«Ռեզերֆորդիում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

11:41, 9 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Ռեզերֆորդիում նաև՝ Կուրչատովիում (լատին․՝ Curchatovium) $Ku$ , պարբերական համակարգի IV խմբի արհեսաականորեն ստացված ռադիոակտիվ քիմիական տարր։ Կարգահամարը 104 է։ Հայտնի են կուրչատովիումի ռադիոակտիվ 9 իզոտոպները՝ 253-261 զանգվածային թվերով։ $^{260}Ku$ և $^{259}Ku$ (կիսաքայքայման պարբերությունները՝ 0, 1 և 4, 5 վրկ) առաջինը (1964 և 1966) հայտնաբերել են Դուբնայի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստուտում (Դ.Ն.Ֆլյորով, Ցոլ.Ց.Հովհաննիսյան և ուրիշներ)՝ միջուկների ինքնաբերաբար քայքայմամբ, իսկ $^{261}Ku$ և $^{257}Ku$ (T½ 4, 5 և 65 վրկ) Բերկլիում (ԱՄՆ)՝ ալֆա-ճառագայթմամբ։ Կուրչատովիումը Դուբնայում սինթեզվել է միջուկների միաձուլման ռեակցիայի հաշվին՝ ${\frac {_{242}}{94}}Pu$ իզոտոպը ${\frac {_{22}}{10}}Ne$ -ի արագացած իոններով ռմբակոծելով։ 104-րդ տարրի անվանումն առաջարկել է ակադեմիկոս Գ.Ն.Ֆլյորովը՝ ի պատիվ Ի.Վ.Կուրչատովի։ Ամերիկացի հետազոտոդներն առաջարկել են (1969) այդ տարրի իրենց անվանումը՝ ռեզերֆորդիում (նշանը՝ $Rf$ )։ Սակայն ամերիկացիներին չի հաջողվել գրանցել $^{260}Ku$ -ի ինքնաբերաբար բաժանումը։ 1976 թվականին Դուբնայում կրկին գրանցվեց $^{260}Ku$ , ըստ $^{249}Bk$ ( $^{15}N$ , 4n) $^{260}Ku$ միջուկային ռեակցիայի՝ Բերկլիի աշխատակցի ներկայությամբ։ Այդ աշխատանքում քննարկվեց և բացատրվեց նաև Բերկլիում կատարված փորձերի անճշտությունը։ Կուրչատովիումը առաջին «տրանսակտինոիդային» տարրն է։ $Ku$ -ի ատոմների էլեկտրոնային կառուցվածքը գազային ֆազում $5f^{14}6d^{2}7s^{2}$ է և նման է առաջին «տրանսլանթանոիդային» հաֆնիում տարրին $(Hf)4f^{14}5d^{2}6s^{2}$ ։ Դա հաստատվում է $Ku$ -ի և $Hf$ -ի քիմիական հատկությունների նմանությամբ։ Այսպես, կուրչատովիումի անջուր քլորիդը ցնդելիությամբ մոտ է հաֆնիումի քառաքլորիդին (գոլորշիացման ջերմաստիճանը՝ 313°C) և քիչ ավելի ցնդող է, քան ակտինոիդային տարրերի քլորիդները (եռման ջերմաստիճանը բարձր է 1500°C-ից)։ Օգտվելով այդ հատկություններից՝ չեխոսլովակյան գիտնական Ի.Զվարան և ուրիշներ Դուբնայում իրականացրին (1966) $Ku$ -ի ատոմների քիմիական բաժանումը դրան ուղեկցող ակտինոիդային տարրերից։ Այսպիսով, հաստատվեց, որ կուրչատովիումը պատկանում է տարրերի պարբերական համակարգի IV խմբի երկրորդական ենթախմբին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Տես նաև

Պարբերական աղյուսակ

Սա գիտության Քիմիա բնագավառի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Կաղապար:Link GA

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Rf-TableImage.png|մինի|Ռեզերֆորդիում]]
-'''Ռեզերֆորդիում''' նաև՝ '''Կուրչատովիում''' ({{lang-lat|Curchatovium}}) <math>Ku</math>,
+'''Ռեզերֆորդիում''' նաև՝ '''Կուրչատովիում'''  ({{lang-lat|Curchatovium}}) <math>Ku</math>,
-[[պարբերական համակարգ]]ի IV խմբի արհեսաականորեն ստացված ռադիոակտիվ [[քիմիական տարր]]։ Կարգահամարը 104 է։ Հայտնի են կուրչատովիումի ռադիոակտիվ 9 [[իզոտոպ]]ները՝ 253-261 զանգվածային թվերով։ <math>^{260} Ku</math> և <math>^{259} Ku</math> (կիսաքայքայման պարբերությունները՝ 0,1 և 4,5 վրկ) առաջինը ([[1964]] և [[1966]]) հայտնաբերել են [[Դուբնա]]յի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստուտում (Դ.Ն.Ֆլյորով, Ցոլ.Ց.Հովհաննիսյան և ուրիշներ)՝ միջուկների ինքնաբերաբար քայքայմամբ, իսկ <math>^{261} Ku</math> և <math>^{257} Ku</math> (T½ 4,5 և 65 վրկ) [[Բերկլի]]ում ([[ԱՄՆ]])՝ [[ալֆա-ճառագայթում|ալֆա-ճառագայթմ]]ամբ։ Կուրչատովիումը Դուբնայում [[սինթեզ]]վել է [[միջուկ]]ների [[միաձուլում|միաձուլմ]]ան [[ռեակցիա]]յի հաշվին՝ <math>\frac{_{242}}{94} Pu</math> իզոտոպը <math>\frac{_{22}}{10} Ne</math>-ի արագացած [[իոն]]ներով ռմբակոծելով։ 104-րդ տարրի անվանումն առաջարկել է ակադեմիկոս Գ.Ն.Ֆլյորովը՝ ի պատիվ Ի.Վ.[[Կուրչատով]]ի։ [[Ամերիկա]]ցի հետազոտոդներն առաջարկել են ([[1969]]) այդ տարրի իրենց անվանումը՝ [[ռեզերֆորդիում]] (նշանը՝ <math>Rf</math>)։ Սակայն ամերիկացիներին չի հաջողվել գրանցել <math>^{260} Ku</math>-ի ինքնաբերաբար բաժանումը։ [[1976]] թվականին Դուբնայում կրկին գրանցվեց <math>^{260} Ku</math>, ըստ <math>^{249} Bk</math> (<math>^{15}N</math>, 4n) <math>^{260} Ku</math> միջուկային ռեակցիայի՝ [[Բերկլի]]ի աշխատակցի ներկայությամբ։ Այդ աշխատանքում քննարկվեց և բացատրվեց նաև Բերկլիում կատարված փորձերի անճշտությունը։ Կուրչատովիումը առաջին «տրանսակտինոիդային» տարրն է։ <math> Ku</math>-ի ատոմների էլեկտրոնային կառուցվածքը գազային ֆազում <math>5f^{14}6d^27s^2</math> է և նման է առաջին «տրանսլանթանոիդային» [[հաֆնիում]] տարրին <math>(Hf) 4f^{14}5d^26s^2</math>։ Դա հաստատվում է <math>Ku</math>-ի և <math>Hf</math>-ի քիմիական հատկությունների նմանությամբ։ Այսպես, կուրչատովիումի անջուր [[քլորիդ]]ը ցնդելիությամբ մոտ է հաֆնիումի քառաքլորիդին ([[գոլորշիացում|գոլորշիացման]] ջերմաստիճանը՝ 313°C) և քիչ ավելի [[ցնդող]] է, քան [[ակտինոիդ]]ային տարրերի [[քլորիդ]]ները ([[եռման ջերմաստիճան]]ը բարձր է 1500°C-ից)։ Օգտվելով այդ հատկություններից՝ [[Չեխոսլովակիա|չեխոսլովակյան]] գիտնական Ի.Զվարան և ուրիշներ Դուբնայում իրականացրին ([[1966]]) <math> Ku</math>-ի ատոմների [[քիմիա]]կան բաժանումը դրան ուղեկցող ակտինոիդային տարրերից։ Այսպիսով, հաստատվեց, որ կուրչատովիումը պատկանում է տարրերի պարբերական համակարգի IV խմբի երկրորդական ենթախմբին։
+[[պարբերական համակարգ]]ի IV խմբի արհեսաականորեն ստացված ռադիոակտիվ [[քիմիական տարր]]։ Կարգահամարը 104 է։ Հայտնի են կուրչատովիումի ռադիոակտիվ 9 [[իզոտոպ]]ները՝ 253-261 զանգվածային թվերով։ <math>^{260} Ku</math> և <math>^{259} Ku</math>  (կիսաքայքայման պարբերությունները՝ 0, 1 և 4, 5 վրկ) առաջինը  ([[1964]] և [[1966]]) հայտնաբերել են [[Դուբնա]]յի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստուտում  (Դ.Ն.Ֆլյորով, Ցոլ.Ց.Հովհաննիսյան և ուրիշներ)՝ միջուկների ինքնաբերաբար քայքայմամբ, իսկ <math>^{261} Ku</math> և <math>^{257} Ku</math>  (T½ 4, 5 և 65 վրկ) [[Բերկլի]]ում  ([[ԱՄՆ]])՝ [[ալֆա-ճառագայթում|ալֆա-ճառագայթմ]]ամբ։ Կուրչատովիումը Դուբնայում [[սինթեզ]]վել է [[միջուկ]]ների [[միաձուլում|միաձուլմ]]ան [[ռեակցիա]]յի հաշվին՝ <math>\frac{_{242}}{94} Pu</math> իզոտոպը <math>\frac{_{22}}{10} Ne</math>-ի արագացած [[իոն]]ներով ռմբակոծելով։ 104-րդ տարրի անվանումն առաջարկել է ակադեմիկոս Գ.Ն.Ֆլյորովը՝ ի պատիվ Ի.Վ.[[Կուրչատով]]ի։ [[Ամերիկա]]ցի հետազոտոդներն առաջարկել են  ([[1969]]) այդ տարրի իրենց անվանումը՝ '''ռեզերֆորդիում'''  (նշանը՝ <math>Rf</math>)։  Սակայն ամերիկացիներին չի հաջողվել գրանցել <math>^{260} Ku</math>-ի ինքնաբերաբար բաժանումը։ [[1976]] թվականին Դուբնայում կրկին գրանցվեց <math>^{260} Ku</math>, ըստ <math>^{249} Bk</math>  (<math>^{15}N</math>, 4n) <math>^{260} Ku</math> միջուկային ռեակցիայի՝ [[Բերկլի]]ի աշխատակցի ներկայությամբ։ Այդ աշխատանքում քննարկվեց և բացատրվեց նաև Բերկլիում կատարված փորձերի անճշտությունը։ Կուրչատովիումը առաջին «տրանսակտինոիդային» տարրն է։ <math> Ku</math>-ի ատոմների էլեկտրոնային կառուցվածքը գազային ֆազում <math>5f^{14}6d^27s^2</math> է և նման է առաջին «տրանսլանթանոիդային» [[հաֆնիում]] տարրին <math>(Hf) 4f^{14}5d^26s^2</math>։ Դա հաստատվում է <math>Ku</math>-ի և <math>Hf</math>-ի քիմիական հատկությունների նմանությամբ։ Այսպես, կուրչատովիումի անջուր [[քլորիդ]]ը ցնդելիությամբ մոտ է հաֆնիումի քառաքլորիդին  ([[գոլորշիացում|գոլորշիացման]] ջերմաստիճանը՝ 313°C) և քիչ ավելի [[ցնդող]] է, քան [[ակտինոիդ]]ային տարրերի [[քլորիդ]]ները  ([[եռման ջերմաստիճան]]ը բարձր է 1500°C-ից)։  Օգտվելով այդ հատկություններից՝ [[Չեխոսլովակիա|չեխոսլովակյան]] գիտնական Ի.Զվարան և ուրիշներ Դուբնայում իրականացրին  ([[1966]]) <math> Ku</math>-ի ատոմների [[քիմիա]]կան բաժանումը դրան ուղեկցող ակտինոիդային տարրերից։ Այսպիսով, հաստատվեց, որ կուրչատովիումը պատկանում է տարրերի պարբերական համակարգի IV խմբի երկրորդական ենթախմբին։
 {{ՀՍՀ}}

դ ք խ Պարբերական աղյուսակ
H																															He
Li	Be																									B	C	N	O	F	Ne
Na	Mg																									Al	Si	P	S	Cl	Ar
K	Ca															Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
Rb	Sr															Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
Cs	Ba	La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
Fr	Ra	Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og