«Սեպտեմբերի 12»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:55, 15 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

<<	Սեպտեմբեր					>>
Կի	Եկ	Եք	Չո	Հի	Ու	Շա
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Սեպտեմբերի 12, տարվա 255-րդ (նահանջ տարիներին՝ 256-րդ) օրն է։

Տարվա ավարտին մնում է 110 օր:

Դեպքեր

1185՝ գազազած ամբոխն սպանում է Կոմնենոսներից վերջինը դարձած Բյուզանդիայի Անդրոնիկոս Ա կայսրին
1683՝ Վիեննայի ճակատամարտը. Եւրոպական մի քանի քանի երկրների բանակներ միավորվում են Օսմանյան կայսրությանը հաղթելու համար
1722՝ ռուսական զորքերը գրավում են մինչ այդ Պարսկաստանի կազմի մեջ գտնված Դերբենդը և Բաքուն
1890՝ անգլիացիները հիմնում են Սոլսբերի (ներկայիս Զիմբաբվեի մայրաքաղաք Հարարե) քաղաքը
1940՝ Ֆրանսիայում գտնվող Լասկո Lascaux քարանձավում հայտնաբերվում են նախամարդու արած նկարներ
1953՝ Նիկիտա Խրուշչովն ընտրվում է Խորհրդային միության Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար
1980՝ Թուրքիայում Ահմեթ Քենան Էվրենն Ahmet Kenan Evren իրականացնում է ռազմական հեղաշրջում

Ծնունդներ

1802՝ (Կ.Պոլսում) Պողոս Հովնանյան, լեզվաբան, պատմաբան եւ մանկավարժ, եղել է Վիեննայի Մխիթարյան միաբանության անդամ, եղբայրն է Ղեւոնդ Հովնանյանի, մահացել է 1884թ. Վիեննայում
1884՝ Մարտին Կլեյն Martin Klein էստոնացի ըմբիշ
1892՝ (Կ.Պոլսում) Վահրամ Փափազյան, թեթեւաթլետ (մ. 1986թ. Փրովիդենսում, Րոդ Այլենդ, ԱՄՆ)
1896՝ (Շինուհայրում) Ասատուր Խուրշուդյան, իրավաբան, հեղափոխական շարժման մասնակից (մ. 1971թ.)
1921՝ Ստանիսլավ Լեմ Stanisław Lem լեհ ֆանտաստ գրող, փիլիսոփա եւ երգիծաբան
1927՝ Մաթե Ալթերի Mathé Altéry ֆրանսիացի սոպրանո օպերային երգիչուհի և դերասանուհի
1944՝ Բերի Ուայթ Barry White ամերիկացի կոմպոզիտոր եւ երգիչ-երգահան
1945՝ Մաուրիսիո Ալոնսո Ռոդրիգես Mauricio Alonso "Pipo" Rodríguez սալվադորցի ֆուտբոլիստ և մարզիչ
1949՝
- (Կումայրիում) Սամվել Սեւադա (Գրիգորյան) նկարիչ, լուսանկարիչ եւ բանաստեղծ
- Արմեն Դարբինյան, ՀՀ բանակի գեներալ-մայոր
1957՝ Հանս Ցիմեր Hans Zimmer գերմանացի կոմպոզիտոր, բազմաթիվ ֆիլմերի և համակարգչային խաղերի երաժշտության հեղինակ է
1959՝ Սոս Հայրապետյանմականախաղի խորհրդային մարզիկ
- Արցախի պատերազմի մասնակիցներ՝
  - 1961՝ Արտյոմ Բադալյան, օդաչու-բորտմեխանիկ
  - 1965՝ (Ստեփանակերտում) Միքայել Այվազյան (զոհվել է 1994թ. Մարտակերտի շրջանում)
1962՝ Դինո Մերլին Dino Merlin բոսնիացի երգիչ-երգահան, երաժիշտ եւ փրոդյուսեր
1967՝ Ջեյսոն Սթեթհեմ Jason Statham անգլիացի դերասան և փրոդյուսեր
1973՝ Փոլ Ուոքեր Paul Walker ամերիկացի դերասան եւ մոդել (մ. 2013թ.)
1975՝ Ափարեսիդու Ֆերեյրա Էվանիլսոն Evanílson բրազիլացի նախկին ֆուտբոլիստ, կարյերայի մեծ մասում խաղացել է Դորթմունդի «Բորուսիայի» կազմում
1980՝ Յաո Մին չինացի բասկետբոլիստ, Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիայի (NBA) ամենաբարձրահասակ (2մ 29սմ) բասկետբոլիստն է, խաղում է Հյուսթըն Րոքեթս Houston Rockets թիմում
1982՝ Զորան Պլանինիչ Zoran Planinić խորվաթ բակետբոլիստ թուրքական Անադոլու Էֆես Anadolu Efes S.K. թիմի և Խորվաթիայի ազգային հավաքականի խաղացող
1994՝ Էլինա Սվիտոլինա Елiна Михайлiвна Свiтолiна ուկրաինացի թենիսիստուհի

Մահեր

1185՝ Բյուզանդիայի կայսր Անդրոնիկոս Ա
1764՝ ֆրանսիացի կոմպոզիտոր Ժան Ֆիլիպ Ռամո
1894՝ (Թիֆլիսում) հայ դերասան Գրիգոր Աբրահամյան
1907՝ վրացի իշխան, բանաստեղծ եւ մեծագույն ազգային գործիչ Իլյա Ճավճավաձե
1929՝ լատիշ բանաստեղծ, դրամատուրգ և հասարակական գործիչ Յանիս Րայնիս
1932՝ (Մոսկվայում) հայազգի ռուսաստանցի խորհրդային ճարտարագետ եւ գյուտարար Հովհաննես Ադամյան, եղել է գունավոր հեռուստացույցի գյուտարարներից մեկը (* 1879թ. Բաքվում)
1948՝ անգլիացի հասարակական և քաղաքական գործիչ Նոել Բաքսթոն
1968՝ (Բոստոնում) հասարակական գործիչ եւ հրապարակախոս Երվանդ Հրաչ
1981՝ իտալացի բանաստեղծ, 1975թ. Գրականության Նոբելյան մրցանակի արժանացած Էուջենիո Մոնտալե
1992՝ ամերիկացի դերասան Էնթոնի Փերքինս
2003՝ ամերիկացի քանթրի ոճի երգիչ Ջոնի Քեշ
2010՝ ֆրանսիացի կինոռեժիսոր Կլոդ Շաբրոլ

Տոներ

Ազգային տոն՝
- Կանաչ Հրվանդան
Ծրագրավորողի օր (նահանջ տարիներին)՝
- Ռուսաստան (Տարվա 256^րդ օրն է, որ հավասար է 2⁸)
Րուհնամայի (անգլ.) օր՝
- Թուրքմենստան

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{Սեպտեմբեր}}
-'''Սեպտեմբերի 12''', տարվա 255-րդ ([[նահանջ տարի]]ներին` 256-րդ) օրն է։
+'''Սեպտեմբերի 12''', տարվա 255-րդ ([[նահանջ տարի]]ներին՝ 256-րդ) օրն է։
 * Տարվա ավարտին մնում է 110 օր:
 == Դեպքեր ==
-* [[1185]]` գազազած ամբոխն սպանում է Կոմնենոսներից վերջինը դարձած [[Բյուզանդիա]]յի [[Անդրոնիկոս Ա Կոմնենոս|Անդրոնիկոս Ա]] կայսրին
+* [[1185]]՝ գազազած ամբոխն սպանում է Կոմնենոսներից վերջինը դարձած [[Բյուզանդիա]]յի [[Անդրոնիկոս Ա Կոմնենոս|Անդրոնիկոս Ա]] կայսրին
-* [[1683]]` Վիեննայի ճակատամարտը. Եւրոպական մի քանի քանի երկրների բանակներ միավորվում են Օսմանյան կայսրությանը հաղթելու համար
+* [[1683]]՝ Վիեննայի ճակատամարտը. Եւրոպական մի քանի քանի երկրների բանակներ միավորվում են Օսմանյան կայսրությանը հաղթելու համար
-* [[1722]]` ռուսական զորքերը գրավում են մինչ այդ [[Պարսկաստան]]ի կազմի մեջ գտնված [[Դերբենդ]]ը և [[Բաքու]]ն
+* [[1722]]՝ ռուսական զորքերը գրավում են մինչ այդ [[Պարսկաստան]]ի կազմի մեջ գտնված [[Դերբենդ]]ը և [[Բաքու]]ն
-* [[1890]]` անգլիացիները հիմնում են Սոլսբերի (ներկայիս [[Զիմբաբվե]]ի մայրաքաղաք [[Հարարե]]) քաղաքը
+* [[1890]]՝ անգլիացիները հիմնում են Սոլսբերի (ներկայիս [[Զիմբաբվե]]ի մայրաքաղաք [[Հարարե]]) քաղաքը
-* [[1940]]` [[Ֆրանսիա]]յում գտնվող Լասկո Lascaux քարանձավում հայտնաբերվում են նախամարդու արած նկարներ
+* [[1940]]՝ [[Ֆրանսիա]]յում գտնվող Լասկո Lascaux քարանձավում հայտնաբերվում են նախամարդու արած նկարներ
-* [[1953]]` [[Նիկիտա Խրուշչով]]ն ընտրվում է Խորհրդային միության Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար
+* [[1953]]՝ [[Նիկիտա Խրուշչով]]ն ընտրվում է Խորհրդային միության Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար
-* [[1980]]` [[Թուրքիա]]յում Ահմեթ Քենան Էվրենն Ahmet Kenan Evren իրականացնում է ռազմական հեղաշրջում
+* [[1980]]՝ [[Թուրքիա]]յում Ահմեթ Քենան Էվրենն Ahmet Kenan Evren իրականացնում է ռազմական հեղաշրջում
 == Ծնունդներ ==
-* [[1802]]` <small>([[Կ.Պոլիս|Կ.Պոլսում]])</small> [[Պողոս Հովնանյան]], լեզվաբան, պատմաբան եւ մանկավարժ, եղել է [[Վիեննա]]յի [[Մխիթարյան միաբանություն|Մխիթարյան միաբանության]] անդամ, եղբայրն է [[Ղևոնդ Հովնանյան|Ղեւոնդ Հովնանյանի]], մահացել է [[1884]]թ. [[Վիեննա]]յում
+* [[1802]]՝ <small>([[Կ.Պոլիս|Կ.Պոլսում]])</small> [[Պողոս Հովնանյան]], լեզվաբան, պատմաբան եւ մանկավարժ, եղել է [[Վիեննա]]յի [[Մխիթարյան միաբանություն|Մխիթարյան միաբանության]] անդամ, եղբայրն է [[Ղևոնդ Հովնանյան|Ղեւոնդ Հովնանյանի]], մահացել է [[1884]]թ. [[Վիեննա]]յում
-* [[1884]]` [[Մարտին Կլեյն]] Martin Klein էստոնացի ըմբիշ
+* [[1884]]՝ [[Մարտին Կլեյն]] Martin Klein էստոնացի ըմբիշ
-* [[1892]]` <small>([[Կ.Պոլիս|Կ.Պոլսում]])</small> [[Վահրամ Փափազյան (մարզիկ)|Վահրամ Փափազյան]], թեթեւաթլետ (մ. [[1986]]թ. [[Փրովիդենս]]ում, [[Ռոդ Այլենդ|Րոդ Այլենդ]], [[ԱՄՆ]])
+* [[1892]]՝ <small>([[Կ.Պոլիս|Կ.Պոլսում]])</small> [[Վահրամ Փափազյան (մարզիկ)|Վահրամ Փափազյան]], թեթեւաթլետ (մ. [[1986]]թ. [[Փրովիդենս]]ում, [[Ռոդ Այլենդ|Րոդ Այլենդ]], [[ԱՄՆ]])
-* [[1896]]` <small> ([[Շինուհայր]]ում)</small> [[Ասատուր Խուրշուդյան]], իրավաբան, հեղափոխական շարժման մասնակից (մ. [[1971]]թ.)
+* [[1896]]՝ <small> ([[Շինուհայր]]ում)</small> [[Ասատուր Խուրշուդյան]], իրավաբան, հեղափոխական շարժման մասնակից (մ. [[1971]]թ.)
-* [[1921]]` [[Ստանիսլավ Լեմ]] Stanisław Lem լեհ ֆանտաստ գրող, փիլիսոփա եւ երգիծաբան
+* [[1921]]՝ [[Ստանիսլավ Լեմ]] Stanisław Lem լեհ ֆանտաստ գրող, փիլիսոփա եւ երգիծաբան
-* [[1927]]` [[Մաթե Ալտերի|Մաթե Ալթերի]] Mathé Altéry ֆրանսիացի սոպրանո օպերային երգիչուհի և դերասանուհի
+* [[1927]]՝ [[Մաթե Ալտերի|Մաթե Ալթերի]] Mathé Altéry ֆրանսիացի սոպրանո օպերային երգիչուհի և դերասանուհի
-* [[1944]]` [[Բարրի Ուայթ|Բերի Ուայթ]] Barry White ամերիկացի կոմպոզիտոր եւ երգիչ-երգահան
+* [[1944]]՝ [[Բարրի Ուայթ|Բերի Ուայթ]] Barry White ամերիկացի կոմպոզիտոր եւ երգիչ-երգահան
-* [[1945]]` [[Մաուրիսիո Ալոնսո Ռոդրիգես]] Mauricio Alonso "Pipo" Rodríguez [[սալվադոր]]ցի ֆուտբոլիստ և մարզիչ
+* [[1945]]՝ [[Մաուրիսիո Ալոնսո Ռոդրիգես]] Mauricio Alonso "Pipo" Rodríguez [[սալվադոր]]ցի ֆուտբոլիստ և մարզիչ
 * [[Պատկեր:Սամվել Սևադա.jpg|mini|150px|links]]
-* [[1949]]`
+* [[1949]]՝
 ** <small>([[Կումայրի]]ում)</small> [[Սամվել Սևադա|Սամվել Սեւադա]] (Գրիգորյան) նկարիչ, լուսանկարիչ եւ բանաստեղծ
 ** [[Արմեն Դարբինյան (զինվորական)|Արմեն Դարբինյան]], ՀՀ բանակի գեներալ-մայոր
-* [[1957]]` [[Հանս Ցիմեր]] Hans Zimmer գերմանացի կոմպոզիտոր, բազմաթիվ ֆիլմերի և համակարգչային խաղերի երաժշտության հեղինակ է
+* [[1957]]՝ [[Հանս Ցիմեր]] Hans Zimmer գերմանացի կոմպոզիտոր, բազմաթիվ ֆիլմերի և համակարգչային խաղերի երաժշտության հեղինակ է
-* [[1959]]` [[Սոս Հայրապետյան]][[մականախաղ]]ի խորհրդային մարզիկ
+* [[1959]]՝ [[Սոս Հայրապետյան]][[մականախաղ]]ի խորհրդային մարզիկ
-** [[Արցախի պատերազմ]]ի մասնակիցներ`
+** [[Արցախի պատերազմ]]ի մասնակիցներ՝
-*** [[1961]]` [[Արտյոմ Բադալյան]], օդաչու-բորտմեխանիկ
+*** [[1961]]՝ [[Արտյոմ Բադալյան]], օդաչու-բորտմեխանիկ
-*** [[1965]]` <small> ([[Ստեփանակերտ]]ում)</small> [[Միքայել Այվազյան]] (զոհվել է 1994թ. [[Մարտակերտի շրջան]]ում)
+*** [[1965]]՝ <small> ([[Ստեփանակերտ]]ում)</small> [[Միքայել Այվազյան]] (զոհվել է 1994թ. [[Մարտակերտի շրջան]]ում)
-* [[1962]]` [[Դինո Մերլին]] Dino Merlin բոսնիացի երգիչ-երգահան, երաժիշտ եւ փրոդյուսեր
+* [[1962]]՝ [[Դինո Մերլին]] Dino Merlin բոսնիացի երգիչ-երգահան, երաժիշտ եւ փրոդյուսեր
-* [[1967]]` [[Ջեյսոն Սթեթհեմ]] Jason Statham անգլիացի դերասան և փրոդյուսեր
+* [[1967]]՝ [[Ջեյսոն Սթեթհեմ]] Jason Statham անգլիացի դերասան և փրոդյուսեր
-* [[1973]]` [[Փոլ Ուոքեր]] Paul Walker ամերիկացի դերասան եւ մոդել (մ. [[2013]]թ.)
+* [[1973]]՝ [[Փոլ Ուոքեր]] Paul Walker ամերիկացի դերասան եւ մոդել (մ. [[2013]]թ.)
-* [[1975]]` Ափարեսիդու Ֆերեյրա [[Էվանիլսոն]] Evanílson բրազիլացի նախկին ֆուտբոլիստ, կարյերայի մեծ մասում խաղացել է [[Բորուսիա Դորտմունդ|Դորթմունդի «Բորուսիայի»]] կազմում
+* [[1975]]՝ Ափարեսիդու Ֆերեյրա [[Էվանիլսոն]] Evanílson բրազիլացի նախկին ֆուտբոլիստ, կարյերայի մեծ մասում խաղացել է [[Բորուսիա Դորտմունդ|Դորթմունդի «Բորուսիայի»]] կազմում
-* [[1980]]` [[Յաո Մինգ|Յաո Մին]] չինացի բասկետբոլիստ, [[Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիա]]յի (NBA) ամենաբարձրահասակ (2մ 29սմ) բասկետբոլիստն է, խաղում է [[Հյուստոն Ռոկետս|Հյուսթըն Րոքեթս]] Houston Rockets թիմում
+* [[1980]]՝ [[Յաո Մինգ|Յաո Մին]] չինացի բասկետբոլիստ, [[Բասկետբոլի ազգային ասոցիացիա]]յի (NBA) ամենաբարձրահասակ (2մ 29սմ) բասկետբոլիստն է, խաղում է [[Հյուստոն Ռոկետս|Հյուսթըն Րոքեթս]] Houston Rockets թիմում
-* [[1982]]` [[Զորան Պլանինիչ]] Zoran Planinić խորվաթ բակետբոլիստ թուրքական [[Անադոլու Էֆես]] Anadolu Efes S.K. թիմի և [[Խորվաթիա]]յի ազգային հավաքականի խաղացող
+* [[1982]]՝ [[Զորան Պլանինիչ]] Zoran Planinić խորվաթ բակետբոլիստ թուրքական [[Անադոլու Էֆես]] Anadolu Efes S.K. թիմի և [[Խորվաթիա]]յի ազգային հավաքականի խաղացող
-* [[1994]]` [[Էլինա Սվիտոլինա]] Елiна Михайлiвна Свiтолiна ուկրաինացի թենիսիստուհի
+* [[1994]]՝ [[Էլինա Սվիտոլինա]] Елiна Михайлiвна Свiтолiна ուկրաինացի թենիսիստուհի
 == Մահեր ==
-* [[1185]]` Բյուզանդիայի կայսր [[Անդրոնիկոս Ա Կոմնենոս|Անդրոնիկոս Ա]]
+* [[1185]]՝ Բյուզանդիայի կայսր [[Անդրոնիկոս Ա Կոմնենոս|Անդրոնիկոս Ա]]
-* [[1764]]` ֆրանսիացի կոմպոզիտոր [[Ժան Ֆիլիպ Ռամո]]
+* [[1764]]՝ ֆրանսիացի կոմպոզիտոր [[Ժան Ֆիլիպ Ռամո]]
-* [[1894]]` <small> ([[Թիֆլիս]]ում)</small> հայ դերասան [[Գրիգոր Աբրահամյան]]
+* [[1894]]՝ <small> ([[Թիֆլիս]]ում)</small> հայ դերասան [[Գրիգոր Աբրահամյան]]
-* [[1907]]` վրացի իշխան, բանաստեղծ եւ մեծագույն ազգային գործիչ [[Իլյա Ճավճավաձե]]
+* [[1907]]՝ վրացի իշխան, բանաստեղծ եւ մեծագույն ազգային գործիչ [[Իլյա Ճավճավաձե]]
-* [[1929]]` լատիշ բանաստեղծ, դրամատուրգ և հասարակական գործիչ [[Յան Ռայնիս|Յանիս Րայնիս]]
+* [[1929]]՝ լատիշ բանաստեղծ, դրամատուրգ և հասարակական գործիչ [[Յան Ռայնիս|Յանիս Րայնիս]]
-* [[1932]]` <small>([[Մոսկվա]]յում)</small> հայազգի ռուսաստանցի խորհրդային ճարտարագետ եւ գյուտարար [[Հովհաննես Ադամյան]], եղել է գունավոր հեռուստացույցի գյուտարարներից մեկը  (* [[1879]]թ. [[Բաքու|Բաքվում]])
+* [[1932]]՝ <small>([[Մոսկվա]]յում)</small> հայազգի ռուսաստանցի խորհրդային ճարտարագետ եւ գյուտարար [[Հովհաննես Ադամյան]], եղել է գունավոր հեռուստացույցի գյուտարարներից մեկը  (* [[1879]]թ. [[Բաքու|Բաքվում]])
-* [[1948]]` անգլիացի հասարակական և քաղաքական գործիչ [[Նոել Բաքսթոն]]
+* [[1948]]՝ անգլիացի հասարակական և քաղաքական գործիչ [[Նոել Բաքսթոն]]
-* [[1968]]` <small>([[Բոստոն]]ում)</small> հասարակական գործիչ եւ հրապարակախոս [[Երվանդ Հրաչ]]
+* [[1968]]՝ <small>([[Բոստոն]]ում)</small> հասարակական գործիչ եւ հրապարակախոս [[Երվանդ Հրաչ]]
-* [[1981]]` իտալացի բանաստեղծ, 1975թ. Գրականության [[Նոբելյան մրցանակ]]ի արժանացած [[Էուջենիո Մոնտալե]]
+* [[1981]]՝ իտալացի բանաստեղծ, 1975թ. Գրականության [[Նոբելյան մրցանակ]]ի արժանացած [[Էուջենիո Մոնտալե]]
-* [[1992]]` ամերիկացի դերասան [[Էնթոնի Պերկինս|Էնթոնի Փերքինս]]
+* [[1992]]՝ ամերիկացի դերասան [[Էնթոնի Պերկինս|Էնթոնի Փերքինս]]
-* [[2003]]` ամերիկացի քանթրի ոճի երգիչ [[Ջոնի Քեշ]]
+* [[2003]]՝ ամերիկացի քանթրի ոճի երգիչ [[Ջոնի Քեշ]]
-* [[2010]]` ֆրանսիացի կինոռեժիսոր [[Կլոդ Շաբրոլ]]
+* [[2010]]՝ ֆրանսիացի կինոռեժիսոր [[Կլոդ Շաբրոլ]]
 == Տոներ ==
-* Ազգային տոն`
+* Ազգային տոն՝
 ** [[Պատկեր:Flag of Cape Verde.svg|40px]] [[Կանաչ Հրվանդան]]
-* Ծրագրավորողի&nbsp;օր (նահանջ տարիներին)`
+* Ծրագրավորողի&nbsp;օր (նահանջ տարիներին)՝
 ** [[Ռուսաստան]] (Տարվա 256<small><sup>րդ</small></sup> օրն է, որ հավասար է 2<sup>8</sup>)
-* [[:en:Ruhnama|Րուհնամայի]] {{ref-en}} օր`
+* [[:en:Ruhnama|Րուհնամայի]] {{ref-en}} օր՝
 ** [[Պատկեր:Flag of Turkmenistan.svg|40px]] [[Թուրքմենստան]]