Ագուլերեն

Ագուլերեն, իբերակովկասյան լեզվաընտանիքի հյուսիսային ճյուղի արևելյան խմբի լեզու, պատկանում է դաղստանյան լեզուների լեզգիական խմբին: Ագուլերեն խոսում են Ռուսաստանի Դաշնության Դաղստանի Հանրապետության կենտրոնական մասի հարավ-արևելքում ապրող ագուլները: Դաղստանի պաշտոնական լեզուներից է: Ունի 4 բարբառ: Մինչև 1990 թվականը գիր չուներ, գործածվում է ռուսական գիրը: 1992 թվականից ուսուցանվում է դպրոցում՝ իբրև մայրենի լեզու: Ագուլերեն նյութեր տպագրվում են «Вести Агула» երկլեզու (ռուսերեն և ագուլերեն) շաբաթաթերթում: Խոսողների թիվը 2010 թվականին 29300 էր: Ունի բաղաձայնական բարդ համակարգ: Գոյականն ունի 28 հոլով, 4 հիմնական և 24 տեղային: Բայը դեմքի և թվի քերականական կարգեր չունի:

Գրականություն

Հայկական սովետական հանրագիտարան, հ.3, Երևան, 1977, էջ 271:

Հ. Զ. Պետրոսյան, Ս. Ա. Գալստյան, Թ. Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան, Ե., ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1975, էջ 2:

Шаумян Р. М. Грамматический очерк агульского языка (с текстами и словарем). М.—Л., 1941.

Тарланов З. К. Агулы: их язык и история. Петрозаводск, 1994.

Рамазанов М. Р. Грамматика агульского языка: Научно-нормативное исследование. Махачкала, 2014.