«Կազմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Կազմը''' [[ձեռագիր|ձեռագրի]] կամ [[գիրք|գրքի]] կողերն են, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են մագաղաթյա կամ թղթյա |
'''Կազմը''' [[ձեռագիր|ձեռագրի]] կամ [[գիրք|գրքի]] կողերն են, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են մագաղաթյա կամ թղթյա թերթերը։ Կազմի նախնական ձևը տուփն էր, որի մեջ պահվում էին [[պապիրուս]]ի գրված փաթեթները։ [[Մագաղաթ]]ի գործածությամբ փոխվեց ձեռագիրը պահելու կերպը, տուփը դարձավ կազմ։ Կազմը ունի երկու՝ վերի և վարի կողեր, կռնակ (կամ թիկունք) և դռնակ։ Կողերի միջուկը հարթեցված տախտակ է, որի վրա դրսից ձըգվում է մշակված կաշի, ներսից՝ որևէ գործվածք, որ կոչվում է կազմաստառ։ Որպեսզի կազմը չմաշի նոր ձեռագիրը, կազմի և ձեռագրի արանքում ամրացվել է պահպանակ՝ կազմի կաշին զարդարվում էր նկարներով (ճնշումով արված զարդեր), [[մետաղ]]յա նախշերով, հատկապես՝ [[խաչ]]երով ու թանկագին [[քար]]երով։ Կազմերը լինում էին նաև ձույլ [[ոսկի|ոսկուց]], [[արծաթ]]ից և այլ մետաղներից՝ դրվագված տերունական պատկերներով, ինչպես և [[փղոսկր]]ից։ [[Երևան]]ի [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ի անվան [[Մատենադարան]]ի և ընդհանրապես հայերեն ձեռագրերի կազմերից հնագույնը «[[էջմիածնի Ավետարան]]ի» Փղոսկրյա կազմն է (VI դ.)։ Արծաթյա ոսկեզօծ հնագույն թվագրված կազմը 1255 թ․-ի է, իսկ կաշվե թվագրված հնագույն կազմը՝ 1196 թ․-ի։ ժամանակակից գրքերը կազմելիս կաշվի փոխարեն օգտագործում են [[թուղթ]] կամ [[մոմլաթ]], տախտակի փոխարեն՝ խավաքարտ։ |
||
{{Commons category|Book covers}} |
{{Commons category|Book covers}} |
||
13:31, 10 հունվարի 2014-ի տարբերակ
Կազմը ձեռագրի կամ գրքի կողերն են, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են մագաղաթյա կամ թղթյա թերթերը։ Կազմի նախնական ձևը տուփն էր, որի մեջ պահվում էին պապիրուսի գրված փաթեթները։ Մագաղաթի գործածությամբ փոխվեց ձեռագիրը պահելու կերպը, տուփը դարձավ կազմ։ Կազմը ունի երկու՝ վերի և վարի կողեր, կռնակ (կամ թիկունք) և դռնակ։ Կողերի միջուկը հարթեցված տախտակ է, որի վրա դրսից ձըգվում է մշակված կաշի, ներսից՝ որևէ գործվածք, որ կոչվում է կազմաստառ։ Որպեսզի կազմը չմաշի նոր ձեռագիրը, կազմի և ձեռագրի արանքում ամրացվել է պահպանակ՝ կազմի կաշին զարդարվում էր նկարներով (ճնշումով արված զարդեր), մետաղյա նախշերով, հատկապես՝ խաչերով ու թանկագին քարերով։ Կազմերը լինում էին նաև ձույլ ոսկուց, արծաթից և այլ մետաղներից՝ դրվագված տերունական պատկերներով, ինչպես և փղոսկրից։ Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանի և ընդհանրապես հայերեն ձեռագրերի կազմերից հնագույնը «էջմիածնի Ավետարանի» Փղոսկրյա կազմն է (VI դ.)։ Արծաթյա ոսկեզօծ հնագույն թվագրված կազմը 1255 թ․-ի է, իսկ կաշվե թվագրված հնագույն կազմը՝ 1196 թ․-ի։ ժամանակակից գրքերը կազմելիս կաշվի փոխարեն օգտագործում են թուղթ կամ մոմլաթ, տախտակի փոխարեն՝ խավաքարտ։
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կազմ կատեգորիայում։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|