«Ավետարան ըստ Մատթեոսի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: yo:Ihinrere Matteu |
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: gl:Evanxeo de Mateo |
||
Տող 57. | Տող 57. | ||
[[fur:Vanzeli seont Mateu]] |
[[fur:Vanzeli seont Mateu]] |
||
[[fy:Evangeelje fan Matteus]] |
[[fy:Evangeelje fan Matteus]] |
||
[[gl:Evanxeo de Mateo]] |
|||
[[ha:Matiyu]] |
[[ha:Matiyu]] |
||
[[hak:Mâ-thai-fuk-yîm]] |
[[hak:Mâ-thai-fuk-yîm]] |
||
Տող 76. | Տող 77. | ||
[[mn:Матай]] |
[[mn:Матай]] |
||
[[nds:Matthäusevangelium]] |
[[nds:Matthäusevangelium]] |
||
[[ng:Mateus]] |
|||
[[nl:Evangelie volgens Matteüs]] |
[[nl:Evangelie volgens Matteüs]] |
||
[[nn:Evangeliet etter Matteus]] |
[[nn:Evangeliet etter Matteus]] |
20:29, 24 Հունիսի 2010-ի տարբերակ
Ավետարանների դասավորման մեջ առաջինը Մատթեոսի Ավետարանն է։ Այս Ավետարանի հեղինակը Մատթեոս առաքյալն է (9.9), որը կոչվել է նաև Ղևի (Մր 2.14, Ղկ 5.27)։ Մատթեոսը պաշտոնով մաքսավոր էր, այսինքն՝ հարկահավաք, երբ Հիսուսը առաքելության կանչեց նրան։
Մատթեոսի Ավետարանն իր ընթերցողներին, հատկապես իր ժամանակի հրեա քրիստոնյաներին հայտնում է, որ Հիսուսն է այն Փրկիչը, որ Աստված խոստացել էր Հին Կտակարանի մարգարեությունների մեջ։ Հիսուսը միայն եբրայեցի ժողովրդի Փրկիչը չէ, այլ ամբողջ աշխարհի։
Մատթեոսն իր Ավետարանը գրել է ժամանակագրական կարգով․ այն սկսում է Հիսուսի ազգաբանությամբ և ծնունդով, նկարագրում է նրա մկրտությունն ու փորձությունը և ապա նրա քարոզչությունն ու բժշկությունները։ Այնուհետև նա նկարագրում է վերջին անգամ Հիսուսի մուտքը Երուսաղեմ, նրա կյանքի վերջին շաբաթվա դեպքերը, խաչելությունն ու հարությունը։
Մատթեոս ավետարանիչը Հիսուսին ներկայացնում է որպես այն մեծ ուսուցիչը, որ իշխանություն ունի մեկնաբանելու Աստծու Օրենքը և քարոզելու Աստծու արքայության մասին։ Հիսուսը Աստծու Օրենքի և Ուխտի հավատարիմ ծառան է, որը կատարում և ամբողջացնում է Աստծու ծրագիրը։ Մատթեոսի Ավետարանում Հիսուսի ուսուցումները տրվում են հատուկ խմբավորումով և ընդհանուր դասավորությամբ՝ ըստ հետևյալ կարգի․
- Լեռան քարոզը, որով Հիսուսը մեզ հայտնում է մեր պարտավորությունները՝ Աստծու արքայությանը արժանի լինելու համար (5-7-րդ գլուխներ)։
- Իր աշակերտներին տրված ցուցումներ՝ Աստծու արքայությունը քարոզելու իրենց առաքելության մասին (10-րդ գլուխ)։
- Երկնքի արքայության խորհուրդը և հետագա մեծ հաղթանակը պատկերող յոթ առակներ (13-րդ գլուխ)։
- Այս աշխարհում ինչպե՞ս ապրել որպես երկնքի արքայության զավակներ (18-րդ գլուխ)։
- Ուսուցումներ ներկա ժամանակների վախճանի և Աստծու արքայության գալստյան մասին (24-25-րդ գլուխներ)։
ՄԱՏԹԵՈՍԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆԻ ԱՄՓՈՓ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ
- Հիսուսի ազգաբանությունը և ծնունդը (1.1-2.23)։
- Հովհաննես Մկրտչի առաքելությունը (3.1-12)։
- Հիսուսի մկրտությունը և փորձությունը (3.13-4.11)։
- Հիսուսի քարոզչությունը և նրա կատարած գործերը Գալիլեայում (4.12-18.35)։
- Նրա երթը Գալիլեայից Երուսաղեմ (19.1-20.34)։
- Վերջին շաբաթը Երուսաղեմում ու նրա շրջակայքում (21.1-27.66)։
- Հիսուսի հարությունը և նրա երևալն իր աշակերտներին (28.1-20)։