
Գավառի Հացառատ թաղամասի կենտրոնում գտնվում է Հացառատի Ս. Աստվածածին եկեղեցական համալիրը և Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցիները (7-19 դարեր): Քաղաքն ունի նաև Ս. Աստվածածին (1902-1905 թթ.) և Ս.Հովհաննես (1848թ.) անուններով եկեղեցիներ:
Գավառի երկրագիտական թանգարան
Գավառի երկրագիտական թանգարանում ներկայացված են Հայաստանի և մասնավորապես Գեղարքունիքի մարզի պատմությանը նվիրված հետաքրքիր կտավներ, գորգեր, հին բնակավայրերի վերարտադրություններ, մարզի և Սևանա լճի պատմությանը նվիրված այլ նմուշներ[2]։
Խոհանոց
Կարմիր ցորենից պատրաստվող ավանդական հացը սննդային մեծ արժեք ունի և դիտարկվում է որպես բիո։ Գաթան, փախլավան և շաքար-լոխումը Գավառին բնորոշ խմորեղեններ են։ Աղաջրի մեջ առանց համեմունքների եփած իշխան ձուկը մարզին յուրահատուկ ճաշատեսակներից մեկն է։ Քյուֆթան Գավառի ամենահայտնի ճաշատեսակն է, որը պատրաստվում է փայտի վրա ծեծած մսից, որից պատրաստում են գնդեր և եփում ջրում։ [2]
Քույր քաղաքներ
Նովոռոսիյսկ (Ռուսաստան), 2009-ից
Հայտնի գավառցիներ
- Ֆրունզե Դովլաթյան (1927 - 1997) - խորհրդային ռեժիսոր, դերասան, ԽՍՀՄ-ի ժողովրդական արտիստ (1983)։
- Գևորգ Դաբաղյան (1965) - ՀՀ վաստակավոր արտիստ, դուդուկահար, Կոմիտասի անվան կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր։
- Գոհար Մովսիսյան (1997) - աշխարհահռչակ դերասանուհի
Ծանոթագրություններ
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 52» (PDF). Վերցված է 2015 նոյեմբերի 2-ին.
- ↑ 2,0 2,1 Գեղարքունիքի մարզի ուղեցույց, 2012թ
Տես նաև
Արտաքին հղումներ
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||
