«Կանադական Արկտիկական կղզեխումբ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →Գրականություն: clean up, փոխարինվեց: : → ։ oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 6. | Տող 6. | ||
|Երկիր = {{Դրոշավորում|Կանադա}} |
|Երկիր = {{Դրոշավորում|Կանադա}} |
||
|Շրջան = |
|Շրջան = |
||
|lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec = |
|lat_dir =N |lat_deg =75 |lat_min =0 |lat_sec =0 |
||
|lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec = |
|lon_dir =W |lon_deg = 90 |lon_min =0 |lon_sec = 0 |
||
|region = |
|region = |
||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
Տող 17. | Տող 17. | ||
[[Պատկեր:Canadarcticislands.gif|աջից|մինի|338px|Կանադական արկտիկ արշիպելագի քարտեզը]] |
[[Պատկեր:Canadarcticislands.gif|աջից|մինի|338px|Կանադական արկտիկ արշիպելագի քարտեզը]] |
||
'''Կանադական արկտիկ արշիպելագ''' ({{lang-en|Canadian Arctic Archipelago}}, {{lang-fr|Archipel arctique canadien}}, [[Կանադա]]յում այն հաճախ անվանում են պարզապես '''Արկտիկ արշիպելագ'''), աշխարհի ամենամեծ (ավելին քան 1,4 միլիոն [[քառակուսի կիլոմետր|կմ²]]) [[արշիպելագ]]ներից մեկը, գտնվում է [[Կանադա]]յի [[մայրցամաք]]ային մասից հյուսիս։ |
'''Կանադական արկտիկ արշիպելագ''' ({{lang-en|Canadian Arctic Archipelago}}, {{lang-fr|Archipel arctique canadien}}, [[Կանադա]]յում այն հաճախ անվանում են պարզապես '''Արկտիկ արշիպելագ'''), աշխարհի ամենամեծ (ավելին քան 1,4 միլիոն [[քառակուսի կիլոմետր|կմ²]]) [[արշիպելագ]]ներից մեկը, գտնվում է [[Կանադա]]յի [[մայրցամաք]]ային մասից հյուսիս։ |
||
== Աշխարհագրական դիրքը == |
|||
Կղզիների տարածքի հիմնական մասը պատկանում է [[Նունավուտ]] տարածքին, ավելի փոքր մասը հատկացվում է [[Հյուսիս-արևմտյան տարածքներ]]ին։ Կղզիները ընկած են [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ի ավազանում, միայն հարավ-արևելյան մասը գտնվում է [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ում։ |
Կղզիների տարածքի հիմնական մասը պատկանում է [[Նունավուտ]] տարածքին, ավելի փոքր մասը հատկացվում է [[Հյուսիս-արևմտյան տարածքներ]]ին։ Կղզիները ընկած են [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս]]ի ավազանում, միայն հարավ-արևելյան մասը գտնվում է [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ում։ |
||
Տող 29. | Տող 31. | ||
Առավելագույն բարձրությունը 2616 [[մետր|մ]] ([[Բարբո պիկ]]) է ծովի մակերևույթից։ |
Առավելագույն բարձրությունը 2616 [[մետր|մ]] ([[Բարբո պիկ]]) է ծովի մակերևույթից։ |
||
{| class="wikitable" style="text-align: right" |
|||
! rowspan="2" | № || rowspan="2" | Կղզի|| rowspan="2"| Տարածք|| rowspan="2" | Մակերես,<br />կմ² || colspan="2" | Վայրը|| rowspan="2" | Բնակչություն,<br />մարդ (2001) |
|||
|- |
|||
! աշխարհում || Կանադայում |
|||
|- |
|||
| 1 || align="left" |[[Բաֆֆինի երկիր]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:507451}} || {{formatnum:5}} || {{formatnum:1}} || {{formatnum:9563}} |
|||
|- |
|||
| 2 || align="left" | [[Վիկտորիա]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:217291}} || {{formatnum:9}} || {{formatnum:2}} || {{formatnum:1707}} |
|||
|- |
|||
| 3 || align="left" | [[Էլսմիր]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:196236}} || {{formatnum:10}} || {{formatnum:3}} || {{formatnum:168}} |
|||
|- |
|||
| 4 || align="left" | [[Բանկս]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:70028}} || {{formatnum:24}} || {{formatnum:5}} || {{formatnum:114}} |
|||
|- |
|||
| 5 || align="left" | [[Դևոն]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:55247}} || {{formatnum:27}} || {{formatnum:6}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 6 || align="left" | [[Աքսել-Հեյբերգ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] ||{{formatnum:43178}} || {{formatnum:32}} || {{formatnum:7}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 7 || align="left" | [[Մելվիլլ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:42149}} || {{formatnum:33}} || {{formatnum:8}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 8 || align="left" | [[Սաութհեմպտոն]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:41214}} || {{formatnum:34}} || {{formatnum:9}} || {{formatnum:721}} |
|||
|- |
|||
| 9 || align="left" | [[Արքայազն Ուելսի կղզի]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:33339}} || {{formatnum:40}} || {{formatnum:10}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 10 || align="left" | [[Սոմերսեթ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:24786}} || {{formatnum:46}} || {{formatnum:12}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 11 || align="left" | [[Բատերսթ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:16042}} || {{formatnum:54}} || {{formatnum:13}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 12 || align="left" | [[Պրինս-Պատրիկ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:15848}} || {{formatnum:55}} || {{formatnum:14}} ||{{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 13 || align="left" | [[Քինգ-Վիլյամ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:13111}} || {{formatnum:61}} || {{formatnum:15}} || {{formatnum:960}} |
|||
|- |
|||
| 14 || align="left" | [[Էլեֆ-Ռինգնես]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:11295}} || {{formatnum:69}} || {{formatnum:16}} || {{formatnum:0}} |
|||
|- |
|||
| 15 || align="left" | [[Բայլոտ]] || align="left" | [[Նունավուտ]] || {{formatnum:11067}} || {{formatnum:72}} || {{formatnum:17}} ||{{formatnum:0}} |
|||
|} |
|||
[[Պատկեր:Barbeau Peak, Nunavut.jpg|250px|մինի|ձախից|Պիկ Բարբո (2616 մ), Էլսմիր կղզու ամենաբարձր գագաթը]] |
|||
== Բնակչություն == |
|||
[[Կղզի|Կղզիների]] մեծ մասը անմարդաբնակ է: Բնակավայրերը կամ էսկիմոսների ավաններ են, կամ ռազմական բազաներ, կամ էլ գիտահետազոտական կայաններ: [[Բնակչություն|Բնակչությունը]] կազմում է 14000 մարդ: |
|||
== Պատկերասրահ == |
|||
<gallery> |
|||
Baffin Island Northeast Coast 1997-08-07.jpg|Բաֆֆինի կղզի |
|||
Akpatokisland.png| Կանադական արկտիկ արշիպելագ |
|||
Location Canadian Arctic Archipelago.png|Կանադական արկտիկ արշիպելագի դիրքը |
|||
<gallery> |
|||
<gallery caption = "Սաութհեմպտոնի կղզի"> |
|||
Lichen on Nunavut rocks -d.jpg |
|||
Nunavut Southampton Island.png |
|||
Southampton Island 1913.jpg |
|||
Southampton Island map, 1910, BAGS.jpg |
|||
Wfm southampton island.jpg |
|||
Southampton Island.png |
|||
</gallery> |
|||
== Հղումներ== |
|||
* [http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00031/96800.htm Կանադական արկտիկ արշիպելագ] |
|||
* [http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo1/geo-1929.htm Կանադական արկտիկ արշիպելագ] |
|||
== Գրականություն == |
== Գրականություն == |
07:42, 12 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ
Կանադական Արկտիկական կղզեխումբ | |
---|---|
Տեսակ | կղզեխումբ |
Երկիր | Կանադա[1] |
Վարչատարածքային միավոր | Նունավութ |
Տեղադրություն | Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս |
Մակերես | 550 000 քառակուսի մղոն |
Ամենաբարձր կետը | Բարբո |
Կանադական արկտիկ արշիպելագ (անգլ.՝ Canadian Arctic Archipelago, ֆր.՝ Archipel arctique canadien, Կանադայում այն հաճախ անվանում են պարզապես Արկտիկ արշիպելագ), աշխարհի ամենամեծ (ավելին քան 1,4 միլիոն կմ²) արշիպելագներից մեկը, գտնվում է Կանադայի մայրցամաքային մասից հյուսիս։
Աշխարհագրական դիրքը
Կղզիների տարածքի հիմնական մասը պատկանում է Նունավուտ տարածքին, ավելի փոքր մասը հատկացվում է Հյուսիս-արևմտյան տարածքներին։ Կղզիները ընկած են Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի ավազանում, միայն հարավ-արևելյան մասը գտնվում է Ատլանտյան օվկիանոսում։
Արշիպելագի երեք կղզիները (Բաֆինի երկիր, Վիկտորիա և Էլսմիր) մտնում են աշխարհի տարածքով ամենամեծ կղզիների տասնյակի մեջ։ Կանադական կղզիներից ամենամեծ տասից ինը պատկանում են այս արշիպելագին։ Ընդհանուր առմամբ, Կանադական արկտիկ արշիպելագի կազմի մեջ են մտնում 36 563 կղզի, որոնցից 15-ը ունեն 10 հազար կմ²-ուց մեծ մակերես։
Գտնվում է մայրցամաքային ծանծաղուտում։ Օգտակար հանածոներից կան պղինձ, նավթ, գազ, երկաթ։ Կլիման արկտիկական է, արևելքում՝ ծովային, արևմուտքում ՛ ցամաքային։ Տարածված է բազմամյա սառածությունը (154 հզ. կմ2)։ Հյուսիսում՝ տիրապետում է արկտիկական անապատը, հարավում՝ տունդրան։ Առավել տարածված կենդանիներից են հյուսիսային եղշերուն, սպիտակ արշը, բևեռաղվեսը, ծովերում՝ փոկը, կետը։
Կղզիների կլիման չափազանց խիստ է, արկտիկական։ Ցածրադիր, ափամերձ տարածքները զբաղեցնում է տունդրան, իսկ բարձրունքները ծածկված են արկտիկ անապատով։ Շատ հազվադեպ հանդիպում են թփուտներ։
Կղզիների մեծամասնությունը անմարդաբնակ են, բնակավայրերը կամ Էսկիմոսների գյուղակներ են, կամ զինվորական բազաներ, կամ բևեռային կայաններ։ Ընդհանուր բնակչությունը ընդամենը մոտ 14 հազար մարդ է։
Առավելագույն բարձրությունը 2616 մ (Բարբո պիկ) է ծովի մակերևույթից։
№ | Կղզի | Տարածք | Մակերես, կմ² |
Վայրը | Բնակչություն, մարդ (2001) | |
---|---|---|---|---|---|---|
աշխարհում | Կանադայում | |||||
1 | Բաֆֆինի երկիր | Նունավուտ | 507 451 | 5 | 1 | 9563 |
2 | Վիկտորիա | Նունավուտ | 217 291 | 9 | 2 | 1707 |
3 | Էլսմիր | Նունավուտ | 196 236 | 10 | 3 | 168 |
4 | Բանկս | Նունավուտ | 70 028 | 24 | 5 | 114 |
5 | Դևոն | Նունավուտ | 55 247 | 27 | 6 | 0 |
6 | Աքսել-Հեյբերգ | Նունավուտ | 43 178 | 32 | 7 | 0 |
7 | Մելվիլլ | Նունավուտ | 42 149 | 33 | 8 | 0 |
8 | Սաութհեմպտոն | Նունավուտ | 41 214 | 34 | 9 | 721 |
9 | Արքայազն Ուելսի կղզի | Նունավուտ | 33 339 | 40 | 10 | 0 |
10 | Սոմերսեթ | Նունավուտ | 24 786 | 46 | 12 | 0 |
11 | Բատերսթ | Նունավուտ | 16 042 | 54 | 13 | 0 |
12 | Պրինս-Պատրիկ | Նունավուտ | 15 848 | 55 | 14 | 0 |
13 | Քինգ-Վիլյամ | Նունավուտ | 13 111 | 61 | 15 | 960 |
14 | Էլեֆ-Ռինգնես | Նունավուտ | 11 295 | 69 | 16 | 0 |
15 | Բայլոտ | Նունավուտ | 11 067 | 72 | 17 | 0 |
Բնակչություն
Կղզիների մեծ մասը անմարդաբնակ է: Բնակավայրերը կամ էսկիմոսների ավաններ են, կամ ռազմական բազաներ, կամ էլ գիտահետազոտական կայաններ: Բնակչությունը կազմում է 14000 մարդ:
Պատկերասրահ
-
Բաֆֆինի կղզի
-
Կանադական արկտիկ արշիպելագ
-
Կանադական արկտիկ արշիպելագի դիրքը
Հղումներ
Գրականություն
- Hans Frebold։ Geologie der Arktis. 1. Auflage. Band 1, Gebr. Borntraeger, Stuttgart 2004.
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կանադական Արկտիկական կղզեխումբ կատեգորիայում։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #4029461-4 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.