«Կեչասունկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Taxobox |
|||
⚫ | |||
| name = Կեչասունկ |
|||
| image file =Birkenpilz01.jpg |
|||
| image descr = |
|||
| regnum = Սնկեր |
|||
| divisio = [[Բազիդիոմիցետներ]] |
|||
| classis = [[Ագարիկայիններ]] |
|||
| subclassis = ''[[Agaricomycetidae]]'' |
|||
| ordo = [[Boletales]] |
|||
| familia = [[Boletaceae]] |
|||
| genus = [[Լեկցին]] |
|||
| species = '''Կեչասունկ սովորական''' |
|||
| latin = {{btname|Leccinum scabrum|([[Bull.]]) [[Gray (ботаник)|Gray]], 1821}} |
|||
| wikispecies = |
|||
| commons = Leccinum scabrum |
|||
}} |
|||
'''Կեչասունկ''' կամ '''կեչու թնջուկ''' ({{lang-lat|''Leccinum scabrum''}}), [[բազիդիավոր սնկեր]]ի լեկցին ցեղի ներկայացուցիչ։ |
|||
== ՀՀ-ում == |
|||
[[Պատկեր:2007-10-13 Leccinum scabrum (Bull.) Gray 12300 crop.jpg|մինի|ձախից]] |
|||
[[ՀՀ]]-ում հազվադեպ հանդիպում է [[Լոռի|Լոռ]]ու և [[Տավուշ]]ի մարզերում։ Աճում է լայնատերև կամ խառնանտառներում՝ ամռան ամիսներին՝ հողի վրա ([[1100]]- [[1400]] [[մ]] բարձրություններում)։ |
|||
== Կենսաբանական նկարագիր == |
|||
⚫ | Միկոռիզագոյացնող է, համակեցության մեջ է մտնում կեչու հետ։ Գլխարկը (տրամագիծը՝ 10-15 սմ) մսալի է, ամուր, բարձիկաձև։ Խոնավ եղանակին մակերեսը լորձնանում է։ Գունավորումը, կախված եղանակից, կարող է լինել բաց դեղինից մինչև գորշամոխրագույն։ Հիմենոֆորը (պըտղաբեր մասը) խողովակաձև է, մանր, կլորավուն, անկյունաձև անցքերով, սպունգանման, սկզբում՝ սպիտակ, հետագայում՝ գորշ։ Պտղամիսն ամուր է, սպիտակ, կտրվածքում՝ վարդագույն։ Ոտիկը (Երկարությունը՝ 10-20 սմ, հաստությունը՝ 3 սմ) գլանաձև է, հիմքում՝ լայնացած, սպիտակ, ունի գորշ կամ մոխրագույն թեփուկներ։ |
||
== Տեսակներ == |
|||
* Կեչասունկ սովորական ({{lang-la|''L. scabrum''}}) |
|||
* [[Կեչասունկ սև]] ({{lang-la|''L. scabrum f. melaneum, L. melaneum''}}) |
|||
* [[Կեչասունկ սպիտակ]] ({{lang-la|L. scabrum f. chioneum, L. holopus}}) |
|||
* [[Կենչասունկ վարդագույն]] ({{lang-la|''L. scabrum f. oxydabile, L. oxydabile''}}) |
|||
* Կեչասունկ մոխրագույն ({{lang-lat|''Leccinum carpini''}}) |
|||
* Կեչասունկ կոշտ ({{lang-lat|''Leccinum duriusculum''}}) |
|||
* Կեչասունկ շախմատային կամ սևադարչնագույն ({{lang-lat|''Leccinum nigrescens''}}) |
|||
* Կեչասունկ մոխրածծմբայինй ({{lang-lat|''Leccinum leucophaeum''}}) |
|||
* Կեչասունկ գույնզգույն ({{lang-lat|''Leccinum variicolo''r}}) |
|||
== Նշանակություն == |
|||
Ուտելի է. օգտագործվում է թարմ, չորացրած, [[աղ]] կամ թթու դրած։ |
|||
== Գրականություն == |
|||
* ''Грибы СССР'' — М.: Мысль, 1980. |
|||
* {{ռուսերեն գիրք|автор = Сержанина Г. И.|заглавие = Шляпочные грибы Белоруссии|место = Минск|издательство = Наука и техника|год = 1984|страницы = 229—230}} |
|||
*Kallenbach, Franz: ''Die Röhrlinge (Boletaceae)'', Leipzig, Klinkhardt, 1926–1942. |
|||
*R. M. Dähncke: ''200 Pilze.'' 5. Auflage, Verlag Aargauer Tagblatt, Aarau 1992, ISBN 3-85502-145-7. |
|||
*Dr. M. Svrcek: ''Pilze bestimmen und sammeln.'' Verlag Mosaik, München 1976. |
|||
*Gerhardt, Ewald: ''Pilze: Band 2: Röhrlinge, Porlinge, Bauchpilze, Schlauchpilze und andere'', Spektrum der Natur BLV Intensiv, 1985, ISBN 3-405-12965-6. |
|||
== Արտաքին հղումներ == |
|||
* [http://www.pilzepilze.de/piga/zeige.htm?name=leccinum_scabrum Pilzgalerie: Leccinum scabrum (Birkenpilz)] |
|||
{{ՀԲ}} |
{{ՀԲ}} |
||
15:38, 17 Նոյեմբերի 2014-ի տարբերակ
Կեչասունկ | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||||
Leccinum scabrum (Bull.) Gray, 1821
| ||||||||||||||||
|
Կեչասունկ կամ կեչու թնջուկ (լատին․՝ Leccinum scabrum), բազիդիավոր սնկերի լեկցին ցեղի ներկայացուցիչ։
ՀՀ-ում
ՀՀ-ում հազվադեպ հանդիպում է Լոռու և Տավուշի մարզերում։ Աճում է լայնատերև կամ խառնանտառներում՝ ամռան ամիսներին՝ հողի վրա (1100- 1400 մ բարձրություններում)։
Կենսաբանական նկարագիր
Միկոռիզագոյացնող է, համակեցության մեջ է մտնում կեչու հետ։ Գլխարկը (տրամագիծը՝ 10-15 սմ) մսալի է, ամուր, բարձիկաձև։ Խոնավ եղանակին մակերեսը լորձնանում է։ Գունավորումը, կախված եղանակից, կարող է լինել բաց դեղինից մինչև գորշամոխրագույն։ Հիմենոֆորը (պըտղաբեր մասը) խողովակաձև է, մանր, կլորավուն, անկյունաձև անցքերով, սպունգանման, սկզբում՝ սպիտակ, հետագայում՝ գորշ։ Պտղամիսն ամուր է, սպիտակ, կտրվածքում՝ վարդագույն։ Ոտիկը (Երկարությունը՝ 10-20 սմ, հաստությունը՝ 3 սմ) գլանաձև է, հիմքում՝ լայնացած, սպիտակ, ունի գորշ կամ մոխրագույն թեփուկներ։
Տեսակներ
- Կեչասունկ սովորական (լատին․՝ L. scabrum)
- Կեչասունկ սև (լատին․՝ L. scabrum f. melaneum, L. melaneum)
- Կեչասունկ սպիտակ (լատին․՝ L. scabrum f. chioneum, L. holopus)
- Կենչասունկ վարդագույն (լատին․՝ L. scabrum f. oxydabile, L. oxydabile)
- Կեչասունկ մոխրագույն (լատին․՝ Leccinum carpini)
- Կեչասունկ կոշտ (լատին․՝ Leccinum duriusculum)
- Կեչասունկ շախմատային կամ սևադարչնագույն (լատին․՝ Leccinum nigrescens)
- Կեչասունկ մոխրածծմբայինй (լատին․՝ Leccinum leucophaeum)
- Կեչասունկ գույնզգույն (լատին․՝ Leccinum variicolor)
Նշանակություն
Ուտելի է. օգտագործվում է թարմ, չորացրած, աղ կամ թթու դրած։
Գրականություն
- Грибы СССР — М.: Мысль, 1980.
- Сержанина Г. И. Шляпочные грибы Белоруссии. — Минск: Наука и техника, 1984. — С. 229—230.
- Kallenbach, Franz: Die Röhrlinge (Boletaceae), Leipzig, Klinkhardt, 1926–1942.
- R. M. Dähncke: 200 Pilze. 5. Auflage, Verlag Aargauer Tagblatt, Aarau 1992, ISBN 3-85502-145-7.
- Dr. M. Svrcek: Pilze bestimmen und sammeln. Verlag Mosaik, München 1976.
- Gerhardt, Ewald: Pilze: Band 2: Röhrlinge, Porlinge, Bauchpilze, Schlauchpilze und andere, Spektrum der Natur BLV Intensiv, 1985, ISBN 3-405-12965-6.
Արտաքին հղումներ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |