«Տաճարականների միաբանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 2. | Տող 2. | ||
'''Տամպլիերներ'''({{lang-fr|templiers}} «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»<ref name="Տամպլիեր">Նովիկով,1985, էջ 435</ref>) կամ Քրիստոսի և [[Սողոմոն]]ի տաճարի({{lang-lat|Templique Solomonici}}) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական <ref name="Տամպլիեր" />(հոգևոր-ասպետական) [[միաբանություն]] է, որը հիմնվել է [[Սուրբ Հող]]ի վրա Առաջին [[խաչակրաց աշրավանք]]ից հետո, [[1119]] թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ<ref>Walter Map. De nugis curialium / ed. M. R. James, rev. C. N. L. Brooke and R. A. B. Mynors. — Oxford, 1983, էջ 54-55</ref>։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։ |
'''Տամպլիերներ'''({{lang-fr|templiers}} «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»<ref name="Տամպլիեր">Նովիկով,1985, էջ 435</ref>) կամ Քրիստոսի և [[Սողոմոն]]ի տաճարի({{lang-lat|Templique Solomonici}}) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական <ref name="Տամպլիեր" />(հոգևոր-ասպետական) [[միաբանություն]] է, որը հիմնվել է [[Սուրբ Հող]]ի վրա Առաջին [[խաչակրաց աշրավանք]]ից հետո, [[1119]] թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ<ref>Walter Map. De nugis curialium / ed. M. R. James, rev. C. N. L. Brooke and R. A. B. Mynors. — Oxford, 1983, էջ 54-55</ref>։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։ |
||
[[12]]- [[13]] դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները ինչպես [[Պաղեստին]]ի և [[Սիրիա]]յի տարածքներում, այնպես էլ [[Եվրոպա]]յում։ |
[[12]]- [[13]] դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները ինչպես [[Պաղեստին]]ի և [[Սիրիա]]յի տարածքներում, այնպես էլ [[Եվրոպա]]յում։ Միաբանությունը տիրապետում էր նաև եկեղեցական և իրավաբանական արտոնություններին, որպես պարգև [[Հռոմի պապ]]ից, ում անվերախոս ենթարկվում էր միաբանությունը, ինչպես նաև վանականներից, որոնց հողերում միաբանությունն ուներ հողեր և անշարժ գույք։ Միաբանությունը բազմիցս իրականացնում էր պետությունների ռազմական պաշտպանության գործառնություն, որոնք ստեղծվել էին արևմուտքում խաչակիրների կողմից, չնայած որ միաբանության առաջնային նպատակը, հաստատակարգում հռչակված, համարվում էր ուխտագնացների պաշտպանությունը Սուրբ Հողում<ref name="Տամպլիեր" />։ |
||
Սակայն [[1921]] թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ <ref name="Տամպլիեր" />։ |
Սակայն [[1921]] թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ <ref name="Տամպլիեր" />։ |
08:28, 1 Հունիսի 2015-ի տարբերակ
Տամպլիերներ(ֆր.՝ templiers «թեմփլ»,տաճար, «տաճարականներ»[1]) կամ Քրիստոսի և Սողոմոնի տաճարի(լատին․՝ Templique Solomonici) Աղքատ Ասպետները, կաթոլիկական ռազմավանական [1](հոգևոր-ասպետական) միաբանություն է, որը հիմնվել է Սուրբ Հողի վրա Առաջին խաչակրաց աշրավանքից հետո, 1119 թվականին, ասպետների սակավաթիվ խմբով` Գուգո դը Փեյնի գլխավորությամբ[2]։ Հոսպիտալյերների հետ միասին համարվում է առաջին կրոնական ռազմական միաբանություններից մեկը։
12- 13 դարերին միաբանությունը բավականին հարուստ էր, նրան էին պատկանում ընդարձակ հողատարածքները ինչպես Պաղեստինի և Սիրիայի տարածքներում, այնպես էլ Եվրոպայում։ Միաբանությունը տիրապետում էր նաև եկեղեցական և իրավաբանական արտոնություններին, որպես պարգև Հռոմի պապից, ում անվերախոս ենթարկվում էր միաբանությունը, ինչպես նաև վանականներից, որոնց հողերում միաբանությունն ուներ հողեր և անշարժ գույք։ Միաբանությունը բազմիցս իրականացնում էր պետությունների ռազմական պաշտպանության գործառնություն, որոնք ստեղծվել էին արևմուտքում խաչակիրների կողմից, չնայած որ միաբանության առաջնային նպատակը, հաստատակարգում հռչակված, համարվում էր ուխտագնացների պաշտպանությունը Սուրբ Հողում[1]։
Սակայն 1921 թվականին խաչակիրները վտարվել են Պաղեստինից եգիպտական սուլթան Հալիլ ալ-Աշրաֆի կողմից, իսկ տամպլիերները անցում կատարեցին դեպի վաշխառություն և առևտուր, կուտակեցին զգալի հարստություն և հայտնվեցին դժվար գույքային հարաբերությունների մեջ պապի և եվրոպական պետությունների թագավորների հետ [1]։
1307-1314 թթ. միաբանության անդամները ենթարկվեցին ձերբաբակալությունների, տանջաքների և մահապատիժների ֆրանսիացի թագավոր Ֆիլիպ IV, խոշոր ֆեոդալների և Հռոմեական կաթոլիկական եկեղեցու կողմից, ինչի հետևանքով միաբանությունը լուծարվեց Կլիմենտ V պապի կողմից 1312 թվականին [1]։
Միաբանության թվաքանակի պատճառով պատմագրության մեջ առկա է այն միտումը, որը չափազանցնում է նրա հետևորդների քանակը. Վիլկեն համարում էր, որ միաբանությունում կար մոտավորապես 15 000 ասպետ (այս թիվը ներկայացված է նաև «Աթեիստական ֆառարանում»[1]), իսկ Ցեկլերը ներկայացնում է ասպետների 20000 թվաքանակ, Մալյար դը Շամբյուրը` 30000 ասպետ։ Այս բոլոր թվերը այնքան էլ մեծ չեն և չեն համապատասխանում ասպետների թվաքանակի հետ, որոնք մասնակցել են Ֆիլիպ V պատերազմին միաբանության հետ։ Ֆրանսիայում ձերբակալվել է 538 ասպետ, Կիպրոսում` 75, Մայորկայում կռվել են 25 ասպետ, և բոլորը պարտության են մատնվել։ Թե' Կիպրոսը, թե' Մայորկան և թե' Ֆրանսիան եղել են միաբանության ուղղորդողները։ Ակնհայտ է, որ պատմաբանները Միաբանության աշխատողներին, ծառաներին և զինակիրներին ներառում են ասպետների թվաքանակի մեջ։
Տամպլիերների Միաբանության նշանավոր մագիստրները
- Գուգո դը Փեյն (1119 — մայիսի 24, 1136)
- Ռոբեր դը Կրաուն (1137 — Հունվարի 13, 1149)
- Էվրար դը Բար (1149—1152)
- Բերնարդ դը Թրեմբլ (1152 —օգոստոսի 16, 1153)
- Անդրե դը Մոնբար (1153—1156)
- Բերտրան դը Բլանշֆոր (1156—1169)
- Ֆիլպ դը Միլի (1169 — 1171)
- Օդո դը Սենտ-Աման (1171 —հոկտեմբերի 8, 1179)
- Արնո դը Տորոժ (1180 — Սեպտեմբերի 30, 1184)
- Ժերար դը Րիդֆոր (1185 — հոկտեմբերի 4, 1189)
- Ռոբեր դը Սաբլե (1191 —Սեպտեմբերի 23, 1193)
- Ժիլբեր Էրայլ (1194—1200)
- Ֆիլիպ դը Պլեսյե (1200 — 1209)
- Գիլմոն դը Շարտր (1209 —Օգոստոսի 26, 1219)
- Պիեր դը Մոնտեգյու (1219 — Հունվարի 28,1232)
- Արման դը Պերիգոր (1232 — Հոկտեմբերի 17, 1244)
- Րիշառ դը Բյուր (1244 — մայիսի 9,1247)
- Գիոմ դը Սոնակ (1247 — փետրվարի 11, 1250)
- Ռենո դը Վիշյե (1250 —հունվարի 20, 1256)
- Տոմա Բեռար (1256 — մարտի 25, 1273)
- Գիլմոն դը Բոժե (մայիսի 13, 1273 — 1291)
- Տիբո Գոդեն (1291—1293)
- Ժակ դը Մոլե (1293 — Մարտի 18, 1314)
Միաբանության պատմությունը
Մոտավորապես 1118 թվականին ֆրանսիացի ազնվական Գուգը դը Փեյնը հավաքեց իր շուրջը ութ իր բարեկամ ասպետներին, ինչպես նաև Գոտֆուրդ դը Սենտ-Օմերին, և հիմնեց Միաբանությունը, որի միակ նպատակը ուխտագնացների պաշտպանությունն էր Սուրբ Հողում, Մերձավոր Արևելքում: Իրենց միաբանությունը անվանեցին «Աղքատ ասպետներ»: Նրանք այնքան աղքատ էին, որ երկու մարդու համար նախատեսված էր մեկ ձի: Այդ իսկ պատճառով նրանց տպագրությունը երկար ժամանակ իրենից ներկայացնում էր ձիու պատկեր, որի վրա նստած են երկու ձիավոր[3]: Միաբանության գործունեության և ընդհանրապես միաբանության մասին շատ քչերը գիտեին ընդհուպ մինչև Տրուայի տաճարը (1128),որտեղ միաբանությունը պաշտոնապես ընդունվեց, իսկ վանական սբ.Բերնար Կլերովսկիին հանձնարարվեց մշակել միաբանության կանոնադրությունը, որտեղ կամբողջացվեին միաբանության բոլոր օրենքները: Արքեպիսկոպոս Վիլհելմ Տիրսկին, Երուսաղեմի թագավորության կանցլերը, միջնադարյան խոշորագույն պատմաբաններից մեկը, իր աշխատությունում նծում է միաբանության ստեղծման գործընթացը.
Ծանոթագրություններ
։