«Նյութական կետ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ clean up, replaced: → (5) oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, replaced: ը: → ը։ (2), ի: → ի։, ն: → ն։, վ: → վ։ (2), տ: → տ։ (3), ր: → ր։, ց: → ց։ (2), ք: → ք։, ): → )։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Նյութական կետ''' (մասնիկ), պարզագույն ֆիզիկական մոդելը [[մեխանիկա]]յում՝ իդեալական մարմին, որի չափերը հավասար են |
'''Նյութական կետ''' (մասնիկ), պարզագույն ֆիզիկական մոդելը [[մեխանիկա]]յում՝ իդեալական մարմին, որի չափերը հավասար են զրոյի։ Նյութական կետ է համարվում նաև այն մարմինը, որի չափերը անվերջ փոքր են այլ մարմինների կամ հեռավորությունների համեմատ (տվյալ խնդրի շրջանակներում)։ Նյութական կետի դիրքը տարածության մեջ որոշվում է որպես [[կետ|երկրաչափական կետի]] դիրք։ Գործնականում նյութական կետ է համարվում զանգված ունեցող մարմինը, որի չափերը և ձևը տվյալ խնդրի շրջանակներում կարելի է անտեսել<ref>[http://www.femto.com.ua/articles/part_1/2179.html Նյութական կետ] Հոդվածը ֆիզիկական հանրագիտարանում (ռուս.)</ref>: |
||
== Առանձնահատկություններ == |
== Առանձնահատկություններ == |
||
[[Դասական մեխանիկա]]յում համարվում է, որ նյութական կետի [[զանգված]]ը հաստատուն է ժամանակի ընթացքում և կախված չէ մարմնի շարժման առանձնահատկություններից կամ այլ մարմինների հետ |
[[Դասական մեխանիկա]]յում համարվում է, որ նյութական կետի [[զանգված]]ը հաստատուն է ժամանակի ընթացքում և կախված չէ մարմնի շարժման առանձնահատկություններից կամ այլ մարմինների հետ փոխազդեցությունից։ |
||
Մարմինը որպես նյութական կետ դիտարկելը կախված է ոչ միայն տվյալ մարմնի չափերից, այլև շարժման |
Մարմինը որպես նյութական կետ դիտարկելը կախված է ոչ միայն տվյալ մարմնի չափերից, այլև շարժման պայմաններից։ Մասնավորապես, համակարգի զանգվածների կենտրոնի շարժման թեորեմի համաձայն, համընթաց շարժման դեպքում ցանկացած պինդ մարմին կարելի է համարել նյութական կետ, որի դիրքը համընկնում է մարմնի զանգվածների կենտրոնի հետ։ |
||
Նյութական կետի զանգվածը, դիրքը, արագությունը և որոշ այլ ֆիզիկական հատկություններ<ref>Նյութական կետը կարող է ունենալ նաև [[էլեկտրական լիցք]]</ref> ժամանակի ցանկացած պահի ամբողջապես որոշում են նրա |
Նյութական կետի զանգվածը, դիրքը, արագությունը և որոշ այլ ֆիզիկական հատկություններ<ref>Նյութական կետը կարող է ունենալ նաև [[էլեկտրական լիցք]]</ref> ժամանակի ցանկացած պահի ամբողջապես որոշում են նրա վարքը։ |
||
== Հետևանքներ == |
== Հետևանքներ == |
||
Նյութական կետը մեխանիկական էներգիա կարող է կուտակել միայն շարժման կինետիկ էներգիայի կամ դաշտի հետ փոխազդեցության պոտենցիալ էներգիայի |
Նյութական կետը մեխանիկական էներգիա կարող է կուտակել միայն շարժման կինետիկ էներգիայի կամ դաշտի հետ փոխազդեցության պոտենցիալ էներգիայի ձևով։ Դա նշանակում է, որ նյութական կետը ընդունակ չէ դեֆորմացիաների (նյութական կետ կարող է լինել միայն բացարձակ պինդ մարմինը) և սեփական առանցքի շուրջ պտույտի ու տարածության մեջ այդ առանցքի ուղղության փոփոխության։ Դրա հետ կապված, մեխանիկայի շատ բաժիններում լայնորեն կիրառվում է նյութական կետի մոդելով նկարագրվող մարմնի շարժումը։ |
||
== Սահմանափակումները == |
== Սահմանափակումները == |
||
Նյութական կետի հասկացության կիրառման սահմանափակումներն ակնհայտ են հետևյալ օրինակից. Նոսր գազում բարձր ջերմաստիճանների դեպքում յուրաքանչյուր մոլեկուլի զանգված շատ փոքր է մոլեկուլների միջև բնութագրական հեռավորության |
Նյութական կետի հասկացության կիրառման սահմանափակումներն ակնհայտ են հետևյալ օրինակից. Նոսր գազում բարձր ջերմաստիճանների դեպքում յուրաքանչյուր մոլեկուլի զանգված շատ փոքր է մոլեկուլների միջև բնութագրական հեռավորության համեմատ։ Թվում էր, թե կարելի է անտեսել մոլեկուլի զանգվածը և այն համարել նյութական կետ։ Սակայն դա ոչ միշտ է այդպես. մոլեկուլների տատանումները և պտույտները և մոլեկուլի ներքին էներգիայի կարևոր «պահեստ» է, որի «տարողությունը» որոշվում է մոլեկուլի չափերով, կառուցվածքով ու քիմիական հատկություններով։ Լավ մոտավորությամբ նյութական կետ կարելի է երբեմն համարել միատոմ մոլեկուլը ([[իներտ գազեր]]), [[մետաղ]]ների գոլորշիները և այլն, սակայն նույնիսկ նման մոլեկուլների մոտ բավականաչափ բարձր ջերմաստիճաններում դիտվում են էլեկտրոնային թաղանթների գրգռումներ։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
20:09, 23 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ
Նյութական կետ (մասնիկ), պարզագույն ֆիզիկական մոդելը մեխանիկայում՝ իդեալական մարմին, որի չափերը հավասար են զրոյի։ Նյութական կետ է համարվում նաև այն մարմինը, որի չափերը անվերջ փոքր են այլ մարմինների կամ հեռավորությունների համեմատ (տվյալ խնդրի շրջանակներում)։ Նյութական կետի դիրքը տարածության մեջ որոշվում է որպես երկրաչափական կետի դիրք։ Գործնականում նյութական կետ է համարվում զանգված ունեցող մարմինը, որի չափերը և ձևը տվյալ խնդրի շրջանակներում կարելի է անտեսել[1]:
Առանձնահատկություններ
Դասական մեխանիկայում համարվում է, որ նյութական կետի զանգվածը հաստատուն է ժամանակի ընթացքում և կախված չէ մարմնի շարժման առանձնահատկություններից կամ այլ մարմինների հետ փոխազդեցությունից։ Մարմինը որպես նյութական կետ դիտարկելը կախված է ոչ միայն տվյալ մարմնի չափերից, այլև շարժման պայմաններից։ Մասնավորապես, համակարգի զանգվածների կենտրոնի շարժման թեորեմի համաձայն, համընթաց շարժման դեպքում ցանկացած պինդ մարմին կարելի է համարել նյութական կետ, որի դիրքը համընկնում է մարմնի զանգվածների կենտրոնի հետ։ Նյութական կետի զանգվածը, դիրքը, արագությունը և որոշ այլ ֆիզիկական հատկություններ[2] ժամանակի ցանկացած պահի ամբողջապես որոշում են նրա վարքը։
Հետևանքներ
Նյութական կետը մեխանիկական էներգիա կարող է կուտակել միայն շարժման կինետիկ էներգիայի կամ դաշտի հետ փոխազդեցության պոտենցիալ էներգիայի ձևով։ Դա նշանակում է, որ նյութական կետը ընդունակ չէ դեֆորմացիաների (նյութական կետ կարող է լինել միայն բացարձակ պինդ մարմինը) և սեփական առանցքի շուրջ պտույտի ու տարածության մեջ այդ առանցքի ուղղության փոփոխության։ Դրա հետ կապված, մեխանիկայի շատ բաժիններում լայնորեն կիրառվում է նյութական կետի մոդելով նկարագրվող մարմնի շարժումը։
Սահմանափակումները
Նյութական կետի հասկացության կիրառման սահմանափակումներն ակնհայտ են հետևյալ օրինակից. Նոսր գազում բարձր ջերմաստիճանների դեպքում յուրաքանչյուր մոլեկուլի զանգված շատ փոքր է մոլեկուլների միջև բնութագրական հեռավորության համեմատ։ Թվում էր, թե կարելի է անտեսել մոլեկուլի զանգվածը և այն համարել նյութական կետ։ Սակայն դա ոչ միշտ է այդպես. մոլեկուլների տատանումները և պտույտները և մոլեկուլի ներքին էներգիայի կարևոր «պահեստ» է, որի «տարողությունը» որոշվում է մոլեկուլի չափերով, կառուցվածքով ու քիմիական հատկություններով։ Լավ մոտավորությամբ նյութական կետ կարելի է երբեմն համարել միատոմ մոլեկուլը (իներտ գազեր), մետաղների գոլորշիները և այլն, սակայն նույնիսկ նման մոլեկուլների մոտ բավականաչափ բարձր ջերմաստիճաններում դիտվում են էլեկտրոնային թաղանթների գրգռումներ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Նյութական կետ Հոդվածը ֆիզիկական հանրագիտարանում (ռուս.)
- ↑ Նյութական կետը կարող է ունենալ նաև էլեկտրական լիցք