«Սամանիների պետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սամանիներ
سامانيون
	Քարտեզ
	; (819 - 999 թվականներ)
	Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք	Սամարկանդ (819 - 892); Բուխարա (892 - 999)
Մակերես	2. 850. 000 կմ2
Բնակչություն	Իրանական ցեղեր
Լեզու	պարսկերեն, արաբերեն
Կրոն	Իսլամ
	Իշխանություն
Պետական կարգ	Միապետություն
Դինաստիա	Սամանիներ
Պետության գլուխ	էմիր
	Պատմություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

20:00, 21 Օգոստոսի 2014-ի տարբերակ

Սամանիների պետություն Ավատատիրական պետություն Միջին Ասիայում 819 - 999 թվականներին։ Մայրաքաղաքն էր Բուխարան։ Կազմավորվել է Արաբական խալիֆայության տրոհման ժամանակ, երբ Սամանիները նվաճել էին Մավերաննահրի (Սիրդարյայի և Ամուդարյայի միջագետքը) և Խորասանի փոխարքայությունը։

Սամանիների հիմնումը

Սամանիների դինաստիայի հիմնադիրը Հյուսիսային Աֆղանստանի Բալխա շրջանի հողատեր Սաման խուդա անունով մեկն էր , ով ընդունեց իսլամ , իսկ նրա 4 թոռները հավաքագրվեցին խալիֆ ալ Մա՛մունի բանակ և հավատարիմ ծառայության դիմաց ստացան մեկական քաղաք:

Առավելագույն զարգացման ժամանակաշրջանում (X դարի առաջին կես) Սամանիների պետություն ընդգրկել է Մավերաննահրը, Խորասանը, հյուսիսային և արևելյան Իրանը։ Սամանիների պետությունում տիրապետող էր հողի և ոռոգման համակարգի պետական սեփականությունը։ Առավել կարևոր քաղաքներն էին Բուխարան, Սամարղանդը, Նիշապուրը, Մերվը, Ուրգենչը, Հերաթը և այլն, որտեղ ձևավորվել են արհեստավորական կազմակերպություններ։

Սամանիների պետություն աշխույժ առևտուր է արել Խազարիայի, Չինաստանի, Ռուսիայի հետ։ Վերելք է ապրել մշակութային կյանքը, զարգացել են ճարտարապետությունն ու շինարարական արվեստը։

Սամանիների արքունիքում էին ստեղծագործում Ռուդաքին, ալ-Ֆարաբին և ուրիշներ։ X դարի վերջին ավատատիրական մասնատվածության աճի հետևանքով Սամանյանների պետություն անկում է ապրել։ 992-ին վաչկատուն թյուրքերը գրավել են Բուխարան, իսկ 996-ի պայմանագրով նրանց են անցել Զերավշան գետի ավազանից հյուսիս գտնվող տիրույթները։ 999-ին թյուրքերը դարձյալ գրավել են Բուխարան։ Սամանյանների պետությունը դադարել է գոյություն ունենալուց։ Միջին Ասիայում կազմավորվել է Կարախանների պետությունը, իսկ Ամուդարյա գետից հարավ ընկած տարածքները զավթել են Ղազնևիները։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

@@ Տող 26. / Տող 26. @@
 | Իրադարձության տարեթիվ3=
 | Ավարտ =
-| Ավարտի տարեթիվ= [[1005]]
+| Ավարտի տարեթիվ= [[999]]
 | Դրոշ=
 | Դրոշի հոդված=
@@ Տող 32. / Տող 32. @@
 | Զինանշանի հոդված=
 | Քարտեզ=[[Պատկեր:Samanid dynasty (819–999).GIF|250px]]
-| Քարտեզի տարեթիվ=[[819]] - [[1005]] թվականներ
+| Քարտեզի տարեթիվ=[[819]] - [[999]] թվականներ
 | Քարտեզ2=
 || Քարտեզի տարեթիվ2=
 | Պետական կարգ=Միապետություն
-| Մայրաքաղաք= [[Սամարկանդ]] (819 - 892)<br />[[Բուխարա]] (892 - 1005)
+| Մայրաքաղաք= [[Սամարկանդ]] (819 - 892)<br />[[Բուխարա]] (892 - 999)
 | Պետության գլուխ =[[էմիր]]
 | Օրենսդրություն =
@@ Տող 58. / Տող 58. @@
 }}
-'''Սամանյանների պետություն''' [[Ավատատիրություն|Ավատատիրական]] [[պետություն]] [[Միջին Ասիա]]յում [[819]] - [[1005]] թվականներին։ [[Մայրաքաղաք]]ն էր [[Բուխարա]]ն։ Կազմավորվել է [[Արաբական խալիֆայություն|Արաբական խալիֆայության]] տրոհման ժամանակ, երբ Սամանիները նվաճել էին [[Մավերաննահր]]ի ([[Սիրդարյա]]յի և [[Ամուդարյա]]յի միջագետքը) և [[Խորասան]]ի փոխարքայությունը։
+'''Սամանիների պետություն''' [[Ավատատիրություն|Ավատատիրական]] [[պետություն]] [[Միջին Ասիա]]յում [[819]] - [[999]] թվականներին։ [[Մայրաքաղաք]]ն էր [[Բուխարա]]ն։ Կազմավորվել է [[Արաբական խալիֆայություն|Արաբական խալիֆայության]] տրոհման ժամանակ, երբ Սամանիները նվաճել էին [[Մավերաննահր]]ի ([[Սիրդարյա]]յի և [[Ամուդարյա]]յի միջագետքը) և [[Խորասան]]ի փոխարքայությունը։
+== Սամանիների հիմնումը ==
+Սամանիների դինաստիայի հիմնադիրը Հյուսիսային Աֆղանստանի Բալխա շրջանի հողատեր Սաման խուդա անունով մեկն էր , ով ընդունեց իսլամ , իսկ նրա 4 թոռները հավաքագրվեցին խալիֆ ալ Մա՛մունի բանակ և հավատարիմ ծառայության դիմաց ստացան մեկական քաղաք:
-== Սամանիների ծագումը ==
-Սամանիների դինաստիայի հիմնադիրը Հյուսիսային Աֆղանստանի Բալխա շրջանի հողատեր Սաման խուդա անունով մեկն էր , ով ընդունեց իսլամ , իսկ նրա 4 թոռները հավաքագրվեցին խալիֆ ալ Մա՛մունի բանակ և հավատարիմ ծառայության դիմաց ստացան մեկական քաղաք:
 Առավելագույն զարգացման ժամանակաշրջանում ([[X դար]]ի առաջին կես) Սամանիների [[պետություն]] ընդգրկել է Մավերաննահրը, [[Խորասան]]ը, հյուսիսային և արևելյան [[Իրան]]ը։ Սամանիների [[պետություն]]ում տիրապետող էր [[հող]]ի և ոռոգման [[համակարգ]]ի [[պետական]] սեփականությունը։ Առավել կարևոր [[քաղաք]]ներն էին [[Բուխարա]]ն, [[Սամարղանդ]]ը, [[Նիշապուր]]ը, [[Մերվ]]ը, [[Ուրգենչ]]ը, [[Հերաթ]]ը և այլն, որտեղ ձևավորվել են արհեստավորական կազմակերպություններ։