«Կրետե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Կրետե;
Տեսակ	կղզի և տուրիստական վայր
Երկիր	Հունաստան
Վարչատարածքային միավոր	Կրետեի շրջան
Վայր	Եգեյան ծով
Տեղադրություն	Միջերկրական ծով
Երկարություն	254 կմ
Լայնություն	60 կմ
Մակերես	8335,88 կմ²
Ամենաբարձր կետը	Իդա
Բնակչություն	623 065 մարդ (2011)

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

08:28, 18 հունվարի 2014-ի տարբերակ

Կրետե^[3] (հուն․՝ Κρήτη Կրիտի), Հունաստանի ամենախոշոր և Միջերկրական ծովի մեծությամբ հինգերորդ կղզին։ Հեռավորությունը Եվրոպայից 110 կմ է, Ասիայից` 175 կմ և Աֆրիկայից 300 կմ: Կենտրոնն է Իրակլիոն քաղաքը: Կրետեի Մինոսյան քաղաքակրթությունը, որ գոյատևել է մ.թ.ա. 2600-ից առ մ.թ.ա. 1400 թ-ը, համարվում Եվրոպայի ամենահին քաղաքակրթություններից մեկը:
Ներկայումս Կրետեն Հունական հանրապետության տասներեք մարզերից մեկն է եւ համարվում է երկրի տնտեսական եւ մշակութային կենտրոններից մեկը:

Աշխարհագրական բնութագիրը

Կղզու մակերեսը կազմում է 8261 կմ² (Գավդոս եւ Դիա կղզիների հետ միասին` 8336 կմ²)։
Բնակչությունը կազմում է 623 հազար մարդ։

Կրետեն առասպելաբանության մեջ

Կրետեն ունի հարուստ դիցաբանություն, որը մեծապես կապված է հին հունական աստվածների և մասամբ նաև՝ մինոսյան քաղաքակրթության հետ։

Իդա լեռան Իդայոն քարանձավում է ծնվել Զեւս աստվածը, ում մայրը՝ Հռեան փախել էր իր ամուսին Քրոնոսից։
Պաքսիմադիա կղզիները Արտեմիս ստվածուհու և Ապոլոն աստծո ծննդավայրն են։ Փաիստոսում տարածված էր նրանց մոր՝ Լետոն աստվածուհու պաշտամունքը։
Աթենաս աստվածուհին լողացել է Վուլիսմենի լճում։
Զևս աստվածը Կրետեում շանթահարեց կղզին ահաբեկող հսկա մողեսին։ Մողեսը վայրկենապես քարացավ և դարձավ Դիա անունով կղզին։ Կղզին երևում է Կնոսոսից և ունի հսկայական մողեսի ձև։
Լեֆկաի կղզյակները սիրենների և մուսաների մրցույթի հետևանք են։ Մուսաներն այնքան էին վշտացել պարտության համար, որ պոկոտեցին իրենց մրցակիցների թևերի փետուրները։ Սիրենները սպիտակեցին և թափվեցին ծովի մեջ Ապտերայի («անփետուր») մոտ և Լեֆկաի ծովախորշում ձևավորեցին կղզիներ։
Հերակլեսն իր հրաշագործություններից մեկի ժամանակ Կրետեի ցուլին տարավ Պելոպոնես։
ևրոպայի ու Զևսի ամուսնությունից ծնվեցին երեք որդի՝ Մինոսյան քաղաքակրթության հիմնադիրներ Հռադամանթիսը և Մինոսը և Լիկիայում իր պետությունը հիմնած Սարպեդոնը։
Մահից հետո Մինոս թագավորը դարձավ Հադեսի մեռյալների դատավոր։
Կնոսոսի պալատի լաբիւրինթոսի հետ է կապված Թեսեւսի և Մինոտավրոսի առասպելը, որում Թեսևսը տապալում է Մինոտավրոսին։
Մինոս արքայի մոտ գերի ընկած Իկարուսն ու Դեդալոսը նրանից ազատվելու համար պատրաստեցին թևեր, ամրացրեցին իրենց վրա և թռան երկինք։

Կրետեում ծնված նշանավոր մարդիկ

Էլ Գրեկո` Վերածննդի դարաշրջանի նկարիչ;
Նանա Մուսկուրի` երգչուհի;
Օդիսեաս Էլիտիս` բանաստեղծ, 1979թ. գրականության Նոբելյան մրցանակակիր;
Գեորգիոս Սամարաս` ֆուտբոլիստ;
Էլեֆթերիոս Վենիզելոս՝ Հունաստանի նախկին վարչապետ։

Աղբյուրներ

↑ archINFORM (գերմ.) — 1994.
↑ Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 (հուն.) — Ελληνική Στατιστική Αρχή, 2011.
↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 51. ISBN 99941-56-03-9.

Կաղապար:Link FA

[_fa923881eb0e2b1b-1] rchINFORM (գերմ.) — 1994.

[_d74d2a0cbac45194-2] Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 (հուն.) — Ελληνική Στατιστική Αρχή, 2011.

[ՏՈՒՏ-3] Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 51. ISBN 99941-56-03-9.

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 16. / Տող 16. @@
 }}
-'''Կրետե'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref> ({{lang-el|Κρήτη}} ''Կրիտի''), [[Հունաստան]]ի [[Հունաստանի կղզիների ցանկ|ամենախոշոր]] եւ [[Միջերկրական ծով]]ի մեծությամբ հինգերորդ [[կղզի]]ն: Հեռավորությունը [[Եվրոպա]]յից 110 կմ է, [[Ասիա]]յից` 175 կմ և [[Աֆրիկա]]յից 300 կմ: Կենտրոնն է [[Իրակլիոն]] քաղաքը:
+'''Կրետե'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref> ({{lang-el|Κρήτη}} ''Կրիտի''), [[Հունաստան]]ի [[Հունաստանի կղզիների ցանկ|ամենախոշոր]] և [[Միջերկրական ծով]]ի մեծությամբ հինգերորդ [[կղզի]]ն։ Հեռավորությունը [[Եվրոպա]]յից 110 կմ է, [[Ասիա]]յից` 175 կմ և [[Աֆրիկա]]յից 300 կմ: Կենտրոնն է [[Իրակլիոն]] քաղաքը:
 Կրետեի [[Մինոսյան քաղաքակրթություն]]ը, որ գոյատևել է [[մ.թ.ա. 2600]]-ից առ [[մ.թ.ա. 1400]] թ-ը, համարվում [[Եվրոպա]]յի ամենահին քաղաքակրթություններից մեկը: <br />
 Ներկայումս Կրետեն Հունական հանրապետության տասներեք մարզերից մեկն է եւ համարվում է երկրի տնտեսական եւ մշակութային կենտրոններից մեկը:
@@ Տող 27. / Տող 27. @@
 == Կրետեն առասպելաբանության մեջ ==
 <br />
-Կրետեն ունի հարուստ [[Հին հունական առասպելներ|դիցաբանություն]], որը մեծապես կապված է հին հունական աստվածների եւ մասամբ նաեւ` մինոսյան քաղաքակրթության հետ։
+Կրետեն ունի հարուստ [[Հին հունական առասպելներ|դիցաբանություն]], որը մեծապես կապված է հին հունական աստվածների և մասամբ նաև՝ մինոսյան քաղաքակրթության հետ։
-* Իդա լեռան Իդայոն քարանձավում է ծնվել [[Զեւս]] աստվածը, ում մայրը` [[Հռեա]]ն փախել էր իր ամուսին [[Քրոնոս]]ից:
+* Իդա լեռան Իդայոն քարանձավում է ծնվել [[Զեւս]] աստվածը, ում մայրը՝ [[Հռեա]]ն փախել էր իր ամուսին [[Քրոնոս]]ից։
-* Պաքսիմադիա կղզիները [[Արտեմիս]] ստվածուհու եւ [[Ապոլոն]] աստծո ծննդավայրն են։ Փաիստոսում տարածված էր նրանց մոր` Լետոն աստվածուհու պաշտամունքը։
+* Պաքսիմադիա կղզիները [[Արտեմիս]] ստվածուհու և [[Ապոլոն]] աստծո ծննդավայրն են։ Փաիստոսում տարածված էր նրանց մոր՝ Լետոն աստվածուհու պաշտամունքը։
 * [[Աթենաս]] աստվածուհին լողացել է Վուլիսմենի լճում։
-* Զեւս աստվածը Կրետեում շանթահարեց կղզին ահաբեկող հսկա մողեսին։ Մողեսը վայրկենապես քարացավ եւ դարձավ Դիա անունով կղզին։ Կղզին երեւում է [[Կնոսոս]]ից եւ ունի հսկայական մողեսի ձեւ:
+* Զևս աստվածը Կրետեում շանթահարեց կղզին ահաբեկող հսկա մողեսին։ Մողեսը վայրկենապես քարացավ և դարձավ Դիա անունով կղզին։ Կղզին երևում է [[Կնոսոս]]ից և ունի հսկայական մողեսի ձև։
-* Լեֆկաի կղզյակները [[սիրեն]]ների եւ [[մուսա]]ների մրցույթի հետեւանք են։ Մուսաներն այնքան էին վշտացել պարտության համար, որ պոկոտեցին իրենց մրցակիցների թեւերի փետուրները։ Սիրենները սպիտակեցին եւ թափվեցին ծովի մեջ Ապտերայի («անփետուր») մոտ եւ Լեֆկաի ծովախորշում ձեւավորեցին կղզիներ։
+* Լեֆկաի կղզյակները [[սիրեն]]ների և [[մուսա]]ների մրցույթի հետևանք են։ Մուսաներն այնքան էին վշտացել պարտության համար, որ պոկոտեցին իրենց մրցակիցների թևերի փետուրները։ Սիրենները սպիտակեցին և թափվեցին ծովի մեջ Ապտերայի («անփետուր») մոտ և Լեֆկաի ծովախորշում ձևավորեցին կղզիներ։
-* Հերակլեսն իր հրաշագործություններից մեկի ժամանակ Կրետեի ցուլին տարավ [[Պելոպոնես]]:
+* Հերակլեսն իր հրաշագործություններից մեկի ժամանակ Կրետեի ցուլին տարավ [[Պելոպոնես]]։
-* Եւրոպայի ու Զեւսի ամուսնությունից ծնվեցին երեք որդի` [[Մինոսյան քաղաքակրթություն|Մինոսյան քաղաքակրթության]] հիմնադիրներ [[Հռադամանթիս]]ը եւ [[Մինոս]]ը եւ [[Լիկիայում]] իր պետությունը հիմնած [[Սարպեդոն]]ը:
+* ևրոպայի ու Զևսի ամուսնությունից ծնվեցին երեք որդի՝ [[Մինոսյան քաղաքակրթություն|Մինոսյան քաղաքակրթության]] հիմնադիրներ [[Հռադամանթիս]]ը և [[Մինոս]]ը և [[Լիկիայում]] իր պետությունը հիմնած [[Սարպեդոն]]ը։
 * Մահից հետո Մինոս թագավորը դարձավ Հադեսի մեռյալների դատավոր։
-* Կնոսոսի պալատի լաբիւրինթոսի հետ է կապված [[Թեսեւս]]ի եւ [[Մինոտավրոս]]ի առասպելը, որում Թեսեւսը տապալում է Մինոտավրոսին։
+* Կնոսոսի պալատի լաբիւրինթոսի հետ է կապված [[Թեսեւս]]ի և [[Մինոտավրոս]]ի առասպելը, որում Թեսևսը տապալում է Մինոտավրոսին։
-* Մինոս արքայի մոտ գերի ընկած [[Իկարուս եւ Դեդալոս|Իկարուս]]ն ու [[Իկարուս եւ Դեդալոս|Դեդալոս]]ը նրանից ազատվելու համար պատրաստեցին թեւեր, ամրացրեցին իրենց վրա եւ թռան երկինք։
+* Մինոս արքայի մոտ գերի ընկած [[Իկարուս եւ Դեդալոս|Իկարուս]]ն ու [[Իկարուս եւ Դեդալոս|Դեդալոս]]ը նրանից ազատվելու համար պատրաստեցին թևեր, ամրացրեցին իրենց վրա և թռան երկինք։
 == Կրետեում ծնված նշանավոր մարդիկ ==
 <br />
@@ Տող 45. / Տող 45. @@
 * [[Օդիսեաս Էլիտիս]]` բանաստեղծ, 1979թ. գրականության [[Նոբելյան մրցանակ]]ակիր;
 * [[Գեորգիոս Սամարաս]]` ֆուտբոլիստ;
-* [[Էլեֆթերիոս Վենիզելոս]]` [[Հունաստան]]ի նախկին վարչապետ։
+* [[Էլեֆթերիոս Վենիզելոս]]՝ [[Հունաստան]]ի նախկին վարչապետ։
 == Աղբյուրներ ==