«Զարուհի Դոլուխանյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ երաժիշտ |
|||
[[Պատկեր:Dolukhanyan.jpg|մինի]] |
|||
| Name = Զարուհի Դոլուխանյան |
|||
⚫ | '''Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան''' ({{lang-ru|За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова}} 1918 - [[2007]] |
||
| բնօրինակ_անուն = |
|||
| լոգո = |
|||
| լոգոյի_լայնություն = |
|||
| Img =Dolukhanyan.jpg |
|||
| Img_capt = |
|||
| Img_size = |
|||
| Landscape = Yes |
|||
| Background = non_performing_personnel |
|||
| Ի ծնե անուն = |
|||
| Alias = |
|||
| Born = {{ԾԱ|1918|03|15}}<br />[[Մոսկվա]] |
|||
| Died = {{ՄԱՏ|2007|12|04|1918|03|15}}<br />Մոսկվա |
|||
| Origin = |
|||
| Instrument = |
|||
| Voice_type = |
|||
| Genre = կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո |
|||
| Occupation = [[օպերա]]յին երգչուհի |
|||
| Years_active = |
|||
| Label = |
|||
| Associated_acts = |
|||
| URL = |
|||
| Current_members = |
|||
| Past_members = |
|||
| Notable_instruments = |
|||
| Signature = |
|||
}} |
|||
⚫ | '''Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան''' ({{lang-ru|За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова}} [[1918]], [[մարտի 15]], [[Մոսկվա]] - [[2007]], [[դեկտեմբերի 4]], Մոսկվա), [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|խորհրդային]] [[օպերա]]յին երգչուհի (կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո), վոկալ կատարողական արվեստի վարպետ, [[ՀԽՍՀ]] /1955/, [[ՌՍՖՍՀ]] /1956/, ԽՍՀՄ /1990/ ժողովրդական արտիստ, [[Լենինյան մրցանակ]]ի դափնեկիր /1966թ./, պրոֆեսոր։ |
||
== Կենսագրություն == |
|||
[[1933]] թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, [[1957]] թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը։ [[1941]] թվականին ընդունվել է [[Երևան|Երևանի]] Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան [[Օպերայի և բալետի թատրոն (Երևան)|օպերայի և բալետի թատրոն]], հանդես եկել Օլգայի ([[Չայկովսկի Պյոտոր Իլյիչ|Չայկովսկու]] «Եվգենի Օնեգին»), Գայանեի (Սպենդիարյանի «Ալմաստ»), Զիբելի (Գունոյի «Ֆաուստ»), Դունյաշայի (Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն»), Պոլինայի (Չայկովսկու «Պիկովայա Դամա») և այլ դերերգերով։ |
[[1933]] թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, [[1957]] թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը։ [[1941]] թվականին ընդունվել է [[Երևան|Երևանի]] Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան [[Օպերայի և բալետի թատրոն (Երևան)|օպերայի և բալետի թատրոն]], հանդես եկել Օլգայի ([[Չայկովսկի Պյոտոր Իլյիչ|Չայկովսկու]] «Եվգենի Օնեգին»), Գայանեի (Սպենդիարյանի «Ալմաստ»), Զիբելի (Գունոյի «Ֆաուստ»), Դունյաշայի (Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն»), Պոլինայի (Չայկովսկու «Պիկովայա Դամա») և այլ դերերգերով։ |
||
Տող 7. | Տող 35. | ||
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները)։ Դոլուխանյանի երգացանկում մեծ տեղ են գրավում հայ [[Կոմպոզիտոր|կոմպոզիտորները]] ([[Կոմիտաս]], Ա․ Սպենդիարյան, Ռ․ Մելիքյան, [[Արամ Խաչատրյան]], Ա․ Հարությունյան, Վ․ Կոտոյան, Մ․ Թարիվերդին) և հայկական ժողովրդական երգերը։ Համերգներ է ավել [[Անգլիա|Անգլիայում]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայում]], [[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ում]], [[ԳՖՀ|ԳՖՀ-ում]], [[Կանադա|Կանադայում]], [[Իտալիա|Իտալիայում]], [[Հունաստան|Հունաստանում]], [[ԳԴՀ|ԳԴՀ-ում]], [[Լեհաստան|Լեհաստանում]] և այլուր։ Դոլուխանյանն արժանացել է ԽՍՀՄ պետական ([[1951]] թվական), լենինյան ([[1966]] թվական) մրցանակների։ |
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները)։ Դոլուխանյանի երգացանկում մեծ տեղ են գրավում հայ [[Կոմպոզիտոր|կոմպոզիտորները]] ([[Կոմիտաս]], Ա․ Սպենդիարյան, Ռ․ Մելիքյան, [[Արամ Խաչատրյան]], Ա․ Հարությունյան, Վ․ Կոտոյան, Մ․ Թարիվերդին) և հայկական ժողովրդական երգերը։ Համերգներ է ավել [[Անգլիա|Անգլիայում]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայում]], [[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ում]], [[ԳՖՀ|ԳՖՀ-ում]], [[Կանադա|Կանադայում]], [[Իտալիա|Իտալիայում]], [[Հունաստան|Հունաստանում]], [[ԳԴՀ|ԳԴՀ-ում]], [[Լեհաստան|Լեհաստանում]] և այլուր։ Դոլուխանյանն արժանացել է ԽՍՀՄ պետական ([[1951]] թվական), լենինյան ([[1966]] թվական) մրցանակների։ |
||
[[Պատկեր:Могила народной артистки СССР Зары Долухановой.JPG|մինի|Զարուհի Դոլուխանյանի գերազմանը, Մոսկվայի հայկական գերեզմանոց]] |
|||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
15:11, 15 Մարտի 2015-ի տարբերակ
Զարուհի Դոլուխանյան | |
---|---|
Պատկեր:Dolukhanyan.jpg | |
Հիմնական տվյալներ | |
Ի ծնե անուն | ռուս.՝ Заруи Агасьевна Макарян |
Ծնվել է | 1918 մարտի 15 Մոսկվա Մոսկվա, Ռուսաստան[1][2] |
Երկիր | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Մահացել է | դեկտեմբերի 4, 2007 Մոսկվա Մոսկվա, Ռուսաստան | (տարիքը 89)
Գերեզման | Հայկական գերեզմանատուն |
Ժանրեր | կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո |
Մասնագիտություն | օպերային երգչուհի |
Երգչաձայն | մեցցո-սոպրանո[1][2] |
Գործիքներ | վոկալ |
Աշխատավայր | Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն[1], Մոսկվայի ֆիլհարմոնիա[1] և Ռուսաստանի Գնեսինների անվան երաժշտության ակադեմիա |
Լեյբլ | Մելոդիա |
Կրթություն | Ռուսաստանի Գնեսինների անվան երաժշտության ակադեմիա[1] |
Անդամակցություն | Ռուսաստանի թատերական գործիչների միություն |
Ամուսին | Ալեքսանդր Դոլուխանյան և Իգոր Յադրով |
Պարգևներ |
Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան (ռուս.՝ За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова 1918, մարտի 15, Մոսկվա - 2007, դեկտեմբերի 4, Մոսկվա), խորհրդային օպերային երգչուհի (կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո), վոկալ կատարողական արվեստի վարպետ, ՀԽՍՀ /1955/, ՌՍՖՍՀ /1956/, ԽՍՀՄ /1990/ ժողովրդական արտիստ, Լենինյան մրցանակի դափնեկիր /1966թ./, պրոֆեսոր։
Կենսագրություն
1933 թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, 1957 թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը։ 1941 թվականին ընդունվել է Երևանի Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոն, հանդես եկել Օլգայի (Չայկովսկու «Եվգենի Օնեգին»), Գայանեի (Սպենդիարյանի «Ալմաստ»), Զիբելի (Գունոյի «Ֆաուստ»), Դունյաշայի (Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն»), Պոլինայի (Չայկովսկու «Պիկովայա Դամա») և այլ դերերգերով։
1944 թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա, նվիրվել համերգային գործունեության․ եղել է Համամիութենական ռադիոյի և հեռուստատեսության, 1959 թվականից՝ Մոսկվայի ֆիլհարմոնիայի մենակատարուհի։ [[1949]թվականին Բուդապեշտում կայացած երգիչների միջազգային մրցույթում արժանացել է առաջին մրցանակի։ Դոլուխանյանը հռչակված երգչուհի է․ նրա ձայնն առանձնանում է կոլորատուրային մեցցո-սոպրանոյում հազվադեպ հանդիպող գեղեցիկ տեմբրով և մեծ դիապազոնով (երկու և կես օկտավա), հատկապես տպավորիչ է ցածր ռեգիստրի հագեցած, թավշե ձայնի և թեթև, փայլուն կոլորատուրայի զուգորդումը։
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները)։ Դոլուխանյանի երգացանկում մեծ տեղ են գրավում հայ կոմպոզիտորները (Կոմիտաս, Ա․ Սպենդիարյան, Ռ․ Մելիքյան, Արամ Խաչատրյան, Ա․ Հարությունյան, Վ․ Կոտոյան, Մ․ Թարիվերդին) և հայկական ժողովրդական երգերը։ Համերգներ է ավել Անգլիայում, Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, ԳՖՀ-ում, Կանադայում, Իտալիայում, Հունաստանում, ԳԴՀ-ում, Լեհաստանում և այլուր։ Դոլուխանյանն արժանացել է ԽՍՀՄ պետական (1951 թվական), լենինյան (1966 թվական) մրցանակների։
Արտաքին հղումներ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 353.
- ↑ https://www.schumann-portal.de/Robert_Schumann_Prize_of_the_city_of_Zwickau.html
- Մոսկվա քաղաքում ծնվածներ
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Մոսկվայի հայկական գերեզմանատանը թաղվածներ
- Մեցցո-սոպրանոներ
- «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետներ
- Մոսկվայի 850-ամյակի հուշամեդալով պարգևատրվածներ
- «Աշխատանքի վետերան» մեդալակիրներ
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստներ
- ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Երաժիշտներ այբբենական կարգով
- Հայ օպերային երգչուհիներ
- 1918 ծնունդներ
- Մարտի 15 ծնունդներ
- 2007 մահեր
- Դեկտեմբերի 4 մահեր