«Ֆտոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 125. Տող 125.
== Տես նաև ==
== Տես նաև ==
* [[Պարբերական աղյուսակ]]
* [[Պարբերական աղյուսակ]]
== Ծանոթագրություններ ==

{{ծանցանկ}}
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}



18:30, 18 հունվարի 2015-ի տարբերակ

9 Թթվածին

Ֆտոր Նեոն

Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգՋրածինՀելիումԼիթիումԲերիլիումԲորԱծխածինԱզոտԹթվածինՖտորՆեոնՆատրիումՄագնեզիումԱլյումինՍիլիցիումՖոսֆորԾծումբՔլորԱրգոնԿալիումԿալցիումՍկանդիումՏիտանՎանադիումՔրոմՄանգանԵրկաթԿոբալտՆիկելՊղինձՑինկԳալիումԳերմանիումԱրսենՍելենԲրոմԿրիպտոնՌուբիդիումՍտրոնցիումԻտրիումՑիրկոնիումՆիոբիումՄոլիբդենՏեխնեցիումՌութենիումՌոդիումՊալադիումԱրծաթԿադմիումԻնդիումԱնագԾարիրՏելուրՅոդՔսենոնՑեզիումԲարիումԼանթանՑերիումՊրազեդիումՆեոդիմՊրոմեթիումՍամարիումԵվրոպիումԳադոլինիումՏերբիումԴիսպրոզիումՀոլմիումԷրբիումԹուլիումԻտերբիումԼուտեցիումՀաֆնիումՏանտալՎոլֆրամՌենիումՕսմիումԻրիդիումՊլատինՈսկիՍնդիկԹալիումԿապարԲիսմութՊոլոնիումԱստատՌադոնՖրանցիումՌադիումԱկտինիումԹորիումՊրոտակտինիումՈւրանՆեպտունիումՊլուտոնիումԱմերիցիումԿյուրիումԲերկլիումԿալիֆորնիումԷյնշտեյնիումՖերմիումՄենդելեևիումՆոբելիումԼոուրենսիումՌեզերֆորդիումԴուբնիումՍիբորգիումԲորիումՀասիումՄայտներիումԴարմշտադտիումՌենտգենիումԿոպեռնիցիումՆիհոնիումՖլերովիումՄոսկովիումԼիվերմորիումԹենեսսինՕգանեսոն
Քիմիական տարրերի պարբերական համակարգ
9F
Հեղուկ ֆտոր Դեղին հեղուկ, անգույն գազ [1]
Ատոմի հատկություններ
Անվանում, սիմվոլ, կարգաթիվՖտոր / /Fluorum (F), F, 9
Ատոմային զանգված
(մոլային զանգված)
18,9984032(5)[2] զ. ա. մ. (գ/մոլ)
Էլեկտրոնային կոնֆիգուրացիա[He] 2s2 2p5
Ատոմի շառավիղ73 պմ
Քիմիական հատկություններ
Կովալենտ շառավիղ72 պմ
Իոնի շառավիղ(-1e)133 պմ
Էլեկտրաբացասականություն3,98 (Պոլինգի սանդղակ)
Օքսիդացման աստիճաններ+2, +3
Իոնացման էներգիա
(առաջին էլեկտրոն)
 1680,0 (17,41) կՋ/մոլ (էՎ)
Պարզ նյութի թերմոդինամիկական հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան1812 Կ (1538,85 ° C)
Եռման ջերմաստիճան3134 Կ
Գոլորշիացման տեսակարար ջերմունակություն6088 կՋ/կգ ~ 340 կՋ/մոլ
Մոլյար ջերմունակություն25,14 Ջ/(Կ·մոլ)
Մոլային ծավալ17,1 սմ³/մոլ
Պարզ նյութի բյուրեղային ցանց
Բյուրեղացանցի տվյալներa=5,50 b=3,28 c=7,28 β=90,0
Դեբայի ջերմաստիճան460 Կ
Այլ հատկություններ
Ջերմահաղորդականություն(300 Կ) 80.4 Վտ/(մ·Կ)
CAS համարCAS գրանցման համար?
9
Ֆտոր
18,998
2s22p5


Ֆտոր, քիմիական տարր է, որի նշանն է F և ատոմային թիվը՝ 9։

Հայտնագործման պատմություն

Ֆտորը (F2) հայտնագործել է Կարլ Վիլհելմ Շեելեն 1771 թ., իսկ առաջին անգամ մաքուր վիճակում ստացել է Անրի Մուասսանը (1886 թ.)։ Իր անունը ստացել է հունարեն ֆտորոս-քայքայում բառից։ Այն սովորական պայմաններում անգույն, քլորի հոտին նմանվող հոտով, խիստ թունավոր գազ է, tեռ=-183C, tհալ =-219 C։

Քիմիական հատկություններ

Ստանում են կալիումի հիդրոֆտորիդի (KHF2) հալույթի էլեկտրոլիզով։

2KHF2 → 2K + H2 + 2F2

Ամենաուժեղ օքսիդիչն է, օքսիդացնում է նույնիսկ քսենոնին (Xe)

2F2 + 2H2O → 4HF + O2
F2 + H2 → 2HF (պայթյունով)
Cl2 + F2 → 2ClF
Xe + F2 → XeF2

Ֆտորաջրածինը (HF) անգույն, սուր հոտով գազ է, լավ լուծվում է ջրում, tհալ=-83,4 °C, tեռ=19,5 °C։ Ջրային լուծույթը թույլ թթու է (պլավիկյան թթու

HF → H + + F-

Միակ թթուն է, որը լուծում է ապակին, շնորհիվ հետևյալ ռեակցիայի.

SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O կամ SiO2 + 6HF → H2(SiF6) + 2H2O

Այդ պատճառով պլավիկյան թթուն պահում են պլաստմասսայե կամ մոմապատ ամաններում։

Օքսիդը (F2O) անգույն, բնորոշ հոտով գազ է, tհալ=-224 °C, tեռ=19,5 °C։ Ստանում են ֆտորի և ալկալիների փոխազդեցությունից.

2F2 + 2NaOH → 2NaF + H2O + F2O

Ֆտորն օգտագործում են հատուկ պլաստմասսաների (տեֆլոն), ֆրեոնների և հեղուկ հրթիռային վառելիքի օքսիդիչի ստացման համար։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. «Фтор». Արխիվացված է օրիգինալից 2013-03-15-ին. Վերցված է 2013-03-14-ին.
  2. Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu. Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)(անգլ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. — doi:10.1351/PAC-REP-13-03-02
  3. Химическая энциклопедия / Редкол.: Зефиров Н.С. и др.. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1998. — Т. 5. — 783 с. — ISBN 5-85270-310-9