«Մկանային հյուսվածք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «'''Մկանային հյուսվածքների''' ({{lang-lat|textus muscularis}}), գլխավոր դերը տարածուրյան մեջ ամբողջ օրգանիզմի և նր...»:
 
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Մկանային հյուսվածքների''' ({{lang-lat|textus muscularis}}), գլխավոր դերը տարածուրյան մեջ ամբողջ օրգանիզմի և նրա առանձին մասերի տեղափոխության ապահովումն է: Դա պայմանավորված է նրանով, որ գրգիռների ազդեցությամբ այս հյուսվածքները ընդունակ են կծկվելու:
'''Մկանային հյուսվածքների''' ({{lang-lat|textus muscularis}}), գլխավոր դերը տարածուրյան մեջ ամբողջ [[օրգանիզմ]]ի և նրա առանձին մասերի տեղափոխության ապահովումն է: Դա պայմանավորված է նրանով, որ [[գրգիռ]]ների ազդեցությամբ այս հյուսվածքները ընդունակ են կծկվելու:
Մկանային հյուսվածքների կծկվող տարրերի ձևի փոփոխությանը հետևանք է կծկվող սպիտակուցների մոլեկուլների՝ ակտինի և միոզինի փոխազդեցությամբ, որն իրականանում է այլ սպիտակուցների և կալցիումի իոնների մասնակցությամբ: Քանի որ կծկման համար պահանջվում է մեծ քանակությամբ էներիգիա, այդ պատճառով մկանային հյուսվածքները հարուստ են միտոքոնդրիումներով: Նրանց ցիտոպլացմայում կան մեծ քանակով գլիկոգեն և միոգլոբին:
Մկանային հյուսվածքների կծկվող տարրերի ձևի փոփոխությանը հետևանք է կծկվող [[սպիտակուց]]ների [[մոլեկուլ]]ների՝ [[ակտին]]ի և [[միոզին]]ի փոխազդեցությամբ, որն իրականանում է այլ սպիտակուցների և [[կալցիում]]ի իոնների մասնակցությամբ: Քանի որ կծկման համար պահանջվում է մեծ քանակությամբ [[էներիգի]]ա, այդ պատճառով մկանային հյուսվածքները հարուստ են [[միտոքոնդրիում]]ներով: Նրանց [[ցիտոպլացմա]]յում կան մեծ քանակով [[գլիկոգեն]] և [[միոգլոբին]]:


== Ձևաբանական դասակարգում ==
== Ձևաբանական դասակարգում ==
[[Պատկեր:1021 Smooth Muscle new.jpg|մինի]]
[[Պատկեր:1021 Smooth Muscle new.jpg|մինի]]
Բոլոր մկանային հյուսվածքները կազմում են մորֆոֆունկցիոնալ խումբ, բայց կծկվող օրգանոիդների կառուցվածքով պայմանավորված բաժանվում են երկու ենթախմբի:
Բոլոր մկանային հյուսվածքները կազմում են մորֆոֆունկցիոնալ խումբ, բայց կծկվող օրգանոիդների կառուցվածքով պայմանավորված բաժանվում են երկու ենթախմբի:
Առաջին ենթախումբը հարթ մկանային հյուսվածքներն են: Հարթ մկանային բջիջների միոցիտների ցիտոպլազմայում գտնվող ակտինի թելերը և միոզինի թելերը առաջացնում են կծկվող միոֆիբբրիլներ և չունեն միջաձիգ գծավորություն:
Առաջին ենթախումբը հարթ մկանային հյուսվածքներն են: Հարթ մկանային բջիջների միոցիտների ցիտոպլազմայում գտնվող ակտինի թելերը և միոզինի թելերը առաջացնում են կծկվող [[միոֆիբբրիլ]]ներ և չունեն միջաձիգ գծավորություն:
Երկրորդ ենթախումբը միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածքներն են: Սրանք կազմված են մկանային տարրերից, որոնց կազմում միշտ առկա են հատուկ օրգաններ՝ և ակտինային, և միոզինային միոֆիլամենտներ, որոնցից կազմավորվում են միոֆիբրիլները: Ակտինային և միոզինային միոֆիլամենտների փոխադարձ դասավորությունը պայմանավորում է միջաձիգ գծավորությունը:
Երկրորդ ենթախումբը միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածքներն են: Սրանք կազմված են մկանային տարրերից, որոնց կազմում միշտ առկա են հատուկ օրգաններ՝ և ակտինային, և միոզինային [[միոֆիլամենտ]]ներ, որոնցից կազմավորվում են միոֆիբրիլները: Ակտինային և միոզինային միոֆիլամենտների փոխադարձ դասավորությունը պայմանավորում է միջաձիգ գծավորությունը:
Միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածքները ավելի արագ են կծկվում, քան հարթ մկանային հյուսվածքները:
[[Միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածք]]ները ավելի արագ են կծկվում, քան [[հարթ մկանային հյուսվածք]]ները:

== Աղբյուրներ ==
* Կ.Թ. Սահակյան, Հյուսվածքաբանություն, Երևան 2013
* Ա. Վ. Ազնաուրյան, Է. Լ. Թումանյան, Մ. Զ. Բախշինյան, Մասնավոր Հյուսվածքաբանություն,Երևան 2003

10:31, 15 Նոյեմբերի 2014-ի տարբերակ

Մկանային հյուսվածքների (լատին․՝ textus muscularis), գլխավոր դերը տարածուրյան մեջ ամբողջ օրգանիզմի և նրա առանձին մասերի տեղափոխության ապահովումն է: Դա պայմանավորված է նրանով, որ գրգիռների ազդեցությամբ այս հյուսվածքները ընդունակ են կծկվելու: Մկանային հյուսվածքների կծկվող տարրերի ձևի փոփոխությանը հետևանք է կծկվող սպիտակուցների մոլեկուլների՝ ակտինի և միոզինի փոխազդեցությամբ, որն իրականանում է այլ սպիտակուցների և կալցիումի իոնների մասնակցությամբ: Քանի որ կծկման համար պահանջվում է մեծ քանակությամբ էներիգիա, այդ պատճառով մկանային հյուսվածքները հարուստ են միտոքոնդրիումներով: Նրանց ցիտոպլացմայում կան մեծ քանակով գլիկոգեն և միոգլոբին:

Ձևաբանական դասակարգում

Բոլոր մկանային հյուսվածքները կազմում են մորֆոֆունկցիոնալ խումբ, բայց կծկվող օրգանոիդների կառուցվածքով պայմանավորված բաժանվում են երկու ենթախմբի: Առաջին ենթախումբը հարթ մկանային հյուսվածքներն են: Հարթ մկանային բջիջների միոցիտների ցիտոպլազմայում գտնվող ակտինի թելերը և միոզինի թելերը առաջացնում են կծկվող միոֆիբբրիլներ և չունեն միջաձիգ գծավորություն: Երկրորդ ենթախումբը միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածքներն են: Սրանք կազմված են մկանային տարրերից, որոնց կազմում միշտ առկա են հատուկ օրգաններ՝ և ակտինային, և միոզինային միոֆիլամենտներ, որոնցից կազմավորվում են միոֆիբրիլները: Ակտինային և միոզինային միոֆիլամենտների փոխադարձ դասավորությունը պայմանավորում է միջաձիգ գծավորությունը: Միջաձիգ զոլավոր մկանային հյուսվածքները ավելի արագ են կծկվում, քան հարթ մկանային հյուսվածքները:

Աղբյուրներ

  • Կ.Թ. Սահակյան, Հյուսվածքաբանություն, Երևան 2013
  • Ա. Վ. Ազնաուրյան, Է. Լ. Թումանյան, Մ. Զ. Բախշինյան, Մասնավոր Հյուսվածքաբանություն,Երևան 2003