«Սնդիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Հետ է շրջվում 3011252 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ 66.249.93.222 (քննարկում) մասնակիցը
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Քիմիական տարր
{{Նշան|Hg}}
| անվանում = Սնդիկ / Hydrargyrum (Hg)
[[Պատկեր:Hg-TableImage.png|մինի|Սնդիկ]]
| համար =80
| սիմվոլ =Hg
| վերևից = [[Կադմիում|Cd]]
| ներքևից = [[Կոպեռնիցիում|Cn]]
| խումբ =
| պարբերություն =
| բլոկ =
| արտաքին տեսք =[[Պատկեր:Mercury1.jpg|200px|Հեղուկ սնդիկը փորձանոթում]]<br />Ծանր, հեղուկ արծաթափայլ մետաղ
| պատկեր =
| ատոմային զանգված = 200,592(3)<ref name="iupac atomic weights">{{ռուսերեն հոդված|автор=Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu.|заглавие=Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)|ссылка=http://iupac.org/publications/pac/85/5/1047/|язык=en|издание=[[Pure and Applied Chemistry]]|год=2013|том=85|номер=5|страницы=1047-1078|doi=10.1351/PAC-REP-13-03-02}}</ref>
| կոնֆիգուրացիա = [Xe] 4f<sup>14</sup> 5d<sup>10</sup> 6s<sup>2</sup>
| էլեկտրոնային թաղանթ =
| ատոմի շառավիղ = 157
| կովալենտային շառավիղ =149
| Վան-դեր-Վալսի շառավիղ =
| իոնի շառավիղ = (+2e) 110 (+1e) 127
| էլեկտրաբացասականություն =2,00
| էլեկտրոդային պոտենցիալ = Hg←Hg<sup>2+</sup> 0,854 В
| օքսիդացման աստիճան = +2, +1
| իոնիզացման էներգիա 1 = 1 006,0 (10,43)
| իոնիզացման էներգիա 2 =
| իոնիզացման էներգիա 3 =
| ֆազ =
| խտություն =13,546 (20 °C)
| խտություն2 =
| խտություն3 =
| խտություն հջ =
| հալման ջերմաստիճան = 234,32
| եռման ջերմաստիճան =629,88
| կրիտիկական կետ Կ =
| հալման ջերմունակություն =
| հալման ջերմունակություն2 =
| գոլորշիացման ջերմունակություն =
| ջերմունակություն =27,98<ref name="ХЭ">{{ռուսերեն գիրք
|автор = Редкол.:Зефиров Н. С. (гл. ред.)
|часть =
|заглавие = Химическая энциклопедия: в 5 т
|оригинал =
|ссылка =
|ответственный =
|издание =
|место = Москва
|издательство = Большая Российская энциклопедия
|год = 1999
|том = 5
|страницы = 487
|страниц =
|серия =
|isbn =
|тираж =
}}
</ref>
| ջերմունակություն2 =
| մոլային ծավալ = 14,8
| հագեցած գոլորշի =
| ճնշում հգ 1 =
| ճնշում հգ 10 =
| ճնշում հգ 100 =
| ճնշում հգ 1 k =
| ճնշում հգ 10 k =
| ճնշում հգ 100 k =
| բյուրեղացանցի կառուցվածք =վեցանկյուն
| բյուրեղացանցի տվյալներ =a<sub>hex</sub>=3,464 с<sub>hex</sub>=6,708
| C/a հարաբերություն = 1,94
| Դեբայի ջերմաստիճան = 100,00
| մագնիսական կառուցվածք =
| տեսակարար դիմադրություն =
| ջերմահաղորդականություն =8,3
| ջերմաստիճանահաղորդականություն =
| ջերմային ընդարձակում =
| ձայնի արագություն =
| Յունգի մոդուլ =
| CAS համար = 7439-97-6
| արգելվող գոտի =
| իզոտոպներ =
| իզոտոպներ լրացումներ =
}}

{{Պարբերական համակարգի տարր|align=center|fontsize=100%|number=80}}

'''Սնդիկ''', քիմիական տարր է որի նշանն է '''Hg''' և ատոմային թիվը՝ 80։ Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է ''հեղուկ արծաթ''։
'''Սնդիկ''', քիմիական տարր է որի նշանն է '''Hg''' և ատոմային թիվը՝ 80։ Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է ''հեղուկ արծաթ''։



12:55, 17 Սեպտեմբերի 2015-ի տարբերակ

80 Ոսկի

Սնդիկ Թալիում

Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգՋրածինՀելիումԼիթիումԲերիլիումԲորԱծխածինԱզոտԹթվածինՖտորՆեոնՆատրիումՄագնեզիումԱլյումինՍիլիցիումՖոսֆորԾծումբՔլորԱրգոնԿալիումԿալցիումՍկանդիումՏիտանՎանադիումՔրոմՄանգանԵրկաթԿոբալտՆիկելՊղինձՑինկԳալիումԳերմանիումԱրսենՍելենԲրոմԿրիպտոնՌուբիդիումՍտրոնցիումԻտրիումՑիրկոնիումՆիոբիումՄոլիբդենՏեխնեցիումՌութենիումՌոդիումՊալադիումԱրծաթԿադմիումԻնդիումԱնագԾարիրՏելուրՅոդՔսենոնՑեզիումԲարիումԼանթանՑերիումՊրազեդիումՆեոդիմՊրոմեթիումՍամարիումԵվրոպիումԳադոլինիումՏերբիումԴիսպրոզիումՀոլմիումԷրբիումԹուլիումԻտերբիումԼուտեցիումՀաֆնիումՏանտալՎոլֆրամՌենիումՕսմիումԻրիդիումՊլատինՈսկիՍնդիկԹալիումԿապարԲիսմութՊոլոնիումԱստատՌադոնՖրանցիումՌադիումԱկտինիումԹորիումՊրոտակտինիումՈւրանՆեպտունիումՊլուտոնիումԱմերիցիումԿյուրիումԲերկլիումԿալիֆորնիումԷյնշտեյնիումՖերմիումՄենդելեևիումՆոբելիումԼոուրենսիումՌեզերֆորդիումԴուբնիումՍիբորգիումԲորիումՀասիումՄայտներիումԴարմշտադտիումՌենտգենիումԿոպեռնիցիումՆիհոնիումՖլերովիումՄոսկովիումԼիվերմորիումԹենեսսինՕգանեսոն
Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգ
80Hg
Հեղուկ սնդիկը փորձանոթում
Ծանր, հեղուկ արծաթափայլ մետաղ
Ատոմի հատկություններ
Անվանում, սիմվոլ, կարգաթիվՍնդիկ / Hydrargyrum (Hg), Hg, 80
Ատոմային զանգված
(մոլային զանգված)
200,592(3)[1] զ. ա. մ. (գ/մոլ)
Էլեկտրոնային կոնֆիգուրացիա[Xe] 4f14 5d10 6s2
Ատոմի շառավիղ157 պմ
Քիմիական հատկություններ
Կովալենտ շառավիղ149 պմ
Իոնի շառավիղ(+2e) 110 (+1e) 127 պմ
Էլեկտրաբացասականություն2,00 (Պոլինգի սանդղակ)
Էլեկտրոդային պոտենցիալHg←Hg2+ 0,854 В
Օքսիդացման աստիճաններ+2, +1
Իոնացման էներգիա
(առաջին էլեկտրոն)
 1 006,0 (10,43) կՋ/մոլ (էՎ)
Պարզ նյութի թերմոդինամիկական հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան234,32 Կ
Եռման ջերմաստիճան629,88 Կ
Մոլյար ջերմունակություն27,98[2] Ջ/(Կ·մոլ)
Մոլային ծավալ14,8 սմ³/մոլ
Պարզ նյութի բյուրեղային ցանց
Բյուրեղացանցի կառուցվածքվեցանկյուն
Բյուրեղացանցի տվյալներahex=3,464 сhex=6,708
C/a հարաբերություն1,94
Դեբայի ջերմաստիճան100,00 Կ
Այլ հատկություններ
Ջերմահաղորդականություն(300 Կ) 8,3 Վտ/(մ·Կ)
CAS համարCAS գրանցման համար?
80
Սնդիկ
200,59
4f145d106s2


Սնդիկ, քիմիական տարր է որի նշանն է Hg և ատոմային թիվը՝ 80։ Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է հեղուկ արծաթ։

Ֆիզիկական հատկությունները

Սնդիկը սենյակի ջերմաստիճանի պայմաններում հեղուկ վիճակում գտնվող միակ մետաղն է։ Հալման ջերմաստիճանն է -38.83 °C-ը, եռում է 356.73 °C դեպքում։ Նորմալ պայմաններում սնդիկի խտությունը հավասար է 13 500 կգ/մ³։

Ամալգամներ

Սնդիկը շատ մետաղների հետ ստեղծում է հեղուկ կամ պինդ համաձուլվածքներ՝ ամալգամներ։ Ամալգամացման հանդեպ կայուն մետաղներն են վանադիումը, երկաթը, մոլիբդենը, ցեզիումը, նիոբիումը, տանտալը, վոլֆրամը։

  • Արծաթի ամալգամը կիրառվում է ատամնաբուժության մեջ՝ ատամի պլոմբ պատրաստելու համար։
  • Քանի որ երկաթը չի ամալգամացվում, սնդիկը փոխադրելու համար սովորաբար օգտագործվում են պողպատե տարողություններ։
  • Նատրիումի ամալգամն օգտագործվում է բարձր ճնշման նատրիումային լամպերում։

Իզոտոպները

Սնդիկի յոթը հատ կայուն իզոտոպներից ամենատարածվածն է 202Hg-ը՝ 29.86%։ Ամենաերկարակյացներն են 194Hg-ը՝ 444 տարի և 203Hg-ը՝ 46 612 օր կիսատրոհման պարբերություններով։ Մնացած իզոտոպներից շատերն ունեն մեկ օրից պակաս կիսատրոհման պարբերություն։

Վնասակարությունը

Սնդիկի գոլորշին չափազանց թունավոր է։

Պատահարներ

Պատմության մեջ սնդիկային ամենածանր աղտոտումը պատահել է 1956 թ. ճապոնական Մինամատա քաղաքում, որի արդյունքում տուժել է ավելի քան երեք հազար մարդ, ովքեր կամ մահացել են, կամ տուժել են Մինամատայի հիվանդությունից։

Արդյունահանումը

Սնդիկը հազվագյուտ մետաղ է։ Սնդիկի աշխարհի խոշորագույն հանքերը գտնվում են Իսպանիայում (Ալմադեն)։ Հայտնի են նաև Դաղստանում, Հայաստանում, տաջիկստանում, Սլովենիայում, Ղրղզստանում, Ուկրաինայում գտնվող հանքերը։

Ստացումը

Սնդիկն ստանում են սնդիկի սուլֆիդի կինաբար միներալը թրծելով՝

HgS+O2→Hg+SO2

Սնդիկի գոլորշիները կոնդենսացնում և հավաքում են։ Այս եղանակը կիրառել են դեռևս հնադարյան ալքիմիկոսները։



  1. Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu. Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)(անգլ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. — doi:10.1351/PAC-REP-13-03-02
  2. Редкол.:Зефиров Н. С. (гл. ред.) Химическая энциклопедия: в 5 т. — Москва: Большая Российская энциклопедия, 1999. — Т. 5. — С. 487.