«Դիֆուզ տոքսիկ խպիպ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիֆուզ տոքսիկ խպիպ
Տեսակ	հիվանդության կարգ
Բժշկական մասնագիտություն	էնդոկրինոլոգիա
Անվանվել է	Robert James Graves? և Karl Adolph von Basedow?
	Graves' disease Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

05:43, 17 Հունիսի 2015-ի տարբերակ

Դիֆուզ տոքսիկ խպիպ (հոմանիշներ․ Բազեդովյան հիվանդություն, Գրեյվսի հիվանդություն, աուտոիմուն հիպերթիրեոզ, Պերրի հիվանդություն)– գենետիկական դետերմինացված, աուտոիմուն հիվանդություն է, պայմանավորված թիրեորիդ հորմոնների արտադրության կայուն բարձրացմամբ և վահանագեղձի դիֆուզ փոփոխություններով։ Հիվանդությունը առավել հաճախ հանդիպում է 20-50 տարեկան կանանց մոտ։ Թիրեոտոքսիկոզով ուղեկղվող հիվանդությունների թվում դիֆուզ տոքսիկ խպիպ հանդիպում է 80% դեպքերում։

Էթիոպաթոգենեզ

Ներկայումս դիֆուզ տոքսիկ խպիպը համարվում է գենետիկ աուտոիմուն հիվանդություն։ Դա հիմնավորվում է այն փաստով, որ դիֆուզ տոքսիկ խպիպով հիվանդների 15%–ը ունեն նույն հիվանդությամբ տառապող ազգականներ։ Հիվանդության առաջացման հրահրող գործոններ են՝ փսիխոէմոցիոնալ տրավմաները, սուր և խրոնիկ ինֆեկցիոն հիվանդությունները (գրիպ, անգինա, ռևմատիզմ, տուբերկուլյոզ և այլն), գանգուղեղային տրավմաները, հղիությունը, յոդի մեծ քանակությամբ օգտագործումը, հիպոթալամո–հիպոֆիզար շրջանի հիվանդությունները և այլն։
Ենթադրվում է որ այս հիվանդության ժամանակ օրգանիզմում առաջանում են թիրեոստիմուլացնող իմունոգլոբուլիններ։ Թիրեոստիուլացնող իմունոգլոբուլինները (աուտոհակամարմինները) փոխազդում են վահանագեղձի ֆոլիկուլյար էպիթելի ռեցեպտորների հետ և այս իմունոգլոբուլինների ազդեցությունը համանման է հիպոֆիզի կողմից արտադրվող թիրեոտրոպ հորմոնի ազդեցությանը։ Սրա հետևանքով մեծանում է գեղձի ծավալը, ուժեղանում է անոթավորումը, արտադրվում են հավելյալ քանկությամբ թիրեոիդ հորմոններ։

Կլինիկական պատկեր և դիագնոստիկա

Կլինիկական սիմպտոմները հիմանկանում պայմանավորված են տարբեր օրգան համակարգերի վրա, ավելցուկային քանակությամբ առկա, թիրեոիդ հորմոնների ազդեցությամբ։ Դիֆուզ տոքսիկ խպիպին բնորոշ է ախտանիշների հետևյալ տրիադան՝ խպիպ,տախիկարդիա, և էկզոֆթալմ։ Արտաքին զննմամբ՝ գեղձը հիմնականում մեծացած է լինում ամբողջ ծավալով (երկու բլթերը և նեղուցը), անցավ է, էլաստիկ կոնսիստենցիայի, շարժուն կլման ակտի ժամանակ։ Սրիտ–անոթային համակարգի ախտահարումը արտահայտվում է մշտական տախիկարդիայով, մշտական կամ պարոքսիզմալ տախիառիթմիայով, զարկերակային բարձր ճնշումով, միոկարդոդիստրոֆիայի (սրտամկանի ապաճում) զարգացումով՝ թիրեոտոքսիկ սիրտ։ Ակնային ախտանիշների առաջացման պատճառ է համարվում անկագնդի և վերին կոպի մկանային տոնուսի կայուն բարձրացումը, որը պայմանավորված է ավելցուկային քանակությամբ առկա թիրեոիդ հորմոններով։ Ակնային ախտանիշներից են՝

Շտելվագի ախտանիշ – աչքերի հազվադեպ թարթում
Գրեֆեյի ախտանիշ — դանդաղ ներքև տեղաշարժվող առարկայի վրա տեսողության ֆիքսացիայի ժամանակ վերին կոպի հետ մնալը (վերին կոպի և ծիածանաթաղանթի միջև մնում է սկլերայի սպիտակ շերտ)
Դալրիմպլի ախտանիշ — էկզոֆթալմ
Ելինեկի ախտանիշ — պիգմենտավորում աչքերի շուրջ
Ժոֆֆրուայի ախտանիշ– վերև նայելու ժամանակ ճակատի կնճռոտման բացակայություն

Կենտրոնական և պերիֆերիկ նյարդային համակարգերի ախտահարումը դիֆուզ տոքսիկ խպիպի ժամանակ արտահայտվում է՝ դյուրհոգնելիությամբ, դյուրգրգռականությամբ, ուշադրության իջեցմամբ, քաոսային և անարդյունք գործունեությամբ, քնի խանգարումով, գերքրտնարտադրությամբ, դեմքի կարմրությամբ։ Բնորոշ է նաև ձեռքի մատների տրեմորը (թրթռում)՝ Մառի ախտանիշ և ամբողջ մարմնի տրեմորը՝ հեռագրասյան ախտանիշ։ Տարբերում են թիրեոտոքսիկոզի ծանրության 3 աստիճան

թեթև– պուլսը մինչև 100 զ/ր, թույլ արտահայտված սիմպտոմատիկա
միջին– պուլսը մինչև 120 զ/ր, մարնի զանգվածի կորուստ մինչև 20%, տրեմոր, թուլություն
ծանր– պուլսը 120 զ/ր–ից ավելի, շողացող առիթմիա, թիրեոտոքսիկ փսիխոզ, սրտային անբավարարություն և կախեքսիա

Բուժում

Կ ոնսերվատիվ– մերկազոլիլ, b-բլոկատորներ, տրանկվիլիզատորներ։ Բուժման կուրսը 1-1.5 տարի։
Վիրահատական– վիրահատության ծավալը՝ վահանագեղձի սուբտոտալ(ենթաամբողջական) կամ տոտալ(ամբողջական) մասնահատում։ Վրիահատությունը իրականացվում է նախավրիահատական նախապատրաստումից հետո։
Ռադիոակտիվ յոդով՝ I¹³¹ բուժում։

Աղբյուրներ

М. И. Кузин (2002). «4». Хирургические болезни (ռուսերեն) (3 ed.). Медицина. էջ 47-69. ISBN 5-225-00920-4.

Գրականություն

Хирургические болезни։ М. И. Кузин, О. С. Шкроб, 2005. ISBN 5-225-00920-4

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դիֆուզ տոքսիկ խպիպ» հոդվածին։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
+{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն}}
 '''Դիֆուզ տոքսիկ խպիպ''' ([[հոմանիշ]]ներ․ ''Բազեդովյան հիվանդություն'', ''Գրեյվսի հիվանդություն'', ''աուտոիմուն հիպերթիրեոզ'', ''Պերրի հիվանդություն'')– գենետիկական դետերմինացված, աուտոիմուն հիվանդություն է, պայմանավորված թիրեորիդ հորմոնների արտադրության կայուն բարձրացմամբ և վահանագեղձի դիֆուզ փոփոխություններով։ Հիվանդությունը առավել հաճախ հանդիպում է 20-50 տարեկան կանանց մոտ։ Թիրեոտոքսիկոզով ուղեկղվող հիվանդությունների թվում դիֆուզ տոքսիկ խպիպ հանդիպում է 80% դեպքերում։
 == Էթիոպաթոգենեզ ==
 Ներկայումս դիֆուզ տոքսիկ խպիպը համարվում է գենետիկ աուտոիմուն հիվանդություն։ Դա հիմնավորվում է այն փաստով, որ դիֆուզ տոքսիկ խպիպով հիվանդների 15%–ը ունեն նույն հիվանդությամբ տառապող ազգականներ։ Հիվանդության առաջացման հրահրող գործոններ են՝ փսիխոէմոցիոնալ տրավմաները, սուր և խրոնիկ ինֆեկցիոն հիվանդությունները (գրիպ, անգինա, ռևմատիզմ, տուբերկուլյոզ և այլն), գանգուղեղային տրավմաները, հղիությունը, յոդի մեծ քանակությամբ օգտագործումը, հիպոթալամո–հիպոֆիզար շրջանի հիվանդությունները և այլն։ <br>
 Ենթադրվում է որ այս հիվանդության ժամանակ օրգանիզմում առաջանում են թիրեոստիմուլացնող իմունոգլոբուլիններ։ Թիրեոստիուլացնող իմունոգլոբուլինները (աուտոհակամարմինները) փոխազդում են վահանագեղձի ֆոլիկուլյար էպիթելի ռեցեպտորների հետ և այս իմունոգլոբուլինների ազդեցությունը համանման է [[հիպոֆիզ]]ի կողմից արտադրվող [[թիրեոտրոպ հորմոն]]ի ազդեցությանը։ Սրա հետևանքով մեծանում է գեղձի ծավալը, ուժեղանում է անոթավորումը, արտադրվում են հավելյալ քանկությամբ թիրեոիդ հորմոններ։
-== Կլինիկական պատկեր և դիագնոստիկա==
+== Կլինիկական պատկեր և դիագնոստիկա ==
-Կլինիկական սիմպտոմները հիմանկանում պայմանավորված են տարբեր օրգան համակարգերի վրա, ավելցուկային քանակությամբ առկա, թիրեոիդ հորմոնների ազդեցությամբ։ Դիֆուզ տոքսիկ խպիպին բնորոշ է ախտանիշների հետևյալ տրիադան՝ '''''[[խպիպ]]''''','''''[[տախիկարդիա]]''''', և '''''էկզոֆթալմ'''''։ Արտաքին զննմամբ՝ գեղձը հիմնականում մեծացած է լինում ամբողջ ծավալով (երկու բլթերը և նեղուցը), անցավ է, էլաստիկ կոնսիստենցիայի, շարժուն կլման ակտի ժամանակ։ Սրիտ–անոթային համակարգի ախտահարումը արտահայտվում է մշտական [[տախիկարդիա]]յով, մշտական կամ պարոքսիզմալ [[տախիառիթմիա]]յով, զարկերակային բարձր ճնշումով, միոկարդոդիստրոֆիայի (սրտամկանի ապաճում) զարգացումով՝ '''''թիրեոտոքսիկ սիրտ'''''։ Ակնային ախտանիշների առաջացման պատճառ է համարվում անկագնդի և վերին կոպի մկանային տոնուսի կայուն բարձրացումը, որը պայմանավորված է ավելցուկային քանակությամբ առկա թիրեոիդ հորմոններով։ Ակնային ախտանիշներից են՝
+Կլինիկական սիմպտոմները հիմանկանում պայմանավորված են տարբեր օրգան համակարգերի վրա, ավելցուկային քանակությամբ առկա, թիրեոիդ հորմոնների ազդեցությամբ։ Դիֆուզ տոքսիկ խպիպին բնորոշ է ախտանիշների հետևյալ տրիադան՝ ''[[խպիպ]]'',''[[տախիկարդիա]]'', և ''էկզոֆթալմ''։ Արտաքին զննմամբ՝ գեղձը հիմնականում մեծացած է լինում ամբողջ ծավալով (երկու բլթերը և նեղուցը), անցավ է, էլաստիկ կոնսիստենցիայի, շարժուն կլման ակտի ժամանակ։ Սրիտ–անոթային համակարգի ախտահարումը արտահայտվում է մշտական [[տախիկարդիա]]յով, մշտական կամ պարոքսիզմալ [[տախիառիթմիա]]յով, զարկերակային բարձր ճնշումով, միոկարդոդիստրոֆիայի (սրտամկանի ապաճում) զարգացումով՝ ''թիրեոտոքսիկ սիրտ''։ Ակնային ախտանիշների առաջացման պատճառ է համարվում անկագնդի և վերին կոպի մկանային տոնուսի կայուն բարձրացումը, որը պայմանավորված է ավելցուկային քանակությամբ առկա թիրեոիդ հորմոններով։ Ակնային ախտանիշներից են՝
 * Շտելվագի ախտանիշ – աչքերի հազվադեպ թարթում
 * Գրեֆեյի ախտանիշ — դանդաղ ներքև տեղաշարժվող առարկայի վրա տեսողության ֆիքսացիայի ժամանակ վերին կոպի հետ մնալը (վերին կոպի և ծիածանաթաղանթի միջև մնում է սկլերայի սպիտակ շերտ)
@@ Տող 12. / Տող 15. @@
 Կենտրոնական և պերիֆերիկ նյարդային համակարգերի ախտահարումը դիֆուզ տոքսիկ խպիպի ժամանակ արտահայտվում է՝ դյուրհոգնելիությամբ, դյուրգրգռականությամբ, ուշադրության իջեցմամբ, քաոսային և անարդյունք գործունեությամբ, քնի խանգարումով, գերքրտնարտադրությամբ, դեմքի կարմրությամբ։ Բնորոշ է նաև ձեռքի մատների տրեմորը (թրթռում)՝ Մառի ախտանիշ և ամբողջ մարմնի տրեմորը՝ հեռագրասյան ախտանիշ։
 Տարբերում են թիրեոտոքսիկոզի ծանրության 3 աստիճան
-#թեթև– պուլսը մինչև 100 զ/ր, թույլ արտահայտված սիմպտոմատիկա
+# թեթև– պուլսը մինչև 100 զ/ր, թույլ արտահայտված սիմպտոմատիկա
-#միջին– պուլսը մինչև 120 զ/ր, մարնի զանգվածի կորուստ մինչև 20%, տրեմոր, թուլություն
+# միջին– պուլսը մինչև 120 զ/ր, մարնի զանգվածի կորուստ մինչև 20%, տրեմոր, թուլություն
-#ծանր– պուլսը 120 զ/ր–ից ավելի, շողացող առիթմիա, թիրեոտոքսիկ փսիխոզ, [[սրտային անբավարարություն]] և [[կախեքսիա]]
+# ծանր– պուլսը 120 զ/ր–ից ավելի, շողացող առիթմիա, թիրեոտոքսիկ փսիխոզ, [[սրտային անբավարարություն]] և [[կախեքսիա]]
-== Բուժումը ==
+== Բուժում ==
-#Կոնսերվատիվ– մերկազոլիլ, b-բլոկատորներ, տրանկվիլիզատորներ։ Բուժման կուրսը 1-1.5 տարի։
+#Կ ոնսերվատիվ– մերկազոլիլ, b-բլոկատորներ, տրանկվիլիզատորներ։ Բուժման կուրսը 1-1.5 տարի։
-#Վիրահատական– վիրահատության ծավալը՝ վահանագեղձի սուբտոտալ(ենթաամբողջական) կամ տոտալ(ամբողջական) մասնահատում։ Վրիահատությունը իրականացվում է նախավրիահատական նախապատրաստումից հետո։
+# Վիրահատական– վիրահատության ծավալը՝ վահանագեղձի սուբտոտալ(ենթաամբողջական) կամ տոտալ(ամբողջական) մասնահատում։ Վրիահատությունը իրականացվում է նախավրիահատական նախապատրաստումից հետո։
-#Ռադիոակտիվ յոդով՝ I<sup>131</sup> բուժում։
+# Ռադիոակտիվ յոդով՝ I<sup>131</sup> բուժում։
 == Աղբյուրներ ==
+{{cite book|title = Хирургические болезни|author = М. И. Кузин|last =  |first =  |publisher = Медицина|edition = 3|language = ռուսերեն|chapter = 4|page = 47-69|location = |year =2002|isbn = 5-225-00920-4|url =http://www.webmedinfo.ru/xirurgicheskie-bolezni-kuzin-m-i.html}}
-{{cite book
-|title =  Хирургические болезни
-|author =   М. И. Кузин
-|last =
-|first =
-|publisher = Медицина
-|edition = 3
-|language = ռուսերեն
-|chapter = 4
-|page = 47-69
-|location =
-|year =2002
-|isbn = 5-225-00920-4
-|url =http://www.webmedinfo.ru/xirurgicheskie-bolezni-kuzin-m-i.html
-}}
 == Գրականություն ==
-Хирургические болезни։ М. И. Кузин, О. С. Шкроб, 2005. ISBN 5-225-00920-4
+* Хирургические болезни։ М. И. Кузин, О. С. Шкроб, 2005. ISBN 5-225-00920-4
+== Ծանոթագրություններ ==
+{{ծանցանկ}}
+{{Արտաքին հղումներ}}
-[[Կատեգորիա:Հիվանդություններ այբբենական կարգով]]
 [[Կատեգորիա:Ներզատական հիվանդություններ]]
 [[Կատեգորիա:Վիրաբուժական հիվանդություններ]]