«Թուրքմենչայի պայմանագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։, → oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 3. | Տող 3. | ||
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում, [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։ |
'''Թուրքմենչայի Պայմանագիրը [[1828]]''' ([[ռուսերեն]]՝ Туркманчайский договор. [[պարսկերեն]]՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է [[Ռուսաստան]]ի և [[Պարսկաստան]]ի միջև փետրվարի 21-ին, [[Պարսկաստան]]ի [[Ադրբեջան (Իրան)|Արևելյան Ադրբեջան]] նահանգի '''Թուրքմենչայ''' գյուղում, [[1826]]-[[1828]] թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։ |
||
1828 թվականին Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում ([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ |
1828 թվականին Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է [[փետրվարի 21]]-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում ([[Թավրիզ]]ի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է [[Իվան Պասկևիչ]]ը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է [[Ալեքսանդր Գրիբոեդով]]ը<ref>{{cite web|url=http://ar.newsarmenia.ru/arm1/20080208/41818158.html|title=Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես|accessdate=2009-1-18}}</ref>։ |
||
Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ <ref>{{cite web|url=cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm|title=Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)|accessdate=2009-1-18}}</ref> |
Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ <ref>{{cite web|url=cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm|title=Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)|accessdate=2009-1-18}}</ref> |
||
# Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը հանձնում է [[Երևան]]ը , և այսօր [[Ադրբեջան]]ի մաս կազմող՝ [[Նախիջևան]]ը, [[Թալիշ]]ը, Օրդուբադը, և Արրան նահանգի [[Մուղան]] շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները որ Ռուսաստանին էր հանձնել [[Գյուլիստանի պայմանագիր|Գյուլիստանի պայմանագրի]] ընթացքում։ |
# Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը հանձնում է [[Երևան]]ը , և այսօր [[Ադրբեջան]]ի մաս կազմող՝ [[Նախիջևան]]ը, [[Թալիշ]]ը, Օրդուբադը, և Արրան նահանգի [[Մուղան]] շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները որ Ռուսաստանին էր հանձնել [[Գյուլիստանի պայմանագիր|Գյուլիստանի պայմանագրի]] ընթացքում։ |
||
# [[Արաքս]]ն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալաից մինչև [[Աստարա]]-ի գետի ելանցքը» |
# [[Արաքս]]ն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալաից մինչև [[Աստարա]]-ի գետի ելանցքը»։ |
||
# Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով) |
# Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով) |
||
# Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն, պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները [[Կասպից ծով]]ում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։ |
# Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն, պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները [[Կասպից ծով]]ում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։ |
||
15:35, 8 Մայիսի 2014-ի տարբերակ
Թուրքմենչայի Պայմանագիրը 1828 (ռուսերեն՝ Туркманчайский договор. պարսկերեն՝ عهدنامه ترکمنچای), ստորագրվել է Ռուսաստանի և Պարսկաստանի միջև փետրվարի 21-ին, Պարսկաստանի Արևելյան Ադրբեջան նահանգի Թուրքմենչայ գյուղում, 1826-1828 թթ. ռուս–պարսկական պատերազմներին վերջ տալու համար։
1828 թվականին Թուրքմենչայի պայմանագիրը կնքվել է Ռուսաստանի և Իրանի միջև՝ նշանավորելով 1826-1828 թվականների ռուս-պարսկական պատերազմի ավարտը։ Պայմանագիրը ստորագրվել է փետրվարի 21-ին՝ Թուրքմենչայ գյուղում (Թավրիզի մերձակայքում)։ Ռուսական կողմից այն ստորագրել է Իվան Պասկևիչը, Պարսկաստանի կողմից՝ արքայազն Աբաս-Միրզան։ Խաղաղության պայմանների մշակմանը մասնակցել է Ալեքսանդր Գրիբոեդովը[1]։
Այն կնքելով, երկու երկրները համաձայնվեցին հետևյալի մասին՝ [2]
- Պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը հանձնում է Երևանը , և այսօր Ադրբեջանի մաս կազմող՝ Նախիջևանը, Թալիշը, Օրդուբադը, և Արրան նահանգի Մուղան շրջանները Ռուսաստանին, ինչպես նաև այն շրջանները որ Ռուսաստանին էր հանձնել Գյուլիստանի պայմանագրի ընթացքում։
- Արաքսն է նոր սահմանը Իրանի և Ռուսաստանի միջև, «Արարատ ղալաից մինչև Աստարա-ի գետի ելանցքը»։
- Պայմանագրի 6-րդ հոդվածի համաձայն, Իրանը խոստացավ Ռուսաստանին վճարել 10 քորուր ոսկի (1828թ. արժույթով)
- Պայմանագրի 8-րդ հոդվածի համաձայն, պարսկական նավերը կորցնում են իրենց իրավունքները Կասպից ծովում և իր ափերին շրջելու, որը տրվում է Ռուսաստանին։
- Իրանը ճանաչում է կապիտուլյացիայի իրավունքներ՝ Պարսկաստանում գտնվող ռուսերի համար։
- Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն, Ռուսաստանը շահում է իր հյուպատոսարան պատվիրակներին Պարսկաստանում այլուր ուղարկելու իրավունքը։
- Պայմանագրի 13-րդ հոդվածի համաձայն, պատերազմի գերիների փոխանակում
- Պայմանագրի 10-րդ հոդվածի համաձայն, Պարսկաստանը ուժադրված է տնտեսական պայմանագրեր կնքել Ռուսաստանի հետ՝ ոնց որ Ռուսաստանը կոնկրետացնի։
- Պայմանագրի 7-րդ հոդվածի համաձայն, Ռուսաստանը խոստանում է աջակցել Աբբաս Միրզային որպես Պարսկաստանի թագաժառանգը Ֆաթհալի Շահի մահից հետո։
- Պարսկաստանը պաշտոնապես ներողություն է խնդրում իր կողմից Գյուլիստանի պայմանագրի համաձայնությունների խախտման համար։
- Պայմանագրի 15-րդ հոդվածի համաձայն, Ֆաթհալի Շահը խոստանում է հյուսիս-արևմտյան շրջանում որևէ խանությունների անջատման շարժունմերը չհալածել։
Աղբյուրներ
- ↑ «Երևանում բացվել է Թուրքմենչայի պայմանագրի կնքման 180-ամյակին նվիրված ցուցահանդես». Վերցված է 2009-1-18-ին.
- ↑ [cais-soas.com/CAIS/Iran/torkmanchai.htm «Թուրքմենչայի պայմանագիրը (անգլերեն)»]. Վերցված է 2009-1-18-ին.
{{cite web}}: Check|url=value (օգնություն)