Հաղորդակարգ

Տվյալների փոխանցման պրոտոկոլ - ինտերֆեյսի տրամաբանական մակարդակի համաձայնագրերի հավաքածու, որը սահմանում է տվյալների փոխանակումը ծրագրերի միջև: Այս համաձայնագրերը սահմանում են միասնական մեթոդ հաղորդագրությունները փոխանցելու և սխալները մշակելու համար: Տարածության մեջ բաժանված սարքավորումների ծրագրային ապահովման համագործակցությունը կարգավորելու համար որոնք միացված են այս կամ այն ինտերֆեյսով:

Ստանդարտացված տվյալների փոխանցման պրոտոկոլը թույլ է տալիս ստեղծել այնպիսի ինտերֆեյսներ (արդեն ֆիզիկական մակարդակի վրա), որոնք կապված չեն կոնկրետ ապարատային պլատֆորմի և արտադրողի հետ (օրինակ` USB, Bluetooth):

Ազդանշանային պրոտոկոլը օգտագործվում է վերահսկողության համար: Օրինակ` տեղադրման, վերահասցեավորման, կապի խզման համար: Այդ պրոտոկոլներից են` RTSP, SIP: Տվյալների տեղափոխման համար օգտագործվում է RTP:

Ցանցային պրոտոկոլներ

Ցանցային պրոտոկոլ` կանոնների և գործողությունների (գործողությունների հաջորդականություն) հավաքածու, որոնք թուլ են տալիս կապ հաստատել և փոխանակվել տվյալներով երկու կամ ավելի ցանցին միացվաց սարքերի միջև:

Ինտերնետի համար նոր պրոտոկոլները որոշում է IETF կազմակերպությունը իսկ այլ պրոտոկոլները` ISO կամ IEEE: ITU-T-ն զբաղվում է հեռուստատեսային պրոտոկոլներով և ֆորմատներով:

Ամենատարածված ցանցային պրոտոկոլների դասակարգման համակարգը այսպես կոչված OSI մոդելն է, ըստ որի, պրոտոկոլներն բաժանվում են յոթ մակարդակների ըստ իրենց նշանակության` ֆիզիկականից (էլեկտրական և այլ ազդանշանների ձևավորում և ճանաչում) մինչև կիրառական (ապահովում է ծրագրերի համագործակցությունը ցանցի հետ):

Ցանցային պրոտոկոլները սահմանում են կանոններ այն համակարգիչների համար, որոնք միացված են ցանցին: Նրանք կառուցվում են բազմամակարդակ սկզբունքով: Որոշակի մակարդակի պրոտոկոլը սահմանում է կապի տեխնիկական կանոններից մեկը: Ներկա ժամանակում ցանցային պրոտոկոլների համար օգտագործվում է OSI (Open System Interconnection — բաց համակարգերի համագորձակցում) մոդելը:

OSI մոդելը յոթ մակարդակից կազմված տրամաբանական ցանցաի աշխատանքի մոդել է: OSI մոդելը իրականացվում է մի խումբ պրոտոկոլներով և կապի կանոններով, որոնք կազմակերպված են մի քանի մակարդակով`

• ֆիզիկական մակարդակի վրա որոշվում ֆիզիկական (մեխանիկական, էլեկտրական, օպտիկական) կապի գծի բնութագիրը
• ալիքային մակարդակի վրա որոշվում են ցանցի համակարգիչների ֆիզիկական մակարդակի օգտագործման կանոնները
• ցանցային մակարդակը պատասխանատու է տվյալների հասցեավորման և առաքման համար
• տրանսպորտային մակարդակը վերահսկում է տվյալների բաղադրիչների ուղարկման հաջորդականությունը
• սեանսային մակարդակի թույլ է տալիս որպեսզի ծրագրերը երկար ժամանակ համագործակցեն ցանցում
• ներկայացուցչական մակարդակ վրա կատարվում է փոխակերպում համակարգչի ներքին ֆորմատից ուղարկման ենթական ֆորմատ
• կիրառական մակարդակը հանդիսանում է սահմանային կիռարվող ծրագրի և այլ մակարդակների միջև, ապահովում է հարմար կապի ինտերֆեյս օգտագործողի ծրագրի