Հեռահաղորդակցություն

Հեռահաղորդակցություն, տեղեկությունները մեծ հեռավորություններ հաղորդելու եղանակ։ Հնում դա արվում էր դրոշների, թմբկազարկերի, ազդանշանային խարույկների օգնությամբ կամ սուրհանդակների միջոցով։ XIX դարում մարդիկ սովորեցին հաղորդալարերով էլեկտրական ազդանշաններ ուղարկել. ծածկագրված հաղորդագրություններն ուղարկվում էին Մորզեի այբուբենով (կարճ ու երկար ազդանշաններով՝ կետերով և գծերով)։ Էլեկտրական հեռահաղորդակցության առաջին համակարգը մետաղալարային հեռագիրն էր, որն ստեղծվեց 1830–40-ական թվականներին Ռուսաստանում, Մեծ Բրիտանիայում և ԱՄՆ-ում։ Շուտով ողջ աշխարհում հեռագրահաղորդալարերը ձգվեցին հազարավոր կիլոմետրերով։ Այժմ Մորզեի այբուբենն օգտագործում են նավերում և ռադիոսիրողները, սակայն դրանից օգտվում են նաև արտակարգ իրավիճակներում, երբ թույլ ռադիոազդանշանները չեն ապահովում հաղորդակցության այլ համակարգերի աշխատանքը։ 1876 թ-ին ամերիկացի գյուտարար Ալեքսանդր Բելը հայտնագործեց մարդու ձայնը հեռագրահաղորդալարերով հաղորդելու եղանակ՝ հեռախոսակապը, որը շատ արագ տարածվեց ու զարգացավ. հեռախոսի գյուտից 21 տարի անց աշխարհում արդեն կար 1 միլիոն հեռախոսագիծ։ Ներկայումս կա ավելի քան 1 միլիարդ հեռախոսագիծ. թելքաօպտիկական լազերային մալուխներով հաղորդվում է ավելի քան 40 հզ. հեռախոսականչ։ Մեր օրերում լայնորեն գործածվում են «անթել»՝ բջջային հեռախոսները, որոնք հնարավորություն են տալիս խոսել ցանկացած վայրից, ուղարկել կարճ հաղորդագրություններ և նույնիսկ միանալ համացանցին (ինտերնետ)։