«Նիկոլայ I»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 33. | Տող 33. | ||
[[1828]] թվականին սկսվում է ռուս-թուրքական հհրթական պատերազմը: Այն մղվում էր 2 ճակատներով՝ բալկանյան և կովկասյան: [[Բալկանյան թերակղզի|Բալկանյան թերակղզ]]ում ռուսական զորքերն ազաատագրում են [[Ռումինիա]]յի և [[Բուլղարիա]]յի տարածքը, գրավում [[Ադրիանապոլիս]]ը և մոտենում մայրաքաղաք [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլ]]սին: Կովկասյան ճակատում ռուսները գրավում են Սև ծովի արևելյան ափերը՝ [[Աբխազիա]]ն, [[Իմերեթիա]]ն և [[Քութայիս]]ը, ինչպես նաև՝ [[Ախալցխա]]ն և [[Ախալքալաք]]ը: Ազատագրվում, բայց պատերազմի ավարտից հետո Թուրքիային է վերադարձվում [[Արևմտյան Հայաստան]]ի զգալի մասը՝ [[Կարս]]ը, [[Էրզրում]]ը, [[Մուշ]]ը և [[Բայազետ]]ը: [[1829]] թվականին կնքված Ադրիանապոլսի պայմնագրով Ռուսաստանը հաստատում է իր տիրապետությունը վերոնշյալ տարածքներում: |
[[1828]] թվականին սկսվում է ռուս-թուրքական հհրթական պատերազմը: Այն մղվում էր 2 ճակատներով՝ բալկանյան և կովկասյան: [[Բալկանյան թերակղզի|Բալկանյան թերակղզ]]ում ռուսական զորքերն ազաատագրում են [[Ռումինիա]]յի և [[Բուլղարիա]]յի տարածքը, գրավում [[Ադրիանապոլիս]]ը և մոտենում մայրաքաղաք [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլ]]սին: Կովկասյան ճակատում ռուսները գրավում են Սև ծովի արևելյան ափերը՝ [[Աբխազիա]]ն, [[Իմերեթիա]]ն և [[Քութայիս]]ը, ինչպես նաև՝ [[Ախալցխա]]ն և [[Ախալքալաք]]ը: Ազատագրվում, բայց պատերազմի ավարտից հետո Թուրքիային է վերադարձվում [[Արևմտյան Հայաստան]]ի զգալի մասը՝ [[Կարս]]ը, [[Էրզրում]]ը, [[Մուշ]]ը և [[Բայազետ]]ը: [[1829]] թվականին կնքված Ադրիանապոլսի պայմնագրով Ռուսաստանը հաստատում է իր տիրապետությունը վերոնշյալ տարածքներում: |
||
{{անավարտ}} |
|||
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանի կայսրեր]] |
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանի կայսրեր]] |
||
[[Կատեգորիա:1796 ծնունդներ]] |
[[Կատեգորիա:1796 ծնունդներ]] |
||
13:48, 27 Մայիսի 2014-ի տարբերակ
Նիկոլայ I Պավլովիչ (ռուս.՝ Николай I Павлович, հուլիսի 6, 1796, Ցարսկոե Սելո - մարտի 2, 1855, Սանկտ Պետերբուրգ), Ռուսական կայսրության կայսր, Ֆինլանդիայի մեծ իշխան, Լեհաստանի թագավոր։ Ռոմանովների հարստության ներկայացուցիչ։ Պավել I-ի և Մարիա Ֆյոդորովնայի երրորդ զավակը, Ալեքսանդր I ցարի հարազատ եղբայրը, Ալեքսանդր II-ի հայրը։
19-րդ դարը կայսրության պատմության մեջ նշանավորվում է նրանով, որ Ռուսաստանում գահ են բարձրանում գերմանացի կայսրեր։ Դեռ 1762 թվականին գահ բարձրացած Պետրոս III-ը արդեն հոր կողմից գերմանաացի էր, իսկ նրա կինը՝ Եկատերինա II Մեծը, բնիկ գերմնացի էր։ Վերջինիս մահից հետո գահ է բարձրանում Պավել I-ը (1796–1801)։ Հաջորդ կես դարը իշխում են իր որդիները՝ Ալեքսանդր I-ը (1801–1825) և Նիկոլայ I-ը (1825–1855)։
Կայսր եղբայրները շարունակել են իրենց նախորդների նվաճողական քաղաքականությունը։ 1825 թվականի դեկտեմբերին հանկարծամահ է լինում Ալեքսանդր կայսրը, և նրան փոխարինում է 30-ամյա եղբայրը՝ Նիկոլայը: Ռուս զինվորականության մի մասը ապստամբում է և չի ճանաչում նրա իշխանությունը: Պատմության մեջ այս ընդվզումը հայտնի է «Դեկաբրիստների ապստամբություն» անունով: Աայն ավարտվում է ապստամբների պարտությամբ, որոնք աքսորի են ենթարկվում: Նիկոլայ I-ը ժառանգում է ոչ միայն Ռուսաստանի կայսերական, այլև Լեհաստանի թագավորական ու Ֆինլանդիայի իշխանական թագը:
.jpg)
1826 թվականին, օգտվելով Ռուսաստանում ստեղծված իրավիճակից, պարսից գահաժառանգ Աբբաս-Միրզան հարձակվում է կայսրության հողերի վրա՝ ձգտելով վերանվաճել կորցրած տարածքները: Պարսիկներին դիմադրություն է ցույց տալիս Շուշիի բերդը: Ռուսական բանակը արագ ուշքի է գալիս և անցնոմ հարձակման: Հաջորդ տարում նրանք գրավում են Երևանը, ապա՝ Նախիջևանը: Ռուսներին մեծ օգնություն են ցույց տալիս հայ կամավորական ջոկատները և տեղի հայ բնակչությունը: Ռուսները գրավում են Արևելյան Հայաստանի մյուս քաղաքները՝ Խոյը, Ուրմիան, Մակուն և մոտենում Թավրիզի մատույցներին: Պարսիկները հաշտություն են խնդրում: 1828 թվականին կնքվում է Թուրքմենչայի հաշտությունը, որով պարսկական կողմը ճանաչում է Ռուսաստանի իրավունքները ամբողջ Անդրկովկասի, այդ թվում՝ Արևելյան Հայաստանի հյուսիսային գավառների վրա: Հարավային հատվածում Մակուի, Ուրմիայի, Խոյի խանությունները հետ են վրադարձվոււմ Իրանին: Երկու պետությունների միջև հաստատվում են բարիդրացիական դիվանագիտական հարաբերություններ:
1828 թվականին սկսվում է ռուս-թուրքական հհրթական պատերազմը: Այն մղվում էր 2 ճակատներով՝ բալկանյան և կովկասյան: Բալկանյան թերակղզում ռուսական զորքերն ազաատագրում են Ռումինիայի և Բուլղարիայի տարածքը, գրավում Ադրիանապոլիսը և մոտենում մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսին: Կովկասյան ճակատում ռուսները գրավում են Սև ծովի արևելյան ափերը՝ Աբխազիան, Իմերեթիան և Քութայիսը, ինչպես նաև՝ Ախալցխան և Ախալքալաքը: Ազատագրվում, բայց պատերազմի ավարտից հետո Թուրքիային է վերադարձվում Արևմտյան Հայաստանի զգալի մասը՝ Կարսը, Էրզրումը, Մուշը և Բայազետը: 1829 թվականին կնքված Ադրիանապոլսի պայմնագրով Ռուսաստանը հաստատում է իր տիրապետությունը վերոնշյալ տարածքներում:
|
Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։ |
- ↑ Николай I (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXI. — С. 119—124.
- ↑ Николай I (ռուս.) // Нарушевич — Ньютон — 1916. — Т. 28. — С. 556—579.
- ↑ Ум. Ольга Николаевна, дочь Николая I (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1897. — Т. XXIа. — С. 911.
- ↑ Константин Николаевич (ռուս.) // Русский биографический словарь — СПб.: 1903. — Т. 9. — С. 120—155.
- ↑ Константин Николаевич (ռուս.) // Военная энциклопедия — СПб.: Иван Дмитриевич Сытин, 1913. — Т. 13. — С. 134—138.
- ↑ Мякотин В. А. Константин Николаевич (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1895. — Т. XVI. — С. 74.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ https://www.defensie.nl/onderwerpen/onderscheidingen/dapperheidsonderscheidingen/databank-dapperheidsonderscheidingen/1826/05/11/romanov-nicolaas-i-pavlovitsj