Բանգլադեշ

Բանգլադեշի Ժողովրդային Հանրապետություն গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ Gônoprojatontri Bangladesh
Դրոշ Զինանշան
Նշանաբան՝ ոչ մի
Օրհներգ՝ Amar Shonar Bangla Իմ ոստի Բենգալս
Բանգլադեշի դիրքը
Մայրաքաղաք և ամենամեծ քաղաք		Դակա 23°42′N, 90°22′E
Պետական լեզուներ		Բենգալի
Կառավարում		Խորհրդայնական հանրապետություն
-	Նախագահ	Իաժուդին Ահմեդ
-	Վարչապետ	անորոշ
Անկախություն		Պակիստանից
-	Հայտարաված	մարտ 26 1971
Տարածք
-	Ընդհանուր	144,000 կմ²  (94-րդ)
-	Ջրային (%)	7.0
Բնակչություն
-	2007 նախահաշիվը	150,448,339  (7-րդ)
-	2001 մարդահամարը	129,247,233
-	Խտություն	1045 /կմ² (11-րդ) 2706 /մղոն²
ՀՆԱ (ԳՀ)		2006 գնահատում
-	Ընդհանուր	$330.8 բիլիոն (31-րդ)
-	Մեկ շնչի հաշվով	$2200 (138-րդ)
Ջինի (2000)		31.8 (միջին)
ՄՆԶԻ (2004)		0.530 (միջին) (137-րդ)
Արժույթ		Տակա (BDT)
Ժամային գոտի		BDT (ՀԿԺ+6)
-	Ամռանը (DST)	(ՀԿԺ+6)
Ազգային դոմեն		.bd
Հեռախոսային կոդ		+880

Բանգլադեշը երկիր է Հարավային Ասիայում։

Աշխարհագրական դիրք

Գտնվում է Ինդոս-Գանգեսյան դաշտավայրի արևելյան ծայրամասում՝ Գանգես և Բրահմապուտրա գետերի դելտայի (գրավում է երկրի տարածքի 90%-ը) սահմաններում: Դելտան ցածրադիր է, մեծ մասը՝ ճահճացած: Երկրի հյուսիս-արևելքում ու արևելքում ցածրադիր Լուշաի, Չիտագոնգ լեռնաշղթաներն են և Բարինդ ու Մադխուպուր բարձրությունները:

Բնական պաշարներ

Կան քարածխի, բնական գազի, լիգնիտի, երկաթի հանքավայրեր:

Կլիման

Բանգլադեշում բոլոր տարին տաք է: Երբ Հայաստանում ամառ է, այնտեղ օվկիանոսից փչում են քամիներ (մուսսոններ), և օրեր շարունակ, անընդմեջ, անձրևներ են գալիս: Այդ ժամանակ գետերը հորդառատ են դառնում և իրենց տիղմով պարարտացնում են հողերը: 150–200 տարի առաջ երկրի մեծ մասը ծածկված էր անանցանելի անտառներով ու սավաննաներով: Այժմ դրանք իրենց տեղը զիջել են մշակաբույսերին: Անտառները հարուստ են արժեքավոր ծառատեսակներով:

Բնություն

Կենդանական աշխարհը հարուստ ու բազմազան է: Առաջին պետական միավորումներն առաջ են եկել մեր թվարկությունից առաջ 7–6-րդ դարերում: Դրանցից մեկը Վանգա պետությունն էր, որից և ծագում է երկրի Բանգլադեշ անվանումը («Բանգլա» - բենգալական և «դեշ» - երկիր):

Պատություն

Երկրի տարածքում բազում դարեր գոյություն են ունեցել բարձր մշակույթ ունեցող տարբեր պետություններ: Նախորդ գրեթե 2 հարյուրամյակում այստեղ տիրապետել են անգլիացիները, որոնք, օգտվելով Մեծ մողոլների կայսրության անկումից, նվաճեցին Բենգալիան: 1947 թվականից այդ տարածքը կազմում էր Պակիստանի մի մասը և միայն 1971 թվականին դարձավ անկախ պետություն:

Բնակչություն

«Բենգալացիների երկիրը» իր տարածքով համեմատաբար մեծ չէ, սակայն բնակչության թվով աշխարհում գրավում է 8-րդ տեղը և աշխարհի ամենախիտ բնակեցված երկրներից է: Բնակչության 98%-ը բենգալացիներ են: Բնակվում են նաև Հյուսիսային Հնդկաստանից եկած ցեղեր, որոնք հավաքական անունով կոչվում են «բիհարի», ինչպես նաև բազմաթիվ այլ փոքրաթիվ ցեղեր: Բենգալացիների մեծ մասն ապրում է գյուղական վայրերում: Վախենալով ջրհեղեղներից՝ նրանք տները հաճախ կառուցում են արհեստական բարձունքներում: Գյուղական տների կմախքը կառուցում են եղեգից կամ ծառի ճյուղերից, իսկ պատերը՝ կավով ներծծված ջուտի խսիրներից: Տանիքը ծածկում են ծղոտով կամ արմավենու տերևներով, իսկ երբեմն՝ կղմինդրով կամ թիթեղով:

Բերքահավաք

Ծոցամերձ դաշտերում ցանում են բրինձ, դա բենգալացիների հիմնական սննդամթերքն է: Մշակում են նաև բանջարեղեն, ադամաթուզ, կոկոսյան արմավենի: Քանի որ տարին բոլոր տաք է ու խոնավ, հավաքում են 2 և նույնիսկ 3 բերք: Դաշտերը հերկում են գոմեշներով, իսկ բրինձը տնկում են ձեռքով:

Երկրի մայրաքաղաքի տները հիմնականում 1–2-հարկանի շենքեր են, փողոցները լեփ-լեցուն են հեծանվորդներով ու հեծանվառիկշաներով: Երկիրն ունի երկաթուղիներ, բայց հիմնական փոխադրականը ջրայինն է: Բեռների մեծ մասը բազմաթիվ գետերով տեղափոխում են նավերով ու նավակներով: Գլխավոր ծովային նավահանգիստ Չիտագոնգից այլ երկրներ են արտահանում թեյ, ջուտ ու ջուտից պատրաստված իրեր՝ պարան, պարկեր, գորգեր: Տարածված են փայտի փորագրությունը, փղոսկրե և եղեգնյա հյուսածո իրերի պատրաստումը, բրուտագործությունը, ջուլհակությունը:

Մեդիա ֆայլեր

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Բանգլադեշ կատեգորիայում։

Աղբյուրներ

• Հայկական Հանրագիտարան