«Գագիկ Աբու-Մրվան Արծրունի»–ի խմբագրումների տարբերություն
հեռացվել է Կատեգորիա:Հայոց պատմություն ՀոթՔաթ գործիքով |
ավելացվեց Կատեգորիա:Վասպուրականի գահերեց իշխաններ ՀոթՔաթ գործիքով |
||
| Տող 53. | Տող 53. | ||
[[Կատեգորիա:Վասպուրականի պատմություն]] |
[[Կատեգորիա:Վասպուրականի պատմություն]] |
||
[[Կատեգորիա:Արծրունիներ]] |
[[Կատեգորիա:Արծրունիներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Վասպուրականի գահերեց իշխաններ]] |
|||
22:40, 9 հունվարի 2015-ի տարբերակ
Գագիկ Աբու-Մրվան Արծրունի | |
|---|---|
| Վասպուրականի գահերեց իշխան | |
| Վասպուրական | |
| Իշխանություն | 887 - 898 |
| Ծնվել է՝ | 9-րդ դար |
| Մահացել է՝ | 898[1][2] |
| Նախորդ | Գրիգոր-Դերենիկ |
| Հաջորդող | Աշոտ-Սարգիս |
| Տոհմ | Արծրունիներ |
| գերիշխան | |
| Հայր | Վահան (Համզա) Արծրունի[3] |
| Մայր | անանուն Բագրատունի[3] |
| Երեխաներ | Սեդա Արծրունի[4] |
Գագիկ Աբու-Մրվան Արծրունի, Վասպուրականի յոթերորդ գահերեց իշխան։ Ծնվել է Վասպուրականում՝ Արծրունիների իշխանական կալվածքում։ Իշխել է 887-898 թվականներին։
Արաբական խալիֆայությունը Հայաստանը նվաճելուց հետո հայ նախարարներին հնարավորություն էր տվել զբաղեցնել երկու բարձրաստիճան պաշտոն՝ Հայոց իշխան և իշխանաց իշխան։ Նրանցից առաջինը երկիրը կառավարում էր Արմինիայի կուսակալության ոստիկանի հետ, երկրորդը զբաղվում էր ներքին հարցերով՝ ռազմական գործ, հարկահավաքություն և այլն։
9-րդ դարում այս պաշտոններին ավելացել է ևս մեկը՝ Վասպուրականի գահերեց իշխան։ Արծրունիների ազդեցիկ տոհմը, այդպիսով, իր գերիշխանությունն էր հաստատում ոչ միայն Վասպուրականի, այլև Մոկքի, Կորճայքի, Պարսկահայքի հայ իշխանների ու արաբ ամիրաների նկատմամբ։
Գագիկ Աբու-Մրվան Արծրունին յոթերորդ գահերեց իշխանն էր, ում Գրիգոր-Դերենիկի ավագ որդին՝ Աշոտ-Սարգիսը։ Տվյալներ չեն պահպանվել իր և իր նախորդների ու հաջորդների բարեկամական կապի մասին։ Միայն հայտնի է, որ գահակալել է սկզբում որպես Գրիգոր-Դերենիկի մանկահասակ որդիների խնամակալ, ապա՝ որպես իշխան։
Վասպուրական՝ Արծրունի իշխանների կալվածք
Վասպուրականը Մեծ Հայքի 15 նահանգներից էր, որ ձգվում էր հյուսիսից հարավ Արարատ լեռից ու Արաքսի կենտրոնական հոսանքից մինչև Հայկական Տավրոս, արևելքից արևմուտք՝ Վասպուրականի լեռներից մինչև Տարոնի հովիտ ու Վանա լիճ:
-
Սիփան լեռը Վանա լճի կողմից -
-
-
-
կղզի Կապուտան լճում
.jpg)
Տես նաև
| Նախորդող Գրիգոր-Դերենիկ 874 - 887 |
Վասպուրականի գահերեց իշխան Գագիկ Աբու-Մրվան 887 - 898 |
Հաջորդող Աշոտ Բ 898 - 904 |
- ↑ Histoire de l'Arménie des origines à 1071 — P. 412.
- ↑ Gérard Dédéyan (dir.), Histoire du peuple arménien, Toulouse, Éd. Privat, 2007 (1re éd. 1982), 991 p. [détail de l’édition] (ISBN 978-2-7089-6874-5) — P. 275.
- ↑ 3,0 3,1 Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 102.
- ↑ Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 102—103.