Սուրբ Երկիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուրբ Երկրի քարտեզը, 1759 թ.:

Հիսուս Քրիստոսը Քրիստոնեության կարևորագույն դեմքերից է

 
Հիսուս Քրիստոսը
Ծնունդը · Մկրտությունը · Հարությունը · Զատիկ · Հիսուսը քրիստոնեությունում
Հիմնադրումը
Առաքյալները · Եկեղեցի · Հավատո հանգանակ · Ավետարան · Դրախտ
Աստվածաշունչ
Հին կտակարան · Նոր Կտակարան ·
Գրքերը · Կանոն · Ապոկրիֆ
Աստվածաբանություն
Ապոլոգետ · Մկրտություն · Աստված · Սուրբ Որդի · Սուրբ Հոգի ·
Աստվածաբանության պատմություն · Փրկություն · Սուրբ Երրորդություն
Պատմություն և Ավանդույթները
Ժամանակագրություն ·Քրիստոնեության պատմություն · Մարիամ Աստվածածին · Սուրբ Թադեոս · Սուրբ Բարդուղիմեոս ·
Գրիգոր Լուսավորիչ · Վաղ քրիստոնեություն · Տրդատ Գ ·
Տիեզերական ժողովներ · Վարդանանք ·
Ավարայրի ճակատամարտ · Միաբնակություն ·
Խաչակրաց արշավանքներ
Ուղղություններ և աղանդներ
Հայ Առաքելական Եկեղեցի ·
Կաթոլիկություն · Ուղղափառություն · Բողոքականություն ·
Հին արևելյան եկեղեցիներ · Թոնդրակյաններ ·
Պավլիկյաններ · Եհովայի վկաներ ·
Խաչակրաց արշավանքներ  ·
Միաբնակներ
Ընդհանուր թեմաներ
Մշակույթ · Մատաղ · Տաղեր · Պատարագ · Շարականներ · Այլ կրոնները · Աղոթք · Քարոզ · Կաթողիկոս
Պորտալ Քրիստոնեություն

Սուրբ Երկիր (եբրայերեն՝ ‏ארץ הקודש‎, Éreẓ haQodeš; լատին․՝ Terra Sancta; հուն․՝ Άγιοι Τόποι, Agioi Topoi; արաբ․՝ ‏الأرض المقدسة‎‎, al-Arḍu l-Muqaddasa), տարածք ներկայիս Իսրայելում (մինչև 1948 թվականը՝ Պաղեստին)։ Ընկած է Հորդանան գետի և Միջերկրական ծովի միջակայքում և արդի ժամանակներում բաժանված է Իսրայել և Հորդանան պետությունների միջև[1] (ըստ այլ աղբյուրների՝ Սուրբ Երկիրը ներկայումս իր մեջ ներառում է ժամանակակլից Իսրայել պետությունը, Պաղեստինը, Արևմտյան Հորդանանը, Լիբանանի հարավն ու Սիրիայի հարավարևմտյան հատվածը)։ Սուրբ Երկիր է կոչվել՝ նկատի առնելով նրա չափազանց մեծ կարևորությունն ու արժեքը աշխարհի միաստվածային երեք մեծ կրոնների՝ քրիստոնեության[2], հուդայականության և իսլամի համար[3]։ Հենց այդ պատճառով էլ կոչվում է նաև աշխարհի հոգևոր կենտրոն[4]։

Հուդայականություն

Հրեաների համար Սուրբ Երկիրը՝ դա Աստծու կողմից Աբրահամին խոստացված, ավետված երկիրն է։ Մարդիկ Պաղեստինում սկսել են բնակություն հաստատել մոտավորապես մեր թվականությունից առաջ 1800 թվականից։

Քրիստոնեություն

Քրիստոնյաների համար այս վայրը սրբազան է, քանզի, ըստ Ավետարանի, Հիսուս Քրիստոսը այստեղ է ծնվել, ապրել, մահացել և հարություն առել։ Դա քրիստոնեական եկեղեցու, պապական ինստիտուտի՝ որպես կոնցեպտի, ծագման օրրանն է[5][6]։ Եվ պատահական չէ, որ բազմաթիվ քրիստոնյաներ են ուխտի գալիս այստեղ[7]։

Իսլամ

Այս վայրը մուսուլմանների համար ևս սուրբ է, և դա ոչ միայն այն պատճառով, որ հիշատակված է Ղուրանում, այլ նաև՝ որ, ըստ մուսուլմանական ավանդազրույցի, այստեղից է Մուհամեդը երկինք համբարձվել[8]։

Տարածքում քրիստոնեական սրբավայրերի պահպանությունն ու խնամքը 1230 թվականից ստանձնել և իրականացնում են ֆրանցիսկյան ուխտի միաբանության կրոնավորները[9]՝ որպես Սուրբ Երկրի պահապաններ[10], մի կարգավիճակ, որը սահմանվել է 1342 թվականի նոյեմբերի 21-ից, համաձայն Կղեմես VI պապի հանձնարարականների[11][12]։ Սուրբ Երկրի պահապաններն աջակցություն են ստանում նաև աշխարհասփյուռ բազում կամավորներից[13], ինչպես նաև Երուսաղեմում Տիրոջ սուրբ գերեզմանի հեծյալ ուխտից[14]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Terra Santa é opção para quem gosta de história e religião. Portal Terra.
  2. |data=2016-04-05|titulo=Remnants From Ancient Church Unearthed in Gaza by Construction Workers|url=https://www.haaretz.com/archaeology/remnants-from-ancient-church-unearthed-in-gaza-1.5427143%7Cjornal=Haaretz%7Clingua=en}}(չաշխատող հղում)
  3. |último= Balter|primeiro= Michael|data=2009|título= Holy Land|url=http://ngm.nationalgeographic.com/2009/11/holy-land/balter-text%7Cperiódico=(չաշխատող հղում) National Geographic|volume=|páginas=|doi=|issn=|pmc=|pmid=}}
  4. Globo Repórter refaz os caminhos de Jesus Cristo na Terra Santa. Globo.
  5. |título=La Idea de Edad Media |ultimo=SERGI |primeiro=Giuseppe |editora=Critica |ano=2001 |local=Barcelona |página=93 |páginas=}}
  6. |título=Guerreiros e camponeses |ultimo=DUBY |primeiro=Georges |editora=Lisboa |ano=1980 |local=Lisboa |página= |páginas=61-86}}
  7. Terra Santa registra número recorde de turistas no final do ano. Canção Nova.
  8. |último=Carrilho|primeiro=Pedro|data=17 de maio de 2007|título=Terra Santa: Jerusalém narra quase 40 séculos de história.|url=http://www1.folha.uol.com.br/folha/turismo/noticias/ult338u6000.shtml%7Cperiódico=Folha de S.Paulo|volume=|páginas=|doi=|issn=|pmc=|pmid=}}
  9. O Arquivo Histórico da Custódia da Terra Santa. Christian Media Center
  10. Paolucci, Conrado. (10 de maio de 2014).Por que a Terra Santa é custódia franciscana?. Aleteia
  11. Especial Santo Sepulcro. Christian Media Center
  12. Conheça o novo Custódio da Terra Santa Արխիվացված 2017-08-26 Wayback Machine. Rádio Vaticano.
  13. Voluntários com os franciscanos da Terra Santa Արխիվացված 2021-04-18 Wayback Machine. Comissariado da Terra Santa
  14. |último= Pinchiari|primeiro= Marcos R.|data=16 de junho de 2012|título= Ordem do Santo Sepulcro de Jerusalém|url=http://www.folhadoabc.com.br/index.php/marcos-pinchiari/item/3780-ordem-do-santo-sepulcro-de-jerusalem%7Cperiódico=(չաշխատող հղում) Folha do ABC|volume=|páginas=|doi=|issn=|pmc=|pmid=}}

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Густерин П.В.: Города Арабского Востока
  • Фаст Г., протоиерей С Библией в руках по Святой земле. Богословские заметки русского паломника. — М.: Никея, 2014. — 160 с. — (Встречи с Богом). — ISBN 978-5-91761-258-4
  • «Святые места». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Relation de Terre sainte (1533—1534), par Greffin Affagart, publié avec une introduction et des notes de J. Chavanon, archiviste paléographe, correspondant du Ministère de l’Instruction publique, Paris, Librairie Victor Lecoffre, 1902.
  • La Topographie légendaire des Évangiles en Terre sainte, étude de mémoire collective, par Maurice Halbwachs, PUF, 1971.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիճամփորդն ունի Սուրբ Երկիրին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։

http://www.jewishencyclopedia.com/articles/11867-palestine-holiness-of