«Դաս (կենսաբանություն)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

19:52, 30 Հոկտեմբերի 2013-ի տարբերակ

Կենսաբանական դասակարգման մեջ, դասը (լատին․՝ classis) դա՝

Կարգաբանության աստիճան է։ Այլ հայտնի աստիճաններ են կյանք, թագավորություն, տիպ, կարգ, ընտանիք, ցեղ և տեսակ։ Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև։ Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ենթա- լատին․՝ sub և վերնա- լատին․՝ super նախածանցներով։ (Օրինակ՝ ենթադաս, վերնադաս)։

Կարգաբանության միավոր, տաքսոն։ Այս դեպքում հոգնակի ձևը՝ դասեր-ն է (լատին․՝ classes)։

Օրինակներ՝ Բամբակենին և բաղրջուկը պատկանում են փիփերթազգիների (լատին․՝ Malvaceae) ընտանիքին, որն ներառվում է փիփերթածաղկավորների կարգի, վերջինս էլ իր հերթին՝ երկշաքիլավորների դասի մեջ։

Հայկական արշալուսաթիթեռը պատկանում է միջատների դասին։

Թե կարգերից որն է պատկանում այս կամ այն դասին որոշվում է տաքսոնոմիստի (կարգաբանի) կողմից։ Շատ հաճախ այդ դասակարգման գործընթացում որևէ միանշանակ կարծիք չի լինում։ Օգտագործվում են նաև՝

գրանդդաս(լատին․՝ grandclassis)
վերնադաս (լատին․՝ superclassis)
ենթադաս (լատին․՝ subclassis)
ինգրադաս (լատին․՝ infraclassis)

Դասերի անվանումները

Բույսերի և սնկերի դասերի լատիներեն անվանումներում օգտագործվում են ստանդարտիզացված վերջավորություններ։

	դաս	ենթադաս
բարձրակարգ բույսեր	-opsida	-idae
ջրիմուռներ	-phyceae	-phycidae
սնկեր	-mycetes	-mycetidae

Կարգաբանական խմբեր

Վերնաթագավորություն — Թագավորություն — Ենթաթագավորություն — Վերնատիպ/Վերնաբաժին — Տիպ/Բաժին — Ենթատիպ/Ենթաբաժին — Վերնադաս — Դաս — Ենթադաս — Ինֆրադաս — Վերնակարգ — Կարգ — Ենթակարգ — Ինֆրակարգ — Վերնաընտանիք — Ընտանիք — Ենթաընտանիք — Վերնատրիբա — Տրիբա — Ենթատրիբա — Ցեղ — Ենթացեղ — Վերնասեկցիա — Սեկցիա — Ենթասեկցիա — Շարք — Ենթաշարք — Տեսակ — Ենթատեսակ — Կենսաձև/Տարատեսակ — Ենթատարատեսակ — Ձև — Ենթաձև

Տաքսոնոմիա — Կենսաանվանական անվանակարգ

Գրականություն

Джеффри, Чарлз. Биологическая номенклатура։ Пер. с англ. М.։ Мир, 1980. С. 16, 24—25.
Наумов С.П. Зоология позвоночных. М.։ Просвещение, 1982. 464 с.
Тахтаджян А.Л. Система магнолиофитов. Л.։ Наука, 1987. 439 с.
Михайлова И.А., Бондаренко О.Б., Обручева О.П. Общая палеонтология. М.։ Изд-во МГУ, 1989. 384 с. ISBN 5-211-00434-5
Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных։ В 3-х т. Т. 3. М.։ Мир, 1993. 312 с. ISBN 5-03-001819-0

Տես նաև

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
  [[Պատկեր:Biological classification L Pengo vflip.hy.png|մինի|աջից|Համաձայն [[Կենսաբանական կարգաբանություն|կենսաբանական կարգաբանության]], կյանքի դասակարգվում է հետևյալ կարգաբանական խմբերի միջոցով։ Կյանքը բաժանվում է [[վերնաթագավորություն]]ների, իսկ վերնաթագավորություններն առավել մանր ենթամիավորումների՝ [[թագավորություն]]ների մեջ։ [[Տիպ]]ը ներառում է մեկ կամ մի քանի դասեր]]
 [[Դասակարգում (Կենսաբանություն)|Կենսաբանական դասակարգման]] մեջ, '''դասը''' ({{lang-lat|''classis''}}) դա՝
-*[[Կարգաբանություն|Կարգաբանության]] [[աստիճան (կենսաբանություն)|աստիճան]] է: Այլ հայտնի աստիճաններ են [[կյանք]], [[թագավորություն]], [[տիպ]], [[կարգ]], [[ընտանիք]], [[ցեղ]] և [[տեսակ]]: Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև: Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ''ենթա-'' {{lang-lat|sub}} և ''վերնա-'' {{lang-lat|super}} նախածանցներով: (Օրինակ՝ ''ենթադաս'', ''վերնադաս''):
+*[[Կարգաբանություն|Կարգաբանության]] [[աստիճան (կենսաբանություն)|աստիճան]] է։ Այլ հայտնի աստիճաններ են [[կյանք]], [[թագավորություն]], [[տիպ]], [[կարգ]], [[ընտանիք]], [[ցեղ]] և [[տեսակ]]։ Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև։ Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ''ենթա-'' {{lang-lat|sub}} և ''վերնա-'' {{lang-lat|super}} նախածանցներով։ (Օրինակ՝ ''ենթադաս'', ''վերնադաս'')։
-*Կարգաբանության միավոր, [[տաքսոն]]: Այս դեպքում հոգնակի ձևը՝ ''դասեր''-ն է ({{lang-lat|''classes''}}):
+*Կարգաբանության միավոր, [[տաքսոն]]։ Այս դեպքում հոգնակի ձևը՝ ''դասեր''-ն է ({{lang-lat|''classes''}})։
-Օրինակներ՝ [[Բամբակենի]]ն և [[բաղրջուկ]]ը պատկանում են [[փիփերթազգիներ]]ի ({{lang-lat|Malvaceae}}) ընտանիքին, որն ներառվում է [[փիփերթածաղկավորներ]]ի կարգի, վերջինս էլ իր հերթին՝ [[երկշաքիլավորներ]]ի դասի մեջ:
+Օրինակներ՝ [[Բամբակենի]]ն և [[բաղրջուկ]]ը պատկանում են [[փիփերթազգիներ]]ի ({{lang-lat|Malvaceae}}) ընտանիքին, որն ներառվում է [[փիփերթածաղկավորներ]]ի կարգի, վերջինս էլ իր հերթին՝ [[երկշաքիլավորներ]]ի դասի մեջ։
-[[Հայկական արշալուսաթիթեռ]]ը պատկանում է [[միջատներ]]ի դասին:
+[[Հայկական արշալուսաթիթեռ]]ը պատկանում է [[միջատներ]]ի դասին։
-Թե կարգերից որն է պատկանում այս կամ այն դասին որոշվում է տաքսոնոմիստի (կարգաբանի) կողմից: Շատ հաճախ այդ դասակարգման գործընթացում որևէ միանշանակ կարծիք չի լինում:
+Թե կարգերից որն է պատկանում այս կամ այն դասին որոշվում է տաքսոնոմիստի (կարգաբանի) կողմից։ Շատ հաճախ այդ դասակարգման գործընթացում որևէ միանշանակ կարծիք չի լինում։
 Օգտագործվում են նաև՝
 * գրանդդաս({{lang-lat|grandclassis}})
@@ Տող 16. / Տող 16. @@
 * ինգրադաս ({{lang-lat|infraclassis}})
 ==Դասերի անվանումները==
-Բույսերի և սնկերի դասերի լատիներեն անվանումներում օգտագործվում են ստանդարտիզացված վերջավորություններ:
+Բույսերի և սնկերի դասերի լատիներեն անվանումներում օգտագործվում են ստանդարտիզացված վերջավորություններ։
 {| class="standard"
 |-
@@ Տող 37. / Տող 37. @@
 {{Տաքսոնոմիա}}
 ==Գրականություն==
-* Джеффри, Чарлз. Биологическая номенклатура: Пер. с англ. М.: Мир, 1980. С. 16, 24—25.
+* Джеффри, Чарлз. Биологическая номенклатура։ Пер. с англ. М.։ Мир, 1980. С. 16, 24—25.
-* Наумов С.П. Зоология позвоночных. М.: Просвещение, 1982. 464 с.
+* Наумов С.П. Зоология позвоночных. М.։ Просвещение, 1982. 464 с.
-* Тахтаджян А.Л. Система магнолиофитов. Л.: Наука, 1987. 439 с.
+* Тахтаджян А.Л. Система магнолиофитов. Л.։ Наука, 1987. 439 с.
-* Михайлова И.А., Бондаренко О.Б., Обручева О.П. Общая палеонтология. М.: Изд-во МГУ, 1989. 384 с. ISBN 5-211-00434-5
+* Михайлова И.А., Бондаренко О.Б., Обручева О.П. Общая палеонтология. М.։ Изд-во МГУ, 1989. 384 с. ISBN 5-211-00434-5
-* Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных: В 3-х т. Т. 3. М.: Мир, 1993. 312 с. ISBN 5-03-001819-0
+* Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных։ В 3-х т. Т. 3. М.։ Мир, 1993. 312 с. ISBN 5-03-001819-0
 == Տես նաև ==