«Գնեոս Պոմպեոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: → (2) oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Պետական գործիչ
[[Պատկեր:Hw-pompey.jpg|մինի|աջից|Գնեոս Պոմպեոս]]
| հայերեն անուն = Գնեոս Պոմպեոս
| բնօրինակ անուն = Gnaeus Pompeius Magnus
| պատկեր = Hw-pompey.jpg
| պատկերի լայնություն = 300px
| նկարագրություն =
| տիտղոս = [[Հռոմեական Հանրապետություն|Հռոմեական Հանրապետության]] հյուպատոս
| կարգ =
| կարգ-ին =
| անվան տակ =
| դրոշ =
| կառավարման սկիզբ =
| կառավարման ավարտ =
| կառավարման ժամանակ =[[Մ. թ. ա. 70|մ. թ․ ա․ 70]]
| նախորդող =
| հաջորդող =


| տիտղոս_2 =[[Հռոմեական Հանրապետություն|Հռոմեական Հանրապետության]] հյուպատոս
| կարգ_2 =
| կարգ-ին_2 =
| անվան տակ_2 =
| դրոշ_2 =
| կառավարման սկիզբ_2 =
| կառավարման ավարտ_2 =
<!--կամ՝ -->
| կառավարման ժամանակ_2 = [[Մ. թ. ա. 50|մ. թ․ ա․ 50]]
| նախորդող_2 =
| հաջորդող_2 =

| տիտղոս_3 =[[Հռոմեական Հանրապետություն|Հռոմեական Հանրապետության]] հյուպատոս
| կարգ_3 =
| կարգ-ին_3=
| անվան տակ_2 =
| դրոշ_3 =
| կառավարման սկիզբ_3=
| կառավարման ավարտ_3 =
<!--կամ՝ -->
| կառավարման ժամանակ_2 = [[Մ. թ. ա. 52|մ. թ․ ա․ 52]]
| նախորդող_3 =
| հաջորդող_3 =

| ծննդյան օր =[[սեպտեմբերի 29]], [[Մ. թ. ա. 106|մ․ թ․ ա․ 106]]
| ծննդավայր = [[Պիցեն]], [[Հռոմեական Հանրապետություն]]
| վախճանի օր =[[սեպտեմբերի 29]], [[Մ. թ. ա. 48|մ․ թ․ ա․ 48]] (58 տարեկան)
| վախճանի վայր = [[Պելուզիյ]], [[Եգիպտոս]]
| դինաստիա =
| հայր =
| մայր =
| ամուսին =
| զավակներ =
| կուսակցություն =
| գործունեություն =
| կրթություն =
| մասնագիտություն =
| գիտական աստիճան =
| պարգևներ =
| ինքնագիր =
| Վիքիպահեստ =Gnaeus Pompeius Magnus
}}
'''Պոմպեոս Գնեոս Մեծ''' (մ.թ.ա. 106-48), հռոմեական զորավար և քաղաքական գործիչ։ 83-ին հարել է [[Սուլլա]]յին։ 78-77-ին մասնակցել է ծերակույտի դեմ կոնսուլ Մարկոս Լեպիդոսի, 77-72-ին՝ [[Սերտորիոս]]ի խռովություններին, 71-ին՝ [[Սպարտակի]] ապսամբության ճնշմանը։ 70-ի համար ընտրվել է կոնսուլ, վերացրել Սուլլայի մի շարք օրենքներ։ 66-ին նշանակվել է արևելյան զորքերի գլխավոր հրամանատար, պարտության է մատնել [[Պոնտոս]]ի թագավոր [[Միհրդատ VI Եվպատոր]]ին։ Հաղթանակի հետևանքով կազմակերպել է հռոմեական երկու նոր պրովինցիա՝ Պոնտոս և Բութանիա, Ասորիք։ Երբ ծերակույտը մերժել է հաստատել Պոմպեոսի միջոցառումները արևելքում և հողաբաժիններ հատկացնել նրա զինվորներին, Պոմպեոսը դաշնակցել է Հուլիոս Կեսարի և Մարկոս Կրասորի հետ։ 55-ի համար կրկին ընտրվել է կոնսուլ, այնուհետև եղել Իսպատիայի կառավարիչ։ 1-ին եռապետության կազմալուծումից հետո մերձեցրել է օպտիմատներին։ 52-ին ընտրվել է միանձնյա կոնսուլ։ 50-ին նշանակվել է զորահրամանատար՝ Հուլիոս Կեսարի դեմ պայքարելու համար։ 48-ին Դիռաքիոնի մոտ պարտության է մատնել Կեսարին, սակայն Փարսալոսում ջախջախվել է և փախել Եգիպտոս, ուր [[Պտղոմեոս XIII Դիոնիսոս]]ը, Կեսարին սիրաշահելու համար, սպանել է տվել Պոմպեոսին։
'''Պոմպեոս Գնեոս Մեծ''' (մ.թ.ա. 106-48), հռոմեական զորավար և քաղաքական գործիչ։ 83-ին հարել է [[Սուլլա]]յին։ 78-77-ին մասնակցել է ծերակույտի դեմ կոնսուլ Մարկոս Լեպիդոսի, 77-72-ին՝ [[Սերտորիոս]]ի խռովություններին, 71-ին՝ [[Սպարտակի]] ապսամբության ճնշմանը։ 70-ի համար ընտրվել է կոնսուլ, վերացրել Սուլլայի մի շարք օրենքներ։ 66-ին նշանակվել է արևելյան զորքերի գլխավոր հրամանատար, պարտության է մատնել [[Պոնտոս]]ի թագավոր [[Միհրդատ VI Եվպատոր]]ին։ Հաղթանակի հետևանքով կազմակերպել է հռոմեական երկու նոր պրովինցիա՝ Պոնտոս և Բութանիա, Ասորիք։ Երբ ծերակույտը մերժել է հաստատել Պոմպեոսի միջոցառումները արևելքում և հողաբաժիններ հատկացնել նրա զինվորներին, Պոմպեոսը դաշնակցել է Հուլիոս Կեսարի և Մարկոս Կրասորի հետ։ 55-ի համար կրկին ընտրվել է կոնսուլ, այնուհետև եղել Իսպատիայի կառավարիչ։ 1-ին եռապետության կազմալուծումից հետո մերձեցրել է օպտիմատներին։ 52-ին ընտրվել է միանձնյա կոնսուլ։ 50-ին նշանակվել է զորահրամանատար՝ Հուլիոս Կեսարի դեմ պայքարելու համար։ 48-ին Դիռաքիոնի մոտ պարտության է մատնել Կեսարին, սակայն Փարսալոսում ջախջախվել է և փախել Եգիպտոս, ուր [[Պտղոմեոս XIII Դիոնիսոս]]ը, Կեսարին սիրաշահելու համար, սպանել է տվել Պոմպեոսին։
Ըստ հունա-հռոմեական սկզբնաղբյուրների, Միհրդատ VI-ի պարտությունից հետո, [[Տիգրան Բ Մեծ]]ը ներկայացել է Հայաստան ներխուժած Պոմպեոսին, նրան հանձնել իր թագը, Պոմպեոսը մեծահոգաբար վերադարձրել է այն և կնքել պայմանագիր, որով Տիգրանը հրաժարվել է իր արտաքին նվաճումներից։ Սակայն ըստ [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]], Պոմպեոսը Հայաստան չի ներխուժել, այլ Տիգրանի դեմ ուղարկել է իր զորավարին, որը չի համարձակվել ընդհարվել Հայոց թագավորի հետ։
Ըստ հունա-հռոմեական սկզբնաղբյուրների, Միհրդատ VI-ի պարտությունից հետո, [[Տիգրան Բ Մեծ]]ը ներկայացել է Հայաստան ներխուժած Պոմպեոսին, նրան հանձնել իր թագը, Պոմպեոսը մեծահոգաբար վերադարձրել է այն և կնքել պայմանագիր, որով Տիգրանը հրաժարվել է իր արտաքին նվաճումներից։ Սակայն ըստ [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]], Պոմպեոսը Հայաստան չի ներխուժել, այլ Տիգրանի դեմ ուղարկել է իր զորավարին, որը չի համարձակվել ընդհարվել Հայոց թագավորի հետ։

09:05, 19 Նոյեմբերի 2014-ի տարբերակ

Գնեոս Պոմպեոս
Gnaeus Pompeius Magnus
Հռոմեական Հանրապետության հյուպատոս
մ. թ․ ա․ 70
Հռոմեական Հանրապետության հյուպատոս
մ. թ․ ա․ 52
Հռոմեական Հանրապետության հյուպատոս
 
Կուսակցություն՝ Օպտիմատներ
Մասնագիտություն՝ Հին հռոմեական քաղաքական գործիչ, Հին հռոմեական զինվորական անձնակազմ և քաղաքական գործիչ
Դավանանք հին հռոմեական կրոն
Ծննդյան օր սեպտեմբերի 29, մ․ թ․ ա․ 106
Ծննդավայր Պիցեն, Հռոմեական Հանրապետություն
Վախճանի օր սեպտեմբերի 29, մ․ թ․ ա․ 48 (58 տարեկան)
Վախճանի վայր Պելուզիյ, Եգիպտոս
Քաղաքացիություն Հին Հռոմ[1][2][3]
Հայր Gnaeus Pompeius Strabo?[4]
Մայր Lucilia?[4]
Ամուսին Antistia?[4][4], Aemilia Scaura?[4][4], Mucia Tertia?[4][4], Հուլիա Կեսար[5][4][4] և Cornelia Metella?[4][4]
Զավակներ Gnaeus Pompeius Magnus?[6][7][8], Սեքստոս Պոմպեոս[6][9], Pompeia Magna? և Pompeius/Pompeia?

Պոմպեոս Գնեոս Մեծ (մ.թ.ա. 106-48), հռոմեական զորավար և քաղաքական գործիչ։ 83-ին հարել է Սուլլային։ 78-77-ին մասնակցել է ծերակույտի դեմ կոնսուլ Մարկոս Լեպիդոսի, 77-72-ին՝ Սերտորիոսի խռովություններին, 71-ին՝ Սպարտակի ապսամբության ճնշմանը։ 70-ի համար ընտրվել է կոնսուլ, վերացրել Սուլլայի մի շարք օրենքներ։ 66-ին նշանակվել է արևելյան զորքերի գլխավոր հրամանատար, պարտության է մատնել Պոնտոսի թագավոր Միհրդատ VI Եվպատորին։ Հաղթանակի հետևանքով կազմակերպել է հռոմեական երկու նոր պրովինցիա՝ Պոնտոս և Բութանիա, Ասորիք։ Երբ ծերակույտը մերժել է հաստատել Պոմպեոսի միջոցառումները արևելքում և հողաբաժիններ հատկացնել նրա զինվորներին, Պոմպեոսը դաշնակցել է Հուլիոս Կեսարի և Մարկոս Կրասորի հետ։ 55-ի համար կրկին ընտրվել է կոնսուլ, այնուհետև եղել Իսպատիայի կառավարիչ։ 1-ին եռապետության կազմալուծումից հետո մերձեցրել է օպտիմատներին։ 52-ին ընտրվել է միանձնյա կոնսուլ։ 50-ին նշանակվել է զորահրամանատար՝ Հուլիոս Կեսարի դեմ պայքարելու համար։ 48-ին Դիռաքիոնի մոտ պարտության է մատնել Կեսարին, սակայն Փարսալոսում ջախջախվել է և փախել Եգիպտոս, ուր Պտղոմեոս XIII Դիոնիսոսը, Կեսարին սիրաշահելու համար, սպանել է տվել Պոմպեոսին։ Ըստ հունա-հռոմեական սկզբնաղբյուրների, Միհրդատ VI-ի պարտությունից հետո, Տիգրան Բ Մեծը ներկայացել է Հայաստան ներխուժած Պոմպեոսին, նրան հանձնել իր թագը, Պոմպեոսը մեծահոգաբար վերադարձրել է այն և կնքել պայմանագիր, որով Տիգրանը հրաժարվել է իր արտաքին նվաճումներից։ Սակայն ըստ Մովսես Խորենացու, Պոմպեոսը Հայաստան չի ներխուժել, այլ Տիգրանի դեմ ուղարկել է իր զորավարին, որը չի համարձակվել ընդհարվել Հայոց թագավորի հետ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։
  1. http://www.infoplease.com/ipa/A0932250.html
  2. http://www.theguardian.com/notesandqueries/query/0,5753,-2010,00.html
  3. http://www.telegraph.co.uk/portal/main.jhtml?xml=/portal/exclusions/quiteinteresting/nosplit/quite119.xml
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Digital Prosopography of the Roman Republic
  5. Н. О. Юлия (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1904. — Т. XLI. — С. 370.
  6. 6,0 6,1 Помпей (ռուս.) // Военная энциклопедияСПб.: Иван Дмитриевич Сытин, 1915. — Т. 18. — С. 576.
  7. Любкер Ф. Pompeii (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1079—1085.
  8. Помпей (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1898. — Т. XXIVа. — С. 511—512.
  9. Н. О. Помпей (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1898. — Т. XXIVа. — С. 512.