«Գրենլանդիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ ամսաթվերի ձևաչափի ուղղում, փոխարինվեց: մբերի 06 → մբերի 6 oգտվելով ԱՎԲ
չ ամսաթվերի ձևաչափի ուղղում, փոխարինվեց: accessdate=2010-05-04 → accessdate=2010 թ․ մայիսի 4 oգտվելով ԱՎԲ
Տող 32. Տող 32.
|established_date5 = [[1979]] թ. [[մայիսի 1]]
|established_date5 = [[1979]] թ. [[մայիսի 1]]
|established_event6 = ինքնավարության խորագում
|established_event6 = ինքնավարության խորագում
|established_date6 = [[2009]] թ. [[հունիսի 21]]<ref>{{Cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/8111292.stm | work=BBC News | title=Self-rule introduced in Greenland | date=2009-06-21 | accessdate=2010-05-04}} {{ref-en}}</ref>
|established_date6 = [[2009]] թ. [[հունիսի 21]]<ref>{{Cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/8111292.stm | work=BBC News | title=Self-rule introduced in Greenland | date=2009-06-21 | accessdate=2010 թ․ մայիսի 4}} {{ref-en}}</ref>
|area_rank = 12-րդ
|area_rank = 12-րդ
|area_magnitude = 1 E12
|area_magnitude = 1 E12

02:26, 11 Մայիսի 2015-ի տարբերակ

Գրենլանդիա
Grønland (դան.)
Kalaallit Nunaat (գրենլ.)
Գրենլանդիայի դրոշ
Դրոշ
Գրենլանդիայի զինանշան
Զինանշան
Ազգային օրհներգ՝ Nunarput utoqqarsuanngoravit (գրենլ.)
Գրենլանդիայի դիրքը
Գրենլանդիայի դիրքը
Մայրաքաղաք
և ամենամեծ քաղաք
Նուուկ (Գոդթաբ)
64°10′N, 51°44′W
Կառավարում խորհրդարանական ժողովրդավարական սահմանափակ միապետություն
 -  միապետ Մարգրետե II
 -  գերագույն հանձնակատար Միկաելա Էնգել
 -  վարչապետ Կուուպիկ Կլեյստ
Ինքնավարություն Դանիայի Թագավորության սահմաններում 
 -  Նորվեդական իշխանություն 1261 թ. 
 -  Հետադարձ վերականգնվում 1721 թ. 
 -  Զիջել է Դանիայի 1814 թ. հունվարի 14 
 -  Ամտի վարչական բաժանման կարգավիճակ 1953 թ. հունիսի 5 
 -  ինքնավարություն 1979 թ. մայիսի 1 
 -  ինքնավարության խորագում 2009 թ. հունիսի 21[1] 
 -  Ջրային (%) 83.1
Բնակչություն
 -  2012 նախահաշիվը 56,749 [2] 
 -  Խտություն 0.027 /կմ² (աշխարհի 241-րդ)
 /մղոն²
ՀՆԱ (ԳՀ) 2007 գնահատում
 -  Ընդհանուր $2.122.000.000 
 -  Մեկ շնչի հաշվով $37,517 
ՄՆԶԻ (1998) 0.927[3] (շատ բարձր
Արժույթ Դանիական կրոնա (DKK)
Ժամային գոտի (ՀԿԺ+0 մինչև −4)
Ազգային դոմեն .gl
Հեռախոսային կոդ ++299

Գրենլանդիա (գալ.՝ Kalaallit Nunaat, դան․՝ Grønland, թարգմանաբար՝ «կանաչ երկիր»), կղզի-պետություն Հյուսիսային Սառուցյալ և Ատլանտյան օվկիանոսում, Հյուսիսային Ամերիկայից հյուսիս-արևելք։ Մինչև 1536 թվականը պատկանել է Նորվեգիային, որից հետո անցել է Դանիային։ Բնակչությունը 2013 թվականին կազմել է 61,9 հազար մարդ։ Մայրաքաղաքը Նուուկն (Գոթհաբ) է։ Բնակչության 90%-ը կազմում են գրենլանդացիները։

Բնակչության շուրջ 90%-ը կենտրոնացված է Գրենլանդիայի հարավ-արևմտյան ափերին, որտեղ էլ գտնվում են խոշոր բնակավայրերը, այդ թվում մայրաքաղաք Նուուկը՝ իր 17 հազար բնակչով։ Նուուկում է գտնվում Գրենլանդիայի միակ համալասարանը։ 2009 թվականի հունվարից պետական լեզու է գրենլանդերենը (Էսկիմոսյան լեզու)։

Ափերը ողողում են Գրենլանդական ծովը, Դանիական նեղուցը, Բաֆֆինի ծովը, Լաբրադորի ծովը։

Անվանում

Անվանումը դան․՝ Grønland բառացի նշանակում է «կանաչ երկիր», թեև այդ անունը բոլորովին չի համապատասխանում ցուրտ և անբարեբեր երկրին։

Կղզին առաջին անգամ հայտնաբերել է իսլանդացի նավորդ Գունբյորնը մոտ 875 թվականին, սակայն ափ դուրս չի եկել։ 982 թվականի ամռանը իսլանդացի վիկինգ Էյրիկ Ռաուդին (հայտնի է նաև Էյրիկ Շիկահեր և Էյրիկ Տորվադսոն անուններով) առաջին անգամ հետազոտել է այդ կղզու հարավարևմտյան ափի մի հատված, որն այդ ժամանակ ծածկված է եղել կանաչ բուսականությանբ, և կղզին անվանել է «Կանաչ երկիր»։[4]

Ծանոթագրություններ

  1. «Self-rule introduced in Greenland». BBC News. 2009-06-21. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 4-ին. (անգլ.)
  2. "Greenland In Figures"
  3. «United Nations Island Directory». Islands.unep.ch. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 6–ին-ին. (անգլ.)
  4. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».

Արտաքին հղումներ