«Ֆրիդրիխ Հյոլդերլին»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ ԱյգեՊան տեղափոխեց էջը «Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին»-ից «Ֆրիդրիխ Հյոլդերլին» |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Friedrich hoelderlin.jpg|մինի|200px|Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին]] |
[[Պատկեր:Friedrich hoelderlin.jpg|մինի|200px|Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլին]] |
||
'''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ |
'''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդերլին''' ([[գերմաներեն]]՝ ''Johann Christian Friedrich Hölderlin'', [[1770]], [[մարտի 20]] - [[1843]], [[հունիսի 7]]), գերմանացի նշանավոր բանաստեղծ։ |
||
== Կյանքի ժամանակագրություն == |
== Կյանքի ժամանակագրություն == |
||
* 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է ''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ |
* 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է ''Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդերլինը''։ Երկու տարեկանում կորցնում է հորը։ Ընտանիքը 1774-ին տեղափոխվում է [[Նյուրտինգեն]], որտեղ մայրն ամուսնանում է երկրորդ անգամ։ |
||
* 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով [[Վյուրտենբուրգ]]ի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։ |
* 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով [[Վյուրտենբուրգ]]ի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։ |
||
* 1784 - Ընդունվում է [[Դենկենդորֆ]]ի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։ |
* 1784 - Ընդունվում է [[Դենկենդորֆ]]ի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։ |
||
Տող 10. | Տող 10. | ||
* 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել [[Կլոպշտոկ]]ին, [[Շիլլեր]]ին, [[Շուբարտ]]ին, [[Վիլանդ]]ին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է [[Հռենոս]]ը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը [[Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն]] է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը [[Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆեր]]ի ու [[Ռուդոլֆ Մագենաու]]ի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։ |
* 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել [[Կլոպշտոկ]]ին, [[Շիլլեր]]ին, [[Շուբարտ]]ին, [[Վիլանդ]]ին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է [[Հռենոս]]ը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը [[Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն]] է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը [[Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆեր]]ի ու [[Ռուդոլֆ Մագենաու]]ի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։ |
||
* 1789 - Այցելում է բանաստեղծ [[Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտ]]ին։ Աշնանը [[ֆլեյտա]]յի դասեր է առնում ([[դաշնամուր]] նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։ |
* 1789 - Այցելում է բանաստեղծ [[Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտ]]ին։ Աշնանը [[ֆլեյտա]]յի դասեր է առնում ([[դաշնամուր]] նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։ |
||
* 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին [[Շտուտգարտ]]ում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան [[Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլին]]ին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգ]]ը, ում |
* 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին [[Շտուտգարտ]]ում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան [[Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլին]]ին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս [[Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգ]]ը, ում Հյոլդերլինը ծանոթ էր արդեն Նյուրտինգենի լատինական դպրոցից։ Տարեվերջին սիրահարված է Էլիզ Լեբրերին։ |
||
* 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է [[Շվեյցարիա]]յում։ [[Ցյուրիխ]]ում այցելում է նշանավոր մտածող, [[դիմագիտություն|դիմագիտության]] հիմնադիր [[Յոհան Կասպար Լաֆատեր]]ին։ |
* 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է [[Շվեյցարիա]]յում։ [[Ցյուրիխ]]ում այցելում է նշանավոր մտածող, [[դիմագիտություն|դիմագիտության]] հիմնադիր [[Յոհան Կասպար Լաֆատեր]]ին։ |
||
16:00, 23 Նոյեմբերի 2014-ի տարբերակ
Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդերլին (գերմաներեն՝ Johann Christian Friedrich Hölderlin, 1770, մարտի 20 - 1843, հունիսի 7), գերմանացի նշանավոր բանաստեղծ։
Կյանքի ժամանակագրություն
- 1770 - Մարտի 20-ին Նեքարի Լաուֆենում ծնվում է Յոհան Քրիստիան Ֆրիդրիխ Հյոլդերլինը։ Երկու տարեկանում կորցնում է հորը։ Ընտանիքը 1774-ին տեղափոխվում է Նյուրտինգեն, որտեղ մայրն ամուսնանում է երկրորդ անգամ։
- 1776 - Սկսում է հաճախել դպրոց։ Միաժամանակ մասնավոր դասեր է ընդունում՝ նախապատրաստվելով Վյուրտենբուրգի ավետարանչական եկեղեցական դպրոց ընդունվելու։ Երեք տարի անց մահանում է նաև խորթ հայրը։
- 1784 - Ընդունվում է Դենկենդորֆի եկեղեցու հոգևոր սեմինարիայի ստորին դասարան։ Ծնվում են առաջին բանաստեղծությունները։
- 1786 - Իր դասարանի հետ տեղափոխվում է Մաուլբրոնի եկեղեցու բարձր դասարան։ Առաջին սիրահարվածությունը Լուիզե Նաստին՝ եկեղեցու տեսուչի դստերը, ում հետ նշանվում է, սակայն 1789-ին լուծում է նշանադրությունը։
- 1787 - Ոգեշնչվում է Օսսիանով։ Մաուլբրոնում սկսում է ընթերցել Կլոպշտոկին, Շիլլերին, Շուբարտին, Վիլանդին։ Հաջորդ տարի կատարում է մեծ ճամփորդությունը գերմանական հողերով։ Առաջին անգամ տեսնում է Հռենոսը։ Դասարանի հետ տեղափոխվում է Տյուբինգենյան մենաստան։ Շտուտգարտյան մենաստանի աշակերտներից մեկը Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելն է։ Այստեղ սկսում է բարեկամությունը Քրիստիան Լուդվիգ Նոյֆերի ու Ռուդոլֆ Մագենաուի հետ։ Ներառվում է նրանց բանաստեղծական միության մեջ։
- 1789 - Այցելում է բանաստեղծ Քրիստիան Ֆրիդրիխ Շուբարտին։ Աշնանը ֆլեյտայի դասեր է առնում (դաշնամուր նվագելը սկսել էր տարիներ առաջ)։ Որոշում է իրավագիտություն ուսանել։
- 1790 - Հանձնում է մագիստրատուրայի քննությունները և փակում փիլիսոփայությանն ու բանասիրությանը նվիրված երկու ուսանողական տարիները։ Հոկտեմբերին Շտուտգարտում հանդիպում է բանաստեղծ, հրապարակախոս և հրատարակիչ, ֆրանսիական հեղափոխության ջերմ պաշտպան Գոթհոլդ Ֆրիդրիխ Շտոյդլինին։ Տպագրվում են առաջին բանաստեղծությունները «1792 թվականի Մուսաների ալմանախ»-ում։ 15 տարեկանում հոգևոր սեմինարիա է գալիս Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Յոզեֆ Շելլինգը, ում Հյոլդերլինը ծանոթ էր արդեն Նյուրտինգենի լատինական դպրոցից։ Տարեվերջին սիրահարված է Էլիզ Լեբրերին։
- 1791 - Ապրիլին ընկերների՝ Քրիստիան Հիլլերի և Ֆրիդրիխ Մեմինգերի հետ ճանապարհորդում է Շվեյցարիայում։ Ցյուրիխում այցելում է նշանավոր մտածող, դիմագիտության հիմնադիր Յոհան Կասպար Լաֆատերին։
Հայկական Սովետական Հանրագիտարանից
Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության սկզբնական շրջանում Հյոլդեռլինը ստեղծել է գիտակցված քաղաքացիականությամբ ներթափանցված պոեզիա։ «Մարդկության իդեալներին ձոնված հիմներ»-ում (1790—1797) նա արտահայտել է ազատության հաղթանակի համար պայքարի ձգտումը։
90-ական թթ. դիմել է ռուսոյական բնապաշտությանը («Բնությանը»), ձգտել Փիլիսոփայորեն հասկանալ ետհեղափոխական իրականության հակասությունները («Հիպերիոնի ճակատագրի երգը», «Մարդ» ․․․)։ Նրա իդեալը դարձել է հումանիստական ուտոպիան՝ Հելլադայի ոգով («Դիոտիմա», «Մենոնի ողբը Դիոտիմայի համար», «Արշիպելագ»)։ Ցուրահատուկ քնարական շնչով է հագեցած Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն կամ ճգնավորը Հունաստանում» (1797—1799) վեպը։ Գրել է նաև «էմպեդոկլեսի մահը» (1798—99) ողբերգությունը։
Մեծ ազդեցություն է ունեցել XX դ, գերմանական պոեզիայի վրա։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |