«Ռուբիկի խորանարդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

23:19, 19 հունվարի 2013-ի տարբերակ

Ռուբիկի խորանարդ (երբեմն Ռուբիկ-կուբիկ), եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ, որն ստեղծվել է 1974թ.-ին`^[1] հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր Էռնո Ռուբիկի կողմից։

Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է կախարդական խորանարդ (հունգ.՝ Bűvös kocka)։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան Ideal Toy Company խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին^[2], իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): 2009թ.-ի հունվարի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ^[3]^[4], ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը^[5]^[6] և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:^[7]

Դասական ռուբիկ-կուբիկների դեպքում խորանարդի յուրաքանչյուր նիստ բաղկացած է թվով 9 հավասար քառակուսիներից, որոնք հավասարապես կրում են խորանարդի 6 գույները (սովորաբար` սպիտակ, կարմիր, կապույտ, նարնջագույն, կանաչ, և դեղին):^[8] Մեխանիզմն այնպիսին է, որ հնարավոր է խորանարդի բոլոր երեսները հանգիստ կերպով պտտեցնել: Խաղն ավարտելու (հաղթելու) համար պետք այնպես անել, որ խորանարդի յուրաքանչյուր երես ունենա համասեռ գույն:

Արտաքին հղումներ

Պաշտոնական կայքը
Ռուբիկի խորանարդ հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
Ինչպես լուծել ռուբիկ-կուբիկը ՅուԹյուբում
Ռուբիկի խորանարդի լուծման ուղղեցույց
Ռեկորդային` 5.66 վայրկյան տևող լուծում

Աղբյուրներ

↑ Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ (2007). Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները. «Անովա բուքս». էջ 50. ISBN 1-86105-953-1.
↑ Դայինթիթ Ջոն (1994). Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար. Բրիստոլ: Ֆիզիկայի համալսարան. էջ 771. ISBN 0-7503-0287-9.
↑ Ուիլյամ Լի Ադամս (2009-01-28). «Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն». Թայմ ամսագիր. Վերցված է 2009-02-05-ին.
↑ Ալիստար Ջեյմիսոն (2009-01-31). «Ռուբիկի խորանարդը 360». The Daily Telegraph. London. Վերցված է 2009-02-05-ին.
↑ «eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game». Reuters. 2008-02-06. Վերցված է 2009-02-06-ին.
↑ Marshall, Ray. Ռուբիկի մարտահրավերը. Օգոստոսի 15, 2005.
↑ «Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է». «Ինդիփենդենթ». London. 2007-08-16. Վերցված է 2009-02-06-ին.
↑ Մայքլ Դեմփսի (1988). Մեծանում ենք գիտությանն համընթաց. Լոնդոն: Մարշալ Քավենդիշ. էջ 1245. ISBN 0-8747-5841-6.

Կաղապար:Link FA

[sporting-1] Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ (2007). Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները. «Անովա բուքս». էջ 50. ISBN 1-86105-953-1.

[encsci-2] Դայինթիթ Ջոն (1994). Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար. Բրիստոլ: Ֆիզիկայի համալսարան. էջ 771. ISBN 0-7503-0287-9.

[3] Ուիլյամ Լի Ադամս (2009-01-28). «Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն». Թայմ ամսագիր. Վերցված է 2009-02-05-ին.

[4] Ալիստար Ջեյմիսոն (2009-01-31). «Ռուբիկի խորանարդը 360». The Daily Telegraph. London. Վերցված է 2009-02-05-ին.

[5] «eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game». Reuters. 2008-02-06. Վերցված է 2009-02-06-ին.

[6] Marshall, Ray. Ռուբիկի մարտահրավերը. Օգոստոսի 15, 2005.

[7] «Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է». «Ինդիփենդենթ». London. 2007-08-16. Վերցված է 2009-02-06-ին.

[encgrow-8] Մայքլ Դեմփսի (1988). Մեծանում ենք գիտությանն համընթաց. Լոնդոն: Մարշալ Քավենդիշ. էջ 1245. ISBN 0-8747-5841-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Rubix cube.jpg|200px|right|]]
 [[Պատկեր:Rubik's Cube variants.jpg|right|thumb|200px| Տարբեր տեսակի ռուբիկ-կուբիկներ]]
-'''Ռուբիկի խորանարդը''' (երբեմն ''Ռուբիկ-կուբիկ'') եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ է, որն ստեղծվել է [[1974]]թ.-ին`<ref name="sporting">{{Cite book|author=Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ |title=Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները |publisher=«Անովա բուքս» |year=2007 |pages= 50|isbn=1-86105-953-1}}</ref> հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր [[Էռնո Ռուբիկ]]ի կողմից։
+'''Ռուբիկի խորանարդ''' (երբեմն ''Ռուբիկ-կուբիկ''), եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ, որն ստեղծվել է [[1974]]թ.-ին`<ref name="sporting">{{Cite book|author=Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ |title=Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները |publisher=«Անովա բուքս» |year=2007 |pages= 50|isbn=1-86105-953-1}}</ref> հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր [[Էռնո Ռուբիկ]]ի կողմից։
-Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է '''''կախարդական խորանարդ''''' ({{lang-hu|Bűvös kocka}})։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան ''Ideal Toy Company'' խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին<ref name="encsci">{{Cite book|author=Դայինթիթ Ջոն |title=Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար |publisher=Ֆիզիկայի համալսարան |location=Բրիստոլ |year=1994 |pages=771|isbn=0-7503-0287-9}}</ref>, իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): [[2009]]թ.-ի [[հունվար]]ի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ<ref>{{Cite news|author=Ուիլյամ Լի Ադամս|title=Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1874509,00.html|work=[[Թայմ]] ամսագիր|date=2009-01-28|accessdate=2009-02-05}}</ref><ref>{{Cite news|author=Ալիստար Ջեյմիսոն|title=Ռուբիկի խորանարդը 360|url=http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/4412176/Rubiks-Cube-inventor-is-back-with-Rubiks-360.html|work=The Daily Telegraph|date=2009-01-31|accessdate=2009-02-05 | location=London}}</ref>, ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը<ref>{{Cite news|title=eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game|url=http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS147698+06-Feb-2008+PNW20080206|work=[[Reuters]]|date=2008-02-06|accessdate=2009-02-06}}</ref><ref>Marshall, Ray. [http://icnewcastle.icnetwork.co.uk/1000expats/expatsfeatures/tm_objectid=15786140&method=full&siteid=50080&headline=squaring-up-to-the-rubik-challenge-name_page.html Squaring up to the Rubchallenge]. ''icNewcastle''. Retrieved August 15, 2005.</ref> և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:<ref>{{Cite news|title=Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է|url=http://www.independent.co.uk/news/science/rubiks-cube-25-years-on-crazy-toys-crazy-times-461768.html|work=The Independent|date=2007-08-16|accessdate=2009-02-06 | location=London}}</ref>
+Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է '''''կախարդական խորանարդ''''' ({{lang-hu|Bűvös kocka}})։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան ''Ideal Toy Company'' խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին<ref name="encsci">{{Cite book|author=Դայինթիթ Ջոն |title=Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար |publisher=Ֆիզիկայի համալսարան |location=Բրիստոլ |year=1994 |pages=771|isbn=0-7503-0287-9}}</ref>, իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): [[2009]]թ.-ի [[հունվար]]ի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ<ref>{{Cite news|author=Ուիլյամ Լի Ադամս|title=Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1874509,00.html|work=[[Թայմ]] ամսագիր|date=2009-01-28|accessdate=2009-02-05}}</ref><ref>{{Cite news|author=Ալիստար Ջեյմիսոն|title=Ռուբիկի խորանարդը 360|url=http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/4412176/Rubiks-Cube-inventor-is-back-with-Rubiks-360.html|work=The Daily Telegraph|date=2009-01-31|accessdate=2009-02-05 | location=London}}</ref>, ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը<ref>{{Cite news|title=eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game|url=http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS147698+06-Feb-2008+PNW20080206|work=[[Reuters]]|date=2008-02-06|accessdate=2009-02-06}}</ref><ref>Marshall, Ray. [http://icnewcastle.icnetwork.co.uk/1000expats/expatsfeatures/tm_objectid=15786140&method=full&siteid=50080&headline=squaring-up-to-the-rubik-challenge-name_page.html Ռուբիկի մարտահրավերը]. Օգոստոսի 15, 2005.</ref> և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:<ref>{{Cite news|title=Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է|url=http://www.independent.co.uk/news/science/rubiks-cube-25-years-on-crazy-toys-crazy-times-461768.html|work=«Ինդիփենդենթ»|date=2007-08-16|accessdate=2009-02-06 | location=London}}</ref>
-Դասական ռուբիկ-կուբիկների դեպքում խորանարդի յուրաքանչյուր նիստ բաղկացած է թվով [[9]] հավասար քառակուսիներից, որոնք հավասարապես կրում են խորանարդի 6 գույները (սովորաբար` [[սպիտակ]], [[կարմիր]], [[կապույտ]], [[նարնջագույն]], [[կանաչ]], և [[դեղին]]):<ref name="encgrow">{{Cite book|author=Michael W. Dempsey |title=Growing up with science: The illustrated encyclopedia of invention|publisher=Marshall Cavendish |location=London |year=1988 |pages=1245 |isbn=0-8747-5841-6}}</ref> Մեխանիզմն այնպիսին է, որ հնարավոր է խորանարդի բոլոր երեսներ հանգիստ կերպով պտտեցնել: Խաղն ավարտելու (հաղթելու) համար պետք այնպես անել, որ խորանարդի յուրաքանչյուր երես ունենա համասեռ գույն
+Դասական ռուբիկ-կուբիկների դեպքում խորանարդի յուրաքանչյուր նիստ բաղկացած է թվով [[9]] հավասար քառակուսիներից, որոնք հավասարապես կրում են խորանարդի 6 գույները (սովորաբար` [[սպիտակ]], [[կարմիր]], [[կապույտ]], [[նարնջագույն]], [[կանաչ]], և [[դեղին]]):<ref name="encgrow">{{Cite book|author=Մայքլ Դեմփսի |title=Մեծանում ենք գիտությանն համընթաց|publisher=Մարշալ Քավենդիշ |location=Լոնդոն |year=1988 |pages=1245 |isbn=0-8747-5841-6}}</ref> Մեխանիզմն այնպիսին է, որ հնարավոր է խորանարդի բոլոր երեսները հանգիստ կերպով պտտեցնել: Խաղն ավարտելու (հաղթելու) համար պետք այնպես անել, որ խորանարդի յուրաքանչյուր երես ունենա համասեռ գույն:
 == Արտաքին հղումներ ==
@@ Տող 15. / Տող 15. @@
 == Աղբյուրներ ==
+{{Ծանցանկ}}
-<references/>
 [[Կատեգորիա:Տրամաբանություն]]