«Սպիտակի երկրաշարժ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ →Սեյսմոլոգիական բնութագիրը: clean up, փոխարինվեց: մ ։ → մ։, )գ → ) գ oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 26. | Տող 26. | ||
==Սեյսմոլոգիական բնութագիրը== |
==Սեյսմոլոգիական բնութագիրը== |
||
* Ժամանակը - [[1988]] թ. [[դեկտեմբերի 7]]-ին‚ տեղական ժամանակով 11 անց 41 րոպե ; |
* Ժամանակը - [[1988]] թ. [[դեկտեմբերի 7]]-ին‚ տեղական ժամանակով 11 անց 41 րոպե ; |
||
* Էպիկենտրոնը - Սպիտակ քաղաքի մոտ Շիրակամուտ(Նալբանդ)գյուղ(φ=40,9N;λ=440, 2E) ; |
* Էպիկենտրոնը - Սպիտակ քաղաքի մոտ Շիրակամուտ(Նալբանդ) գյուղ(φ=40,9N;λ=440, 2E) ; |
||
* Ուժգնությունը - էպիկենտրոնում 10 բալ ըստ МSК – 64 սանդղակի ; |
* Ուժգնությունը - էպիկենտրոնում 10 բալ ըստ МSК – 64 սանդղակի ; |
||
**[[Գյումրի]]ում - 9 բալ |
**[[Գյումրի]]ում - 9 բալ |
||
Տող 35. | Տող 35. | ||
* Հիպոկենտրոնի խորությունը - մոտ 10 կմ ; |
* Հիպոկենտրոնի խորությունը - մոտ 10 կմ ; |
||
* Գլխավոր ցնցման տևողությունը - մոտ 35-45 վրկ. ; |
* Գլխավոր ցնցման տևողությունը - մոտ 35-45 վրկ. ; |
||
* Երկրաշարժի ժամանակ երկրի մակերեսին առաջացած բեկվածքի երկարությունը - մոտ 37 կմ‚ ուղղաձիգ առավելագույն տեղաշարժը - մոտ 2 մ‚ հորիզոնական տեղաշարժը - 0,7-1‚0 |
* Երկրաշարժի ժամանակ երկրի մակերեսին առաջացած բեկվածքի երկարությունը - մոտ 37 կմ‚ ուղղաձիգ առավելագույն տեղաշարժը - մոտ 2 մ‚ հորիզոնական տեղաշարժը - 0,7-1‚0 մ։ |
||
== Ավերման գոտու բնութագիրը== |
== Ավերման գոտու բնութագիրը== |
06:49, 27 Հունիսի 2014-ի տարբերակ
Սպիտակի երկրաշարժ | |
---|---|
Տեսակ | երկրաշարժ |
Երկիր | ԽՍՀՄ |
Տարեթիվ | դեկտեմբերի 7, 1988 |
Մագնիտուդ ռիխտերի սանդղակով | 7,0 |
Հիպոկենտրոնի խորություն | 10 կմ |
Էպիկենտրոնի տեղագրություն | 40°59′13″ հս․. լ. 44°11′06″ ավ. ե.HGЯO |
Տուժած երկրներ (տարածաշրջաններ) | Հայկական ԽՍՀ |
Ցունամի | ոչ |
Տուժածներ | 25,000 զոհված, 514,000-ը մնացին անտուն (ըստ մարտի 15-ի 20:00 տեղական ժամանակով)[1] |
Զոհվածներ | 38 000 մարդ |
Տնտեսական վնաս | 10 մլրդ USD |
Spitak earthquake Վիքիպահեստում |
Սեյսմոլոգիական բնութագիրը
- Ժամանակը - 1988 թ. դեկտեմբերի 7-ին‚ տեղական ժամանակով 11 անց 41 րոպե ;
- Էպիկենտրոնը - Սպիտակ քաղաքի մոտ Շիրակամուտ(Նալբանդ) գյուղ(φ=40,9N;λ=440, 2E) ;
- Ուժգնությունը - էպիկենտրոնում 10 բալ ըստ МSК – 64 սանդղակի ;
- Գյումրիում - 9 բալ
- Վանաձորում - 8-9 բալ
- Ստեփանավանում - 9 բալ
- Երևանում - 6 բալ
- Մագնիտուդը - 7‚0 ըստ Ռիխտերի սանդղակի ;
- Հիպոկենտրոնի խորությունը - մոտ 10 կմ ;
- Գլխավոր ցնցման տևողությունը - մոտ 35-45 վրկ. ;
- Երկրաշարժի ժամանակ երկրի մակերեսին առաջացած բեկվածքի երկարությունը - մոտ 37 կմ‚ ուղղաձիգ առավելագույն տեղաշարժը - մոտ 2 մ‚ հորիզոնական տեղաշարժը - 0,7-1‚0 մ։
Ավերման գոտու բնութագիրը
- Վնասի գոտու մակերեսը - 10 000 կմ քառակուսի‚ ուր ապրում էր 1 մլն. բնակիչ ;
- Ուժեղ ավերման գոտու մակերեսը - 3000 կմ քառակուսի ;
- Ավերված քաղաքների թիվը - 11
- Ավերված գյուղերի թիվը - 58
- Տուժած քաղաքների թիվը - 21
- Տուժած գյուղերի թիվը - 342
- Անօթևան մնացածների թիվը - 514000 մարդ։
Սպիտակի երկրաշարժ | Լոմա-Փրիետա երկրաշարժ | |
Թվական | դեկտեմբերի 7, 1988 | հոկտեմբերի 17, 1989 |
Ուժգնություն | 6.9 | 7.1 |
Վայր | Հայաստան | Հյուսիսային Կալիֆորնիա |
Մահացածներ | >25,000 | 67 |
Վիրավորներ | 31,000 | 2,435 |
Անօթևան մնացածներ | 514,000 | 7,362 |
Գույքային վնաս | Անհայտ | ~7.8 միլիարդ ԱՄՆ դոլար |
Մարդկային կորուստները
Զոհերի թիվը - 25000‚ այդ թվում՝
- Գյումրի - 17000
- Սպիտակ - 4000
- Վանաձոր - 1200
- Ախուրյան - 500
- Ստեփանավան - 125
Փլատակներից հանվել է կենդանի - 45000 մարդ, հոսպիտալացվել է - 12500 մարդ։ Աղետի գոտուց տարահանվել է 120 հազար մարդ (կանայք‚ ծերեր և երեխաներ)‚ որոնցից 75 հազարը՝ Հայաստանից դուրս, ԽՍՀՄ առողջարաններ։
Ուղիղ նյութական կորուստների արժեքը կազմել է 10 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։
Հետևանքները քաղաքաշինության ոլորտում
Երկրաշարժի հետևանքով վերանայվեց Հայաստանի սեյսմիկ շրջանացման քարտեզը, նախկին երկու՝ 7 և 8 բալային գոտիների փոխարեն ընդունվեց 1, 2 և 3 գոտիներով քարտեզ, որտեղ սեյսմիկ վտանգը արտահայտված էր ոչ թե բալերով, այլ սպասվելիք երկրաշարժերի մաքսիմոմ արագացումներով։
- 1 գոտու համար այն 200 սմ/վ2 (մոտավորապես 8 բալ)
- 2 գոտու համար այն 300 սմ/վ2 (մոտավորապես 8,5 բալ)
- 3 գոտու համար այն 400 սմ/վ2 (մոտավորապես 9 բալ)
Օրինակ, Երևանը գտնվում է 3 գոտում, այսինքն կարող է տեղի ունենալ 9 բալ ուժգնության երկրաշարժ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Service, Robert (2003). A History of Modern Russia: From Nicholas II to Vladimir Putin. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. էջեր 468–469. ISBN 0-674-01801-X.
- ↑ Դիրկ Փրոսկե (Dirk Proske), Ռիսկեր և Աղետներ (անգլերեն՝ Risks and Disasters), Ռիսկերի Կատալոգ, Սպրինգեր Բերլին Հայդելբերգ, 2008, էջ 97, ԳՄՍՀ՝ 978-3-540-79554-4։
- Սուրեն Հարությունյանի հոդվածը Սպիտակի երկրաշարժի մասին
- Վահան Ամատունու ',,ՏԱՍՆԵՐԵՔԵՐՈՐԴԻ ՃԱԿԱՏԱԳԻՐԸ,, հոդվածը' 9-13 դեկտեմբերի 1988 թ.
Արտաքին հղումներ
- Սպիտակի երկրաշարժի դասերը և աղետի գոտու վերականգնման խնդիրները
- spitakseism.info - Սպիտակի երկրաշարժի 20 ամյակին նվիրված գիտական, հրապարակախոսական, վիճակագրական և այլ նյութերի հավաքածո
- Հայաստանի փրկարար ծառայության ցանցակայք