«Մոլեկուլային սպեկտրներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Մոլեկուլային սպեկտրներ''', լույսի կլանման, առաքման և կոմբինացիոն ցրման օպտիկական սպեկտրներ, որոնք առաջանում են էներգետիկ մի մակարդակից մյուսը մոլեկուլնեոի անցման ժամանակ։ |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Մոլեկուլային սպեկտրները բարդ կազմություն ունեն և բաղկացած են խիտ դասավորված բազմաթիվ սեպկտրային գծերից գոյացած տարբեր լայնության շերտերից։ Ատոմային գծավոր սպեկտրների համեմատությամբ շերտավոր մոլեկուլային սպեկտրների բարդությունը բացատրվում է նրանով, որ [[մոլեկուլ]]ը կազմող ատոմների միջուկների նկատմամբ էլեկտրոնների շարժումից բացի (սպեկտրի ուլտրամանուշակագույն և տեսանելի տիրույթ) մոլեկուլում առկա են նաև այլ շարժումներ՝ միջուկների տատանումները հավասարակշռության դիրքերի շուրջը ([[ինֆրակարմիր տիրույթ]]) և մոլեկուլի պտույտն իբրև ամբողջություն (սպեկտրի հեռավոր ինֆրակարմիր և գերբարձր հաճախականության տիրույթ)։ Շարժման բոլոր այս տեսակները քվանտացած են, այսինքն՝ դրանց համապատասխանող էներգիան կարող է ընդունել միայն որոշակի ընդհատ արժեքներ։ Ըստ այդ շարժումների էլ հենց տարբերում են էլեկտրոնային, տատանողական և պտտական մոլեկուլային սպեկտրներ։ Մոլեկուլների էներգիայի համապատասխան մակարդակների միջև անցումները հանգեցնում են մոլեկուլային սպեկտրներում լրացուցիչ գծերի(ատոմային սպեկտրների համեմատությամբ) առաջացման։ Մոլեկուլային սպեկտրների կոնկրետ կազմությունը տարբեր մոլեկուլների համար տարբեր է և, որպես կանոն, ավելի բարդ է դառնում, երբ ատոմների թիվը մոլեկուլում ավելանում է։ Մոլեկուլային սպեկտրների ուսումնասիրումն արժեքավոր տեղեկություններ է տալիս [[մոլեկուլների կառուցվածք]]ի մասին (միջատոմային հեռավորությունների, իներցիայի մոմենտների, տատանումների հաճախականության որոշում են) և ընկած է մոլեկուլային որակական ու քանակական սպեկտրային վերլուծության հիմքում։ Մոլեկուլային սպեկտրի միջոցով կարելի է լուծել [[քիմիա]]յի, [[կենսաբանությ]]ան և գիտության այլ բնագավառների ամենաբազմազան խնդիրներ։ |
||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
||
[[Կատեգորիա:Օպտիկա]] |
|||
[[Կատեգորիա։ Գիտություն]] |
|||
13:30, 14 Հուլիսի 2014-ի տարբերակ
Մոլեկուլային սպեկտրներ, լույսի կլանման, առաքման և կոմբինացիոն ցրման օպտիկական սպեկտրներ, որոնք առաջանում են էներգետիկ մի մակարդակից մյուսը մոլեկուլնեոի անցման ժամանակ։
Մոլեկուլային սպեկտրները բարդ կազմություն ունեն և բաղկացած են խիտ դասավորված բազմաթիվ սեպկտրային գծերից գոյացած տարբեր լայնության շերտերից։ Ատոմային գծավոր սպեկտրների համեմատությամբ շերտավոր մոլեկուլային սպեկտրների բարդությունը բացատրվում է նրանով, որ մոլեկուլը կազմող ատոմների միջուկների նկատմամբ էլեկտրոնների շարժումից բացի (սպեկտրի ուլտրամանուշակագույն և տեսանելի տիրույթ) մոլեկուլում առկա են նաև այլ շարժումներ՝ միջուկների տատանումները հավասարակշռության դիրքերի շուրջը (ինֆրակարմիր տիրույթ) և մոլեկուլի պտույտն իբրև ամբողջություն (սպեկտրի հեռավոր ինֆրակարմիր և գերբարձր հաճախականության տիրույթ)։ Շարժման բոլոր այս տեսակները քվանտացած են, այսինքն՝ դրանց համապատասխանող էներգիան կարող է ընդունել միայն որոշակի ընդհատ արժեքներ։ Ըստ այդ շարժումների էլ հենց տարբերում են էլեկտրոնային, տատանողական և պտտական մոլեկուլային սպեկտրներ։ Մոլեկուլների էներգիայի համապատասխան մակարդակների միջև անցումները հանգեցնում են մոլեկուլային սպեկտրներում լրացուցիչ գծերի(ատոմային սպեկտրների համեմատությամբ) առաջացման։ Մոլեկուլային սպեկտրների կոնկրետ կազմությունը տարբեր մոլեկուլների համար տարբեր է և, որպես կանոն, ավելի բարդ է դառնում, երբ ատոմների թիվը մոլեկուլում ավելանում է։ Մոլեկուլային սպեկտրների ուսումնասիրումն արժեքավոր տեղեկություններ է տալիս մոլեկուլների կառուցվածքի մասին (միջատոմային հեռավորությունների, իներցիայի մոմենտների, տատանումների հաճախականության որոշում են) և ընկած է մոլեկուլային որակական ու քանակական սպեկտրային վերլուծության հիմքում։ Մոլեկուլային սպեկտրի միջոցով կարելի է լուծել քիմիայի, կենսաբանության և գիտության այլ բնագավառների ամենաբազմազան խնդիրներ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|