«Վալերիան Մադաթով»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

07:45, 22 Հոկտեմբերի 2015-ի տարբերակ

Վալերիան Մադաթով (Ռոստոմ Գրիգորի Մադաթյան) (1782, գ. Ավետարանոց (այժմ՝ գ. Չանախչի, ԼՂՀ Ասկերանի շրջանում) - 1829, Շումլա, Բուլղարիա), ռուսական բանակի հայազգի զորավար, գեներալ-լեյտենանտ (29 սեպտեմբերի, 1826)։

1799 թվականին Պետերբուրգում ընդունվել է Պրեոբրաժենսկի գունդ, որպես պրապորշչիկ, ապա տեղափոխվել Պավլովյան գրենադերյան, Մենգրելյան հետևակային գնդերը: Մասնակցել է 1806-12 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմին, աչքի ընկել Բատինի ճակատամարտում (1810): 1812 թվականի Հայրենական պատերազմում հղել է հեծյալ ջոկատների հրամանատար: Պարգևատրվել է Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշանով և ստացել գնդապետի կոչում: Լայպցիգի ճակատամարտում (1813, հոկտեմբեր 16-19) ծանր վիրավորվել է: Ցուցաբերած անձնական խիզախության համար նրան շնորհվել է գեներալ-մայորի կոչում:

1816 թվականին Մադաթովը նշանակվել է Ղարաբաղում տեղավորված ռուսական զորքերի հրամանատար, իսկ 1817 թվականից՝ Ղարաբաղի, Շիրվանի և Շաքիի խանությունների օկրուգային պետ: Մասնակցել է Դաղստանի լեռնականների դեմ մղած կռիվներին և 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմին: Մադաթովի հրամանատարությամբ գործող փոքրաթիվ ջոկատը (2000 զինվոր) 1826 թվականի սեպտեմբեր 3-ին Շամխորի մոտ փայլուն հաղթանակ տարավ պարսկական 10-հազարանոց բանակի նկատմամբ և մասնակցեց սեպտեմբեր 13-ին Ելիզավետպոլի (այժմ՝ Կիրովաբադ) ճակատամարտին: Նրա զորքերը 1826 թվականի աշնանը Ղարաբաղը լիովին մաքրեցին պարսկական նվաճողներից: 1828-29 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ Մադաթովը կռվել է Դանուբյան բանակում: Նրա հեծյալ դիվիզիան փայլուն հաղթանակ տարավ բուլղարական Շումլա բերդի մոտ, գրավեց Իսակչեյ և Գիրսով ամրոցները: Այստեղ Մադաթովը հիվանդացավ ու վախճանվեց: Հետագայում նրա աճյունը տեղափոխվեց Պետերբուրգ և ամփոփվեց Ալեքսանդր Նևսկու վանքում:

Գրականություն

Կյանք գեներալ-լեյտենանտ Մատաթովին, Շուշի, 1870:
Երիցյան Ա., Ամենայն Հայոց կաթողիկոսությունը և Կովկասի հայք XIX դարում, մաս 1, Թ., 1894:
Թերզիբաշյան Վ., Գեներալ-մայոր Վ. Գ. Մադաթով, Ե., 1942:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

@@ Տող 2. / Տող 2. @@
 [[Պատկեր:Madatov.jpg‎|մինի|rigth|200px|Վալերիան Մադաթով]]
-'''Վալերիան Մադաթով'''  ('''Ռոստոմ Գրիգորի Մադաթյան''')  ([[1782]]-[[1829]]),  [[գեներալ-լեյտենանտ]]։
+'''Վալերիան Մադաթով'''  ('''Ռոստոմ Գրիգորի Մադաթյան''')  ([[1782]], գ. Ավետարանոց (այժմ՝ գ. Չանախչի, ԼՂՀ Ասկերանի շրջանում) - [[1829]], Շումլա, Բուլղարիա), ռուսական բանակի հայազգի զորավար, [[գեներալ-լեյտենանտ]] (29 սեպտեմբերի, 1826)։
+թվականին Պետերբուրգում ընդունվել է Պրեոբրաժենսկի գունդ, որպես պրապորշչիկ, ապա տեղափոխվել Պավլովյան գրենադերյան, Մենգրելյան հետևակային գնդերը: Մասնակցել է 1806-12 թվականների [[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1806-1812)|ռուս-թուրքական պատերազմի]]ն, աչքի ընկել Բատինի ճակատամարտում (1810): 1812 թվականի [[Հայրենական պատերազմ]]ում հղել է հեծյալ ջոկատների հրամանատար: Պարգևատրվել է Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշանով և ստացել գնդապետի կոչում: Լայպցիգի ճակատամարտում (1813, հոկտեմբեր 16-19) ծանր վիրավորվել է: Ցուցաբերած անձնական խիզախության համար նրան շնորհվել է գեներալ-մայորի կոչում:
-Ծնվել է [[Վարանդա գավառ]]ի [[Ավետարանոց]]գյուղում։ [[1812]] թ. մասնակցել է [[Հայրենական պատերազմ (1812)|առաջին հայրենական]] պատերազմին։
+թվականին Մադաթովը նշանակվել է Ղարաբաղում տեղավորված ռուսական զորքերի հրամանատար, իսկ 1817 թվականից՝ Ղարաբաղի, Շիրվանի և Շաքիի խանությունների օկրուգային պետ: Մասնակցել է Դաղստանի լեռնականների դեմ մղած կռիվներին և 1826-1828 թվականների [[Ռուս-պարսկական պատերազմ (1826-1828)|ռուս-պարսկական պատերազմին]]: Մադաթովի հրամանատարությամբ գործող փոքրաթիվ ջոկատը (2000 զինվոր) 1826 թվականի սեպտեմբեր 3-ին Շամխորի մոտ փայլուն հաղթանակ տարավ պարսկական 10-հազարանոց բանակի նկատմամբ և մասնակցեց սեպտեմբեր 13-ին Ելիզավետպոլի (այժմ՝ Կիրովաբադ) ճակատամարտին: Նրա զորքերը 1826 թվականի աշնանը Ղարաբաղը լիովին մաքրեցին պարսկական նվաճողներից: 1828-29 թվականների [[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1828-1829)|ռուս-թուրքական պատերազմի]] ժամանակ Մադաթովը կռվել է Դանուբյան բանակում: Նրա հեծյալ դիվիզիան փայլուն հաղթանակ տարավ բուլղարական Շումլա բերդի մոտ, գրավեց Իսակչեյ և Գիրսով ամրոցները: Այստեղ Մադաթովը հիվանդացավ ու վախճանվեց: Հետագայում նրա աճյունը տեղափոխվեց [[Սանկտ Պետերբուրգ|Պետերբուրգ]] և ամփոփվեց Ալեքսանդր Նևսկու վանքում:
-[[1816]]-ին նշանակվել է [[Արցախ]]ում տեղավորված ռուսական զորքերի հրամանատար, իսկ 1817-ից՝ Ղարաբաղի, [[Շիրվան]]ի և Շաքիի խանությունների զինվորական-նահանգային կառավարիչ։
-Նրա զորքերը [[1826]]-ի աշնանը [[Արցախ]]ը մաքրեցին պարսիկ նվաճողներից։
+== Գրականություն ==
+* Կյանք գեներալ-լեյտենանտ Մատաթովին, Շուշի, 1870:
+* Երիցյան Ա., Ամենայն Հայոց կաթողիկոսությունը և Կովկասի հայք XIX դարում, մաս 1, Թ., 1894:
+* Թերզիբաշյան Վ., Գեներալ-մայոր Վ. Գ. Մադաթով, Ե., 1942:
+{{ՀՍՀ}}
 {{DEFAULTSORT:Մադաթով, Վալերիան}}
 [[Կատեգորիա:1782 ծնունդներ|Մադաթով, ‎Վալերիան]]