Տյուրոս

Հնագույն քաղաք-պետություն Փյունիկիայում, Միջերկրական ծովի արլ.ափին: Առաջացել է հավանաբար մ.թ.ա. IV հազարամյակում: Մ.թ.ա. III-II հազարամյակներում առևտրաարհեստավորական կարևոր կենտրոն էր: Մ.թ.ա. II հազարամյակի վերջին-I հազարամյակի սկզբին դարձել է դեպի արմ. փյունիկեցիների գաղութաբնակեցման կարևոր կանտրոն: Տյուրոսի գաղութներ է հիմնել Միջերկրական ծովի կղզիներում, Հս-Արմ. Աֆրիկայում, Իսպանիայում: Մ.թ.ա. X դ. Տ-ի հովանավորության տակ ստեղծվել է Տյուրոս-Սիդոնի միացյալ թագավորությունը, որը գերիշխել է Փյունիկիայի ծովափին: Մ.թ.ա. VIII դ. Տյուրոսի ընկել է Ասորեստանի, մ.թ.ա. VI դ. սկզբից` Նոր Բաբելոնյան թագավորության, մ.թ.ա. VI դ. 2-րդ կեսից` Աքեմենյանների, մ.թ.ա. IV դ. վերջին` Ալեքսանդր Մակեդոնացու պետության տակ, այնուհետև գտնվել է Պտղոմեյանների, Սելևկյանների, Տիգրան Բ-ի պեսության, մ.թ.ա. 64-ից` հռոմ. Սիրիա պրովինցիայի կազմում: Մինչև արաբ. նվաճումները եղել է արևելամիջերկրածովյան առևսրի խոշոր կենտրոն: Տյուրոսում պեղումներ սկսվել են XIX դ. 2-րդ կեսին: Այժմ Տյուրոսի տեղում լիբանանյան Սուր քաղաքն է: