«Ախալքալաք»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →Քաղաքի պատմությունը: clean up, replaced: : → ։ (2) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
||
| կարգավիճակ |
| կարգավիճակ = Քաղաք |
||
| հայերեն անվանում = Ախալքալաք |
| հայերեն անվանում = Ախալքալաք |
||
| բնօրինակ անվանում = ახალქალაქი |
| բնօրինակ անվանում = ახალქალაქი |
||
| ենթարկում |
| ենթարկում = |
||
| երկիր |
| երկիր = Վրաստան |
||
| պատկեր |
| պատկեր = Akhalkalaki.jpg |
||
| պատկերի նկարագրում = Քաղաքի կենտրոնական Մեսրոպ Մաշտոցի հրապարակը |
| պատկերի նկարագրում = Քաղաքի կենտրոնական Մեսրոպ Մաշտոցի հրապարակը |
||
| զինանշան |
| զինանշան = |
||
| զինանշանի լայնություն = |
| զինանշանի լայնություն = |
||
| զինանշանի նկարագրում = |
| զինանշանի նկարագրում = |
||
| դրոշ |
| դրոշ = |
||
| դրոշի լայնություն = |
| դրոշի լայնություն = |
||
| դրոշի նկարագրում = |
| դրոշի նկարագրում = |
||
| Տող 16. | Տող 16. | ||
|lon_deg = 43|lon_min = 29|lon_sec = 10 |
|lon_deg = 43|lon_min = 29|lon_sec = 10 |
||
|CoordAddon = type:city_region:GE |
|CoordAddon = type:city_region:GE |
||
| CoordScale |
| CoordScale = |
||
|երկրի քարտեզի չափ =310 |
|երկրի քարտեզի չափ =310 |
||
| երկրամասի քարտեզի չափ = 310 |
| երկրամասի քարտեզի չափ = 310 |
||
| շրջանի քարտեզի չափ = |
| շրջանի քարտեզի չափ = |
||
| երկրամասի տեսակ = Մխարե{{!}}Երկրամաս |
| երկրամասի տեսակ = Մխարե{{!}}Երկրամաս |
||
| երկրամաս |
| երկրամաս = Սամցխե-Ջավախք |
||
| երկրամասը աղյուսակում = Սամցխե-Ջավախք |
| երկրամասը աղյուսակում = Սամցխե-Ջավախք |
||
| շրջանի տեսակ |
| շրջանի տեսակ = Վրաստանի մունիցիպալիտետներ{{!}}Մունիցիպալիտետ |
||
| շրջան |
| շրջան = Ախալքալաքի մունիցիպալիտետ |
||
| շրջանը աղյուսկաում = Ախալքալաքի մունիցիպալիտետ |
| շրջանը աղյուսկաում = Ախալքալաքի մունիցիպալիտետ |
||
| համայնքի տեսակ = |
| համայնքի տեսակ = |
||
| համայնք |
| համայնք = |
||
| համայնքը աղյուսակում = |
| համայնքը աղյուսակում = |
||
| երկրի քարտեզ |
| երկրի քարտեզ = |
||
| երկրամասի քարտեզ = |
| երկրամասի քարտեզ = |
||
| շրջանի քարտեզ = |
| շրջանի քարտեզ = |
||
| ներքին բաժանում = |
| ներքին բաժանում = |
||
| ղեկավարի պաշտոն = |
| ղեկավարի պաշտոն = |
||
| ղեկավար |
| ղեկավար = |
||
| հիմնադրման թվական = |
| հիմնադրման թվական = |
||
| տվյալ կարգավիճակում = |
| տվյալ կարգավիճակում = |
||
| առաջին հիշատակում = |
| առաջին հիշատակում = |
||
| այլ անվանումներ = |
| այլ անվանումներ = |
||
| տարածք |
| տարածք = |
||
| բարձրության տեսակ = |
| բարձրության տեսակ = |
||
| կենտրոնի բարձրություն = |
| կենտրոնի բարձրություն = |
||
| կլիմա |
| կլիմա = |
||
| պաշտոնական լեզու = |
| պաշտոնական լեզու = |
||
| բնակչություն |
| բնակչություն = 60 975 |
||
| մարդահամարի թվական = 2002 |
| մարդահամարի թվական = 2002 |
||
| խտություն |
| խտություն = |
||
| ագլոմերացիա |
| ագլոմերացիա = |
||
| ազգային կազմ |
| ազգային կազմ = [[Հայեր]] |
||
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]] |
| կրոնական կազմ = [[Հայ Առաքելական եկեղեցի]] |
||
| էթնոհորոնիմ |
| էթնոհորոնիմ = ախալքալաքցի |
||
| ժամային գոտի |
| ժամային գոտի = +4 |
||
| DST |
| DST = |
||
| հեռախոսային կոդ = |
| հեռախոսային կոդ = |
||
| փոստային ինդեքս = |
| փոստային ինդեքս = |
||
| Տող 60. | Տող 60. | ||
| թվային իդենտիֆիկատոր = |
| թվային իդենտիֆիկատոր = |
||
| հոլովված անվանում = Ախալքալաքը |
| հոլովված անվանում = Ախալքալաքը |
||
| Վիքիպահեստում |
| Վիքիպահեստում = Akhalkalaki |
||
| կայք |
| կայք = http://akhalkalaki.ge |
||
| կայքի լեզու |
| կայքի լեզու = |
||
| կայքի լեզու 2 |
| կայքի լեզու 2 = |
||
| կայքի լեզու 3 |
| կայքի լեզու 3 = |
||
| պարամետրի անվանում1 = |
| պարամետրի անվանում1 = |
||
| պարամետր1 |
| պարամետր1 = |
||
| պարամետրի անվանում2 = |
| պարամետրի անվանում2 = |
||
| պարամետր2 |
| պարամետր2 = |
||
}} |
}} |
||
[[Պատկեր:Akhalkalak Sb.Khach ekeghetci.JPG|left|thumb|Ախալքալաքի Սուրբ Խաչ եկեղեցին և Կարապետ արքեպիսկոպոս Բագրատունու արձանը]] |
[[Պատկեր:Akhalkalak Sb.Khach ekeghetci.JPG|left|thumb|Ախալքալաքի Սուրբ Խաչ եկեղեցին և Կարապետ արքեպիսկոպոս Բագրատունու արձանը]] |
||
11:36, 31 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ախալքալաք | |||||
| ახალქალაქი | |||||
| |||||
 Քաղաքի կենտրոնական Մեսրոպ Մաշտոցի հրապարակը | |||||
| Երկիր |  Վրաստան | ||||
| Երկրամաս | Սամցխե-Ջավախք | ||||
| Մունիցիպալիտետ | Ախալքալաքի մունիցիպալիտետ | ||||
| Հիմնադրված է | 1064 թ. | ||||
| ԲԾՄ | 1707±1 մետր | ||||
| Պաշտոնական լեզու | վրացերեն | ||||
| Բնակչություն | 60 975 մարդ (2002) | ||||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||||
| Տեղաբնականուն | ախալքալաքցի | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 261 | ||||
| Պաշտոնական կայք | akhalkalaki.ge | ||||
| |||||
Ախալքալաք (վրաց.՝ ახალქალაქი, թարգմանաբար` նոր քաղաք), քաղաք Վրաստանում, Սամցխե-Ջավախք նահանգի կազմի մեջ մտնող համանուն շրջանի շրջկենտրոն, Ջավախք երկրամասի (պատմական Մեծ Հայքի Գուգարք նահանգի Վերին Ջավախք գավառի տարածք) կենտրոն։ Ըստ 2009 թ. պաշտոնական տվյալների քաղաքի բնակչության 9,4 հազար մարդ է[1], որից 90%-ը կազմում են հայերը։ Աշխարհագրական տեսանկյունից տեղակայված է Ախալքալաքի սարավանդում, Փարվանա գետի ավազանում։
Քաղաքի պատմությունը
Ախալքալաքը հիշատակվում է 12-րդ դարի վերջերից ի թիվս Հյուսիսային Հայաստանի այլ գավառների՝ վրաց Թամար թագուհու կողմից հայ Զաքարյաններին՝ որպես ժառանգական կալվածք փոխանցելու կապակցությամբ։ 1637 թ. քաղաքը գրավում են օսմանյան թուրքերը, իսկ 1829 թ. այն անցնում է Ռուսական կայսրության տիրապետության տակ։ 1830-ական թթ. Ախալքալաք քաղաք և գավառ են տեղափոխվում Էրզրումից գաղթած հազարավոր հայեր, որոնք հիմնադրում են 50 գյուղ[2]։ 19-րդ դարի ընթացքում Ախալքալաքը դառնում է արհեստավորական կենտրոն, իսկ գավառի գյուղերը սկսում են կարևոր դեր խաղալ Անդրկովկասում հացահատիկի ու մսամթերքի արտադրության բնագավառում։ 1830-ական թթ. սկզբներին Ախալքալաքում բացվում է Մեսրոպյան ծխական արական դպրոցը։ 1918 թ. մայիսին Անդրկովկաս կատարած թուրքական արշավանքի պատճառով քաղաքի և գավառի բնակչության ճնշող մեծամասնությունն արտագաղթում է Բակուրիանի անտառներ ու Ծալկայի շրջան։ Գաղթած 80 հազար հայերից 35-40 հազարը զոհվում է։[3]։ Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդայնացումից հետո, 1921 թ. նոյեմբերի 6-ին երկու խորհրդային հանրապետությունների միջև պայմանագիր է կնքվում, որի համաձայն Ախալքալաքն ու գավառը անցնում են Վրաստանին։
Արտաքին հղումներ
Ծանոթագրություններ
- ↑ Statistical Yearbook Of Georgia, 2009
- ↑ Հայկական հարց հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 25:
- ↑ http://www.miacum.am/forum/politics/djavahk/2927
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
