«Լեռնահայաստանի հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
տեղեկաքարտ
Տող 1. Տող 1.
{{անավարտ}}{{անաղբյուր}}
{{անավարտ}}{{անաղբյուր}}
{{Պատմական երկիր
[[Պատկեր:Mountainous Armenia.png|thumb|300px]]
| Անվանում = Լեռնահայաստան
| Նախորդ1 = Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն
| Դրոշ_Նախորդ1 = Flag of Armenia.svg
| Նախորդ2 =
| Դրոշ_Նախորդ2 =
| Նախորդ3 =
| Դրոշ_Նախորդ3 =
| Հաջորդ1 = Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն
| Դրոշ_Հաջորդ1 = Flag of Armenian SSR.svg
| Հաջորդ2 = Ադրբեջանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն
| Դրոշ_Հաջորդ2 = Flag of Azerbaijan SSR.svg
| Հաջորդ3 =
| Դրոշ_Հաջորդ3 =
| Հիմնադրման տարեթիվ = 1920
| Ավարտի տարեթիվ = 1921
| Դրոշ = [[Պատկեր:Flag of Armenia.svg|125px]]
| Դրոշի հոդված =
| Զինանշան =
| Զինանշանի հոդված =
| Քարտեզ = [[Պատկեր:Mountainous Armenia.png|250px]]
| Քարտեզի տարեթիվ =
| Պետական կարգ =
| Մայրաքաղաք = [[Գորիս]] ([[դե ֆակտո]])
| Պետության գլուխ =
| Դինաստիա =
| Օրենսդրություն =
| Կառավարիչ = [[Գարեգին Նժդեհ]]
| Փոխ-կառավարիչ =
| Իրադարձություն1 =
| Իրադարձության տարեթիվ1 =
| Իրադարձություն2 =
| Իրադարձության տարեթիվ2 =
| Իրադարձություն3 =
| Իրադարձության տարեթիվ3 =
| Իրադարձություն4 =
| Իրադարձության տարեթիվ4 =
| Իրադարձություն5 =
| Իրադարձության տարեթիվ5 =
| Իրադարձություն6 =
| Իրադարձության տարեթիվ6 =
| Մակերես =
| Բնակչություն =
| Ազգություն =
| Արժույթ =
| Կարգախոս =
| Տոն =
| Հիմն =
| Լեզու = [[հայերեն]]
| Կրոն =
| Նշումներ =
}}


'''Լեռնահայաստան''' ([[1920]]-[[1921]]թթ.) չճանաչված հայկական հանրապետություն [[Անդրկովկաս|Հարավային Կովկասում]]։
'''Լեռնահայաստան''' ([[1920]]-[[1921]]թթ.) չճանաչված հայկական հանրապետություն [[Անդրկովկաս|Հարավային Կովկասում]]։


Տող 14. Տող 67.


Զանգեզուրի գոյամարտը ազգային-ազատագրական պայքար էր, որը մղվում էր երկրամասը ադրբեջանական վտանգից պաշտպանելու համար։ Գարեգին Նժդեհի ղեկավարությամբ Զանգեզուրի գյուղացիության մղած գոյամարտն ունի պատմական նշանակություն։ Դրա շնորհիվ է, որ այսօր Զանգեզուրը գտնվում է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] սահմաններում։
Զանգեզուրի գոյամարտը ազգային-ազատագրական պայքար էր, որը մղվում էր երկրամասը ադրբեջանական վտանգից պաշտպանելու համար։ Գարեգին Նժդեհի ղեկավարությամբ Զանգեզուրի գյուղացիության մղած գոյամարտն ունի պատմական նշանակություն։ Դրա շնորհիվ է, որ այսօր Զանգեզուրը գտնվում է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] սահմաններում։

== Արտաքին հղումներ ==


[[Կատեգորիա:Հայոց պատմություն]]
[[Կատեգորիա:Հայոց պատմություն]]

07:46, 16 Մարտի 2014-ի տարբերակ


Լեռնահայաստան
 Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն 1920 - 1921 Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն 
Ադրբեջանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն 
Քարտեզ

Ընդհանուր տեղեկանք
Մայրաքաղաք Գորիս (դե ֆակտո)
Լեզու հայերեն
Իշխանություն
Կառավարիչ Գարեգին Նժդեհ


Լեռնահայաստան (1920-1921թթ.) չճանաչված հայկական հանրապետություն Հարավային Կովկասում։

Պատմություն

1920թ.- դեկտեմբերի 25-ին Տաթևի վանքում հրավիրվեց համազանգեզուրյան 1-ին համագումարը։ Որոշվեց Զանգեզուրը ժամանակավորապես հռչակել անկախ պետություն, մինչև պարզ կդառնար Հայաստանի Հանրապետությանը միանալու հնարավորությունը։ Նորաստեղծ հանրապետության սարապետ դարձավ Գարեգին Նժդեհը։ 1921թ.-ի ապրիլի 27-ին դարձյալ Տաթևի վանքում կայացավ համազանգեզուրյան 2-րդ համագումարը, որը երկրամասը կոչեց Լեռնահայաստան։ Սպարապետ Նժդեհը դարձավ վարչապետ և պարգևատրվեց «Խուստուփյան արծիվ» շքանշանով։ Համագումարի կազմը (95 մարդ) հայտարարվեց Լեռնահայաստանի պառլամենտ։ Լեռնահայաստանը վերանվանվեց Հայաստանի Հանրապետություն՝ Սիմոն Վրացյանի վարչապետությամբ։ Նման անվանումն ուղղակի հակադրվում էր Խորհրդային Հայաստանին և մարտահրավեր էր նետում նրան։

Նորանոր դիմումներ էին արվում Նժդեհին և շարունակվում բանակցությունները նրա հետ՝ կռվին վերջ տալու պայմանների շուրջը։ Այդ պայմանների բավարարման նպատակ ուներ ՌԿ(բ)Կ Կովկասյան բյուրոյի պլենումի 1921թ. հունիսի 3-ի որոշումը, որով Հայաստանին հանձնարարվում էր հայտարարություն անել այն մասին, որ Արցախը պատկանում էր Խորհրդային Հայաստանին։

Այդ ժամանակ Զանգեզուրի գոյամարտը Խորհրդային Անդրկովկասում «հակահեղափոխական» պայքարի վերջին օջախն էր, որի մարումը կարևոր նշանակություն ուներ Խորհրդային Ռուսաստանի համար՝ Անդրկովկասի վրա իր ազդեցությունը ամրապնդելու տեսակետից։

Հաշտության խաղաղ միջոցներ գտնելու հետ մեկտեղ խորհրդային ուժերը պատրաստվում էին վճռական մարտական գործողությունների։ Այդ ուժերը (Կովկասյան առանձին բանակը արևելքից՝ Ադրբեջանից, և կարմիր բանակի Երևանյան խմբավորումը արևմուտքից) 1921թ. հունիս-հուլիսին զարգացրին ռազմական գործողությունները Զանգեզուրի պաշտպանների դեմ։ Հուլիսի կեսերին Գարեգին Նժդեհը փոքրաթիվ մասնակիցներով թողեց Սյունիքի և Հայաստանի սահմանները, հայտարարելով, որ եթե Սյունիքը չմնա Հայաստանին, ինքը կվերադառա պայքարը շարունակելու համար։

Զանգեզուրի գոյամարտը ազգային-ազատագրական պայքար էր, որը մղվում էր երկրամասը ադրբեջանական վտանգից պաշտպանելու համար։ Գարեգին Նժդեհի ղեկավարությամբ Զանգեզուրի գյուղացիության մղած գոյամարտն ունի պատմական նշանակություն։ Դրա շնորհիվ է, որ այսօր Զանգեզուրը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության սահմաններում։