«Տրիկոտաժ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ կետադրական |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Տրիկոտաժ''', հյուսած [[կտավ]] կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված [[օղակ]]ների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են [[ձեռք]]ով և տարիկոաաժի [[ |
'''Տրիկոտաժ''', հյուսած [[կտավ]] կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված [[օղակ]]ների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են [[ձեռք]]ով և տարիկոաաժի [[մեքենա]]ներով։ Ի տարբերություն մյուս տեքստիլային արտադրանքների օժտված է բարձր ձգելիությամբ, [[Էլաստիկություն|էլաստիկությամբ]], փափկությամբ, ծակոտկենությամբ, ցածր ճմրթվելիությամբ, գեղեցիկ տեսքով, օգտագործման հարմարավետությամբ և այլն։ Տրիկոտաժ հիմնականում կիրառում են [[հագուստ]]ի պատրաստման համար, ինչպես նաև արհեստական [[Կաշի|կաշվի]] և [[Մորթի|մորթու]], [[կոշիկ]]ի, բժշկական և տեխնոլոգիական արտադրանքների արտադրության մեջ։ |
||
[[Պատկեր:Trikot.jpg|250px|մինի|աջից]] |
[[Պատկեր:Trikot.jpg|250px|մինի|աջից]] |
||
== Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները == |
== Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները == |
||
Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է [[հյուսվածք]]ով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային [[Խտություն|խտությամբ]], թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր [[Երկարություն|երկարության]] օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։ |
Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է [[հյուսվածք]]ով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային [[Խտություն|խտությամբ]], թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր [[Երկարություն|երկարության]] օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։ |
||
[[Պատկեր:Warp knitting stitches.png|250px|մինի|աջից]] |
[[Պատկեր:Warp knitting stitches.png|250px|մինի|աջից]] |
||
== Մակերևութային խտություն == |
== Մակերևութային խտություն == |
||
Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։ |
Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։ |
||
[[Պատկեր:Raschel lace.jpg|250px|մինի|ձախից]] |
[[Պատկեր:Raschel lace.jpg|250px|մինի|ձախից]] |
||
== Զգելիություն == |
== Զգելիություն == |
||
Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է [[հումք]]ի տեսակով և հյուսվածքով։ |
Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է [[հումք]]ի տեսակով և հյուսվածքով։ |
||
[[Պատկեր:Tricot.png|250px|մինի|աջից]] |
[[Պատկեր:Tricot.png|250px|մինի|աջից]] |
||
Տող 22. | Տող 22. | ||
== Ոլորվածության մեծություն == |
== Ոլորվածության մեծություն == |
||
Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել [[հյուսվածք]]ի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։ |
Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել [[հյուսվածք]]ի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։ |
||
[[Պատկեր:Satin.jpg|250px|մինի|աջից]] |
[[Պատկեր:Satin.jpg|250px|մինի|աջից]] |
||
== Հիգենիա == |
== Հիգենիա == |
||
Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։ |
Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։ |
||
== Հիգրոսկոպիկություն == |
== Հիգրոսկոպիկություն == |
||
Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի [[օդ]]ա, [[Ջուր|ջրա]] և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։ |
Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի [[օդ]]ա, [[Ջուր|ջրա]] և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։ |
||
[[Պատկեր:Warp knitting with dog head.jpg|250px|մինի|ձախից]] |
[[Պատկեր:Warp knitting with dog head.jpg|250px|մինի|ձախից]] |
||
Տող 36. | Տող 36. | ||
== Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը == |
== Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը == |
||
Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ [[ԽՍՀՄ]]–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։ |
Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ [[ԽՍՀՄ]]–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։ |
||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
05:02, 27 Մայիսի 2015-ի տարբերակ
Տրիկոտաժ, հյուսած կտավ կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված օղակների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են ձեռքով և տարիկոաաժի մեքենաներով։ Ի տարբերություն մյուս տեքստիլային արտադրանքների օժտված է բարձր ձգելիությամբ, էլաստիկությամբ, փափկությամբ, ծակոտկենությամբ, ցածր ճմրթվելիությամբ, գեղեցիկ տեսքով, օգտագործման հարմարավետությամբ և այլն։ Տրիկոտաժ հիմնականում կիրառում են հագուստի պատրաստման համար, ինչպես նաև արհեստական կաշվի և մորթու, կոշիկի, բժշկական և տեխնոլոգիական արտադրանքների արտադրության մեջ։
Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները
Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է հյուսվածքով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային խտությամբ, թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր երկարության օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։
Մակերևութային խտություն
Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։
Զգելիություն
Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է հումքի տեսակով և հյուսվածքով։
Խզման ամրություն
Սովորաբար կազմում է կտավի լայնական կտրվածքի մեջ մտնող թելերի գումարային ամրության 50-70%-ը։ Տրորման նկատմամբ կայունությունը կախված է մանրաթելի կառուցվածքից, հյուսվածքից, կտավի խտությունից, շփման գործակցից, արտադրանքի հաստությունից, հարդարումից։ Շահագործման ընթացքում արտադրանքի արձակվելը արագացնում է մաշումը։ Եզրերի ոլորվածությունը բնորոշ է մեկ ասեղնակալ ունեցող մեքենաներով մշակված բոլոր հյուսվածքներին։
Ոլորվածության մեծություն
Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել հյուսվածքի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։
Հիգենիա
Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։
Հիգրոսկոպիկություն
Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի օդա, ջրա և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։
Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը
Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ ԽՍՀՄ–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |