«Տրիկոտաժ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ կետադրական
Տող 1. Տող 1.
'''Տրիկոտաժ''', հյուսած [[կտավ]] կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված [[օղակ]]ների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են [[ձեռք]]ով և տարիկոաաժի [[Մեքենա|մեքենաներ]]ով։ Ի տարբերություն մյուս տեքստիլային արտադրանքների օժտված է բարձր ձգելիությամբ, [[Էլաստիկություն|էլաստիկությամբ]], փափկությամբ, ծակոտկենությամբ, ցածր ճմրթվելիությամբ, գեղեցիկ տեսքով, օգտագործման հարմարավետությամբ և այլն։ Տրիկոտաժ հիմնականում կիրառում են [[հագուստ]]ի պատրաստման համար, ինչպես նաև արհեստական [[Կաշի|կաշվի]] և [[Մորթի|մորթու]], [[կոշիկ]]ի, բժշկական և տեխնոլոգիական արտադրանքների արտադրության մեջ։
'''Տրիկոտաժ''', հյուսած [[կտավ]] կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված [[օղակ]]ների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են [[ձեռք]]ով և տարիկոաաժի [[մեքենա]]ներով։ Ի տարբերություն մյուս տեքստիլային արտադրանքների օժտված է բարձր ձգելիությամբ, [[Էլաստիկություն|էլաստիկությամբ]], փափկությամբ, ծակոտկենությամբ, ցածր ճմրթվելիությամբ, գեղեցիկ տեսքով, օգտագործման հարմարավետությամբ և այլն։ Տրիկոտաժ հիմնականում կիրառում են [[հագուստ]]ի պատրաստման համար, ինչպես նաև արհեստական [[Կաշի|կաշվի]] և [[Մորթի|մորթու]], [[կոշիկ]]ի, բժշկական և տեխնոլոգիական արտադրանքների արտադրության մեջ։


[[Պատկեր:Trikot.jpg|250px|մինի|աջից]]
[[Պատկեր:Trikot.jpg|250px|մինի|աջից]]


== Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները ==
== Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները ==
Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է [[հյուսվածք]]ով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային [[Խտություն|խտությամբ]], թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր [[Երկարություն|երկարության]] օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։
Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է [[հյուսվածք]]ով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային [[Խտություն|խտությամբ]], թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր [[Երկարություն|երկարության]] օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։


[[Պատկեր:Warp knitting stitches.png|250px|մինի|աջից]]
[[Պատկեր:Warp knitting stitches.png|250px|մինի|աջից]]


== Մակերևութային խտություն ==
== Մակերևութային խտություն ==
Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։
Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։


[[Պատկեր:Raschel lace.jpg|250px|մինի|ձախից]]
[[Պատկեր:Raschel lace.jpg|250px|մինի|ձախից]]


== Զգելիություն ==
== Զգելիություն ==
Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է [[հումք]]ի տեսակով և հյուսվածքով։
Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է [[հումք]]ի տեսակով և հյուսվածքով։


[[Պատկեր:Tricot.png|250px|մինի|աջից]]
[[Պատկեր:Tricot.png|250px|մինի|աջից]]
Տող 22. Տող 22.


== Ոլորվածության մեծություն ==
== Ոլորվածության մեծություն ==
Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել [[հյուսվածք]]ի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։
Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել [[հյուսվածք]]ի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։


[[Պատկեր:Satin.jpg|250px|մինի|աջից]]
[[Պատկեր:Satin.jpg|250px|մինի|աջից]]


== Հիգենիա ==
== Հիգենիա ==
Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։
Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։


== Հիգրոսկոպիկություն ==
== Հիգրոսկոպիկություն ==
Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի [[օդ]]ա, [[Ջուր|ջրա]] և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։
Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի [[օդ]]ա, [[Ջուր|ջրա]] և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։


[[Պատկեր:Warp knitting with dog head.jpg|250px|մինի|ձախից]]
[[Պատկեր:Warp knitting with dog head.jpg|250px|մինի|ձախից]]
Տող 36. Տող 36.
== Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը ==
== Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը ==
Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ [[ԽՍՀՄ]]–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։
Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ [[ԽՍՀՄ]]–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։



{{ՀՍՀ}}
{{ՀՍՀ}}

05:02, 27 Մայիսի 2015-ի տարբերակ

Տրիկոտաժ, հյուսած կտավ կամ տեքստիլային արտադրանք, որը ստացվում է մեկ կամ մի քանի թելերից կազմված օղակների փոխհյուսմամբ։ Տրիկոտաժ գործում են ձեռքով և տարիկոաաժի մեքենաներով։ Ի տարբերություն մյուս տեքստիլային արտադրանքների օժտված է բարձր ձգելիությամբ, էլաստիկությամբ, փափկությամբ, ծակոտկենությամբ, ցածր ճմրթվելիությամբ, գեղեցիկ տեսքով, օգտագործման հարմարավետությամբ և այլն։ Տրիկոտաժ հիմնականում կիրառում են հագուստի պատրաստման համար, ինչպես նաև արհեստական կաշվի և մորթու, կոշիկի, բժշկական և տեխնոլոգիական արտադրանքների արտադրության մեջ։

Հիմնական բնութագրերը և հատկությունները

Տրիկոտաժի կառուցվածքը պայմանավորված է հյուսվածքով և հյուսվածքի օղակների երկրաչափական պարամետրերով, թելերի գծային խտությամբ, թելի կառուցվածքով և այլն։ Տրիկոտաժի որակը որոշվում է մակերևութային խտությամբ, օղակային սյուների ուղղությամբ միավոր երկարության օղակների թվով և օղակային շարքերով, ինչպես նաև մեխանիկական և ֆիզիկական հատկություններով։

Մակերևութային խտություն

Կախված է կառուցվածքից ու հարդարումից և բնութագրում է նյութատարությունը, անուղղակիորեն նաև հաստությունը։ Տրիկոտաժի մեխանիկական հատկությունների գնահատման ժամանակ որոշում են ձգելիությունը, առաձգականությունը, էլաստիկությունը, խզման ամրությունը, տրորումը, եզրերի ոլորվածությունը, օղակների արձակվելը և այլն։

Զգելիություն

Կախված է հյուսվածքի տեսակից և օղակների կառուցվածքից, առավել մեծ չափերով ձգվում է լայնահյուսվածքային, ավելի քիչ՝ հենքահյուսվածքային տրիկոտաժը։ Զգելիությունի առաձգականությունը և էլաստիկությունը շահագործման ժամանակ նպաստում են տրիկոտաժե արտադրանքի ձևի պահպանմանը և հիմնականում պայմանավորված է հումքի տեսակով և հյուսվածքով։

Խզման ամրություն

Սովորաբար կազմում է կտավի լայնական կտրվածքի մեջ մտնող թելերի գումարային ամրության 50-70%-ը։ Տրորման նկատմամբ կայունությունը կախված է մանրաթելի կառուցվածքից, հյուսվածքից, կտավի խտությունից, շփման գործակցից, արտադրանքի հաստությունից, հարդարումից։ Շահագործման ընթացքում արտադրանքի արձակվելը արագացնում է մաշումը։ Եզրերի ոլորվածությունը բնորոշ է մեկ ասեղնակալ ունեցող մեքենաներով մշակված բոլոր հյուսվածքներին։

Ոլորվածության մեծություն

Կախված է թելի առաձգականությունից և գծային խտությունից։ Տրիկոտաժե արտադրանքների մաշումը երբեմն արագանում է շահագործման և լվացման ժամանակ արտադրանքի չափսերի և ձևի անբավարար կայունության պատճառով։ Տրկոտաժի ձևակայունությունը կարելի է ապահովել հյուսվածքի բարձր խտությամբ, քիմիական կայունացմամբ և այլն։

Հիգենիա

Տրիկոտաժե արտադրանքի հիգիենիկության գնահատման ժամանակ սովորաբար որոշվում են ֆիզիկական հատկությունները, հիգրոսկոպիկություն, օդա, ջրա և գոլորշաթափանցելիություն, էլեկտրականանալու հատկություն, ջերմապաշտպանություն և այլն։

Հիգրոսկոպիկություն

Կախված է մանրաթելի բնույթից։ Օղակային կառուցվածքի շնորհիվ տրիկոտաժի օդա, ջրա և խոնավաթափանցությունն ավելի բարձր է, քան գործվածքներինը։ Փոփոխելով օգտագործվող թելերի կառուցվածքը և հյուսվածքի խտությունը՝ կարելի է ստանալ տարբեր թափանցելիության տրիկոտաժ։

Տրիկոտաժի էլեկտրականանալը

Կախված է տրիկոտաժի թելքային կազմից։ Այն փոքրացնելու համար տրիկոտաժը մշակում են քիմիական պրեպարատներով՝ անտիստատիկներով։ ԽՍՀՄ–ում տրիկոտաժը ատեստավորվում է որակի 2 կարգով՝ բարձր և առաջին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։