Jump to content

Սուլեյման Սոյլու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուլեյման Սոյլու
 
Կուսակցություն՝ Արդարության և զարգացման կուսակցություն[1], Democratic Party? և True Path Party?
Կրթություն՝ İstanbul University School of Business?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և բյուրոկրատ
Ծննդյան օր նոյեմբերի 21, 1969(1969-11-21) (55 տարեկան)
Ծննդավայր Ստամբուլ, Թուրքիա
Քաղաքացիություն  Թուրքիա
Հայր Hasan Soylu?
Մայր Servet Soylu?
 
Կայք՝ tccb.gov.tr/kabine/icisleri-bakani
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Սուլեյման Սոյլու (թուրքերեն՝ Süleyman Soylu, նոյեմբերի 21, 1969(1969-11-21), Ստամբուլ, Թուրքիա), թուրք քաղաքական գործիչ։ «Արդարություն և զարգացում կուսակցության» փոխնախագահը, նախկինում զբաղեցրել է Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարարի պաշտոնը 2015 թվականի նոյեմբերից մինչև 2016 թվականի օգոստոսը, հետագայում նաև Ներքին գործերի նախարարի պաշտոնը՝ 2016 թվականի օգոստոսից մինչև 2023 թվականի հունիսը:

Սոյլուն Ներքին գործերի նախարար է նշանակվել Էֆքան Ալայի անսպասելի հրաժարականից հետո, ընդ որում Սոյլուն նշել է, որ իր նշանակումը «անակնկալ էր» նաև իր համար[2]։

Սոյլուն հայտնի էր իր պառակտիչ ոճով՝ հաճախ մեղադրելով ընդդիմությանը «ահաբեկիչներին աջակցելու» մեջ և սահմանափակող միջոցներ կիրառելով ընդդիմության կողմից վերահսկվող քաղաքապետարանների նկատմամբ[3][4]։ 2018 թվականի ընտրություններում Էրդողանի հաղթանակից հետո Ներքին գործերի նախարարի պաշտոնում նրա նշանակումը հարուցել է ընդդիմադիր կուսակցությունների բողոքը, որոշ պատգամավորներ երես են թեքել, երբ Սոյլուն երդում է տվել խորհրդարանում[5]։ Նա հեռացրել է մեծ թվով քաղաքապետերի և պաշտոնյաների «Հանրապետական ժողովրդավարական կուսակցությունից»՝ «Քրդստանի բանվորական կուսակցությանը» նրանց ենթադրյալ պատկանելիության պատճառով։ Հեռացված քաղաքապետերին նա փոխարինել է Անկարայի կողմից նշանակված վստահված անձերով[6]։ Չնայած այս գործողությունները դրական արձագանք են ստացել ազգայնական որոշ քաղաքական գործիչների կողմից, ընդդիմադիր կուսակցություններն ու իրավապաշտպան խմբերը դատապարտել են նրանց արտաքսումը[7][8]։ Նա դիտարկվում է որպես «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության (ԱԶԿ) առաջնորդի և նախագահ Էրդողանի հնարավոր իրավահաջորդ[9]։

Վաղ տարիներ և բիզնես գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուլեյման Սոյլուն ծնվել է Ստամբուլում 1969 թվականի նոյեմբերի 21-ին։ Ավարտել է Ստամբուլի համալսարանի կառավարման ֆակուլտետը[10]։ 1990 թվականին նա բիզնես կարիերա է սկսել Ստամբուլի ֆոնդային բորսայում[11]։ 1996 թվականին հիմնադրել է «Տրանսպորտային միջոցների ապահովագրություն և միջնորդական ծառայություններ ապահովագրական ընկերությունը»[12]: 2021 թվականի հունվարին նա և իր որդին՝ Լևենթ Սոյլուն, հիմնել են նոր ապահովագրական ընկերություն՝ «Sigorta Insurance Agency Services»[12]։

Քաղաքական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեմոկրատական կուսակցություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նա քաղաքականությամբ սկսել է զբաղվել 1987 թվականին Ստամբուլի դեմոկրատական կուսակցության երիտասարդական թևում։ Նա զբաղեցրել է Ստամբուլի դեմոկրատական կուսակցության երիտասարդական թևի վարչության անդամի և կազմակերպության նախագահի պաշտոնները։

1995 թվականին ընտրվել է Գազիօսմանփաշայի տնօրենների խորհրդի անդամ, իսկ 1995 թվականի հուլիսի 17-ին կայացած համագումարում 25 տարեկան հասակում ընտրվել է շրջանի նախագահ: 1999 թվականի ապրիլի 18-ին նա առաջադրել է իր թեկնածությունը Ստամբուլի շրջանի Գազիօսմանփաշայի քաղաքապետի պաշտոնում։

1999 թվականի ապրիլի 29-ին նա դարձել է Ստամբուլի Դեմոկրատական կուսակցության նախագահ, ինչը նրան դարձրել է այդ ժամանակ Թուրքիայի ամենաերիտասարդ կուսակցության նախագահը։ 3,5 տարի անց նա հրաժարական է տվել կուսակցության նախագահի պաշտոնից՝ 2002 թվականին Թուրքիայի խորհրդարանի ընտրություններին մասնակցելու համար: Սուլեյման Սոյլուն կուսակցության ղեկավարի պաշտոնում ընտրվել է դեմոկրատական կուսակցության 4-րդ արտահերթ համագումարում, 2008 թվականի հունվարի 6-ին: 2008 թվականի նոյեմբերի 15-ին 9-րդ հիմնադիր համագումարում ղեկավար պաշտոնում վերընտրվելուց հետո նա գլխավորել է իր կուսակցությունը 2009 թվականի մարտի 29-ի տեղական ընտրություններում։ 2009 թվականի մայիսի 16-ին կայացած նախագահական ընտրություններում իր կուսակցության ղեկավարությունն ավարտվել է[13]։

Հետագայում նա մասնակցել է բազմաթիվ գիտաժողովների և կլոր սեղանների, որոնք ստացվել են հանրապետության տարբեր համալսարաններից և քաղաքացիական հասարակություններից:

Սուլեյման Սոյլուն գիտակցել է սահմանադրական փոփոխությունների փաթեթի կենսական կարևորությունը, որը 2010 թվականի սեպտեմբերի 12-ին հանրաքվեի է դրվել Թուրքիայի անցումային շրջանի և ժողովրդավարացման համար, կազմակերպել է «հանդիպումներ հանուն ժողովրդավարության» խորագրով սեմինարների շարք։ Այս գործողություններից հետո նա հեռացվել է իր կուսակցությունից[14]։

Արդարություն և զարգացում կուսակցություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, այն ժամանակ ԱԶԿ նախագահ և վարչապետ, Սոյլուին հրավիրել է դառնալ ԱԶԿ քաղաքական գործիչ: Սոյլուն ԱԶԿ-ին անդամակցել է 2012 թվականի սեպտեմբերի 5-ին[15]։ 2012 թվականի սեպտեմբերի 30-ին ԱԶԿ 4-րդ հիմնադիր ընդհանուր համագումարում ընտրվել է կենտրոնական գործադիր խորհրդի անդամ և դարձել փոխնախագահ, հետազոտությունների և մշակումների բաժնի պատասխանատու:

Նա զբաղեցրել է Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարարի պաշտոնը Դավութօղլուի երրորդ կաբինետում (2015 թվականի նոյեմբերի 24-2016 թվականի մայիսի 24) և Յըլդըրըմի կաբինետում մինչև 2016 թվականի օգոստոսի 31-ը։ Այնուհետև վարչապետ Յըլդըրըմը նրան անսպասելիորեն նշանակել է Ներքին գործերի նախարար այն բանից հետո, երբ նա աշխատանքից հեռացրել է Էֆքան Ալանին:

Նախարարությունից հեռացում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականի ապրիլի 10-ին Թուրքիայի կառավարությունը հայտարարել է, որ կորոնավիրուսի համաճարակի պատճառով 31 քաղաքներում պարետային ժամ կսահմանվի 48 ժամով։ Այն հայտարարվել է պարետային ժամի մեկնարկից մոտ 2 կամ 3 ժամ առաջ և խուճապային գնումների պատճառ է դարձել խանութներում[16]։ 2020 թվականի ապրիլի 12-ին Սոյլուն հայտարարել է իր հրաժարականի մասին՝ ասելով, որ հենց ինքն է պատասխանատու ստեղծված քաոսի համար[17]։ Նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, սակայն, մերժել է նրա հրաժարականի խնդրանքը[18][19]։ Մինչ Էրդողանի կողմից հրաժարականի դիմումը մերժելը, «մենք չենք ընդունում հրաժարականը» (#IstifayıKabulEtmiyoruz) հեշթեգը արագորեն հայտնի է դարձել Twitter-ում՝ ի պաշտպանություն Սոյլուի[20]։

Սեդաթ Փեկերի և Սուլեյման Սոյլուի հակամարտությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 թվականին քրեական առաջնորդ Սեդաթ Փեկերը հայտարարել էր, որ Կոլումբիայից Թուրքիա կոկաինի առևտրին մասնակցել են նաև Ներքին գործերի նախարար Սուլեյման Սոյլուն և նախկին վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմի որդին[21][22]։ Սուլեյման Սոյլուին նաև մեղադրել են այն բանում, որ նա SADAT-ի հետ միասին հազար միավոր զենք է տրամադրել որոշ քաղաքացիական խմբերի 2016 թվականին Թուրքիայում տեղի ունեցած հեղաշրջման փորձի ժամանակ[23][24]։

ՀԺԿ-ի պաշտոնատար անձանց պաշտոնանկությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներքին գործերի նախարարի պաշտոնում Սոյլուն փոխարինել է այն 65 քաղաքապետերից առնվազն 45-ին, որոնցում քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցությունը (ԺԴԿ) հաղթել է 2019 թվականի տեղական ընտրություններում, Անկարայի կողմից նշանակված վստահված անձերով[25]։ Այս քաղաքապետերից առնվազն 21-ը բանտարկվել են[25]։ Ավելի ուշ՝ 2021 թվականի փետրվարին, Սոյլուն ձերբակալել է ԺԴԿ-ի ավելի քան 700 շրջանային և նահանգային նախարարների[6]։ Այս գործողությունները դրական արձագանքներ են ստացել ազգայնական որոշ քաղաքական գործիչների, այդ թվում՝ Ազգայնական շարժման կուսակցության (ԱՇԿ) Դևլեթ Բահչելիի կողմից, սակայն քննադատության են արժանացել ընդդիմադիր Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության (ԺԴԿ) և իրավապաշտպան խմբերի անդամների կողմից, իսկ Human Rights Watch-ը ԺԴԿ-ի պաշտոնյաներին առաջադրված մեղադրանքները անվանել է «շինծու»[7][8][26]։ Այն բանից հետո, երբ Ստամբուլի քաղաքապետ Էքրեմ Իմամօղլուն այցելել է ձերբակալված քաղաքապետերից մի քանիսին, Սոյլուն հանդես է եկել «ի պաշտպանություն» ձերբակալվածների՝ ասելով, որ «նրանք մինչ օրս երբեք չեն հերքել իրենց կապը PKK-ի հետ» և սպառնացել է «ոչնչացնել» Իմամօղլուին, եթե նա շարունակի զբաղվել այլ գործերով[27]։

Հարաբերություննները Սեզգին Բարան Քորքմազի հետ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2017 թվականի սահմանադրական հանրաքվեի ժամանակ նա օգտագործել է «Borajet» ավիաընկերության Սեզգին Բարան Քորքմազին պատկանող բիզնես ջեթը[28]։ Այս մասին հայտնի է դարձել այն բանից հետո, երբ նրան մեղադրել են այն բանի համար, որ նա զգուշացրել է Քորքմազին լքել Թուրքիան նախքան նրա ձերբակալումը[28]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 https://www.workwithdata.com/person/suleyman-soylu-1969
  2. ↑ Hürriyet online: İçişleri Bakanı Süleyman Soylu: Benim için de sürpriz oldu Արխիվացված 1 Սեպտեմբեր 2016 Wayback Machine
  3. ↑ «CHP spokesperson slams minister over terror accusations - Turkey News». Hürriyet Daily News. 28 February 2017.
  4. ↑ «Süleyman Soylu'dan Ekrem İmamoğlu'na hakaret». www.cumhuriyet.com.tr. 11 April 2019.
  5. ↑ «Süleyman Soylu yemin ederken CHP'liler arkasını döndü». 7 July 2018.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Turkish Kurds disappointed and appalled by potential HDP ban». Deutsche Welle (բրիտանական անգլերեն). 20 March 2021. Վերցված է 2021-04-06-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 Jones, Dorian (August 19, 2019). «Key Kurdish Mayors Expelled as Turkey's Erdogan Increases Pressure on Pro-Kurdish Movement». www.voanews.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-04-06-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 «Turkey: Kurdish Mayors' Removal Violates Voters' Rights». Human Rights Watch (անգլերեն). 2020-02-07. Վերցված է 2021-04-06-ին.
  9. ↑ «Three figures stand out for AKP leadership in post-Erdoğan period, says journo». 9 May 2023.
  10. ↑ «Süleyman Soylu kimdir? Süleyman Soylu kaç yaşında ve aslen nerelidir?» (թուրքերեն). Sözcü. 12 April 2020. Վերցված է 12 April 2020-ին.
  11. ↑ «Süleyman Soylu kimdir?» (թուրքերեն). Cumhuriyet. 1 September 2016. Վերցված է 12 April 2020-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Interior Minister Soylu, son found new insurance company». Gazete Duvar. 2021-08-06. Վերցված է 2021-06-25-ին.
  13. ↑ «DP seeks new leader after Soylu announces resignation». Today's Zaman. 4 April 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին. Վերցված է 31 March 2013-ին.
  14. ↑ «Democrat Party to expel former leader, yea-sayer Soylu». Today's Zaman. 9 August 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 21 January 2011-ին. Վերցված է 31 March 2013-ին.
  15. ↑ «Former Democrat Party leader joins ruling AKP». Today's Zaman. 5 September 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 1 November 2012-ին. Վերցված է 31 March 2013-ին.
  16. ↑ «Turkey Imposes 48-Hour Coronavirus Curfew In Major Cities With Little Warning». npr.org. 11 April 2020. Վերցված է 12 April 2020-ին.
  17. ↑ «İçişleri Bakanı Süleyman Soylu istifa etti». Milliyet (թուրքերեն). 12 April 2020. Վերցված է 12 April 2020-ին.
  18. ↑ «İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun istifa açıklamasına ilişkin duyuru». Directorate of Communications (թուրքերեն). 11 April 2020. Վերցված է 12 April 2020-ին.
  19. ↑ «Announcement regarding Interior Minister Süleyman Soylu's resignation statement». wt.iletisim.gov.tr (թուրքերեն). Վերցված է 2020-04-13-ին.
  20. ↑ «Turkish President Erdoğan rejects Interior Minister's resignation». Ahval (անգլերեն). Վերցված է 2020-04-13-ին.
  21. ↑ «Sedat Peker claims to reveal new cocaine route between Colombia-Venezuela-Turkey - english».
  22. ↑ «Sedat Peker's Videos and Their Implications for the Turkish Interior». epc.ae.
  23. ↑ «Minister armed civilians with unregistered guns during coup attempt: mob boss». 9 July 2021.
  24. ↑ English, Duvar (7 August 2021). «Mafia boss says Soylu used AKP youth branches to distribute weapons to civilians after 2016 coup». www.duvarenglish.com.
  25. ↑ 25,0 25,1 «Turkey continues to oust Kurdish mayors, replace with trustees». Al-Monitor (անգլերեն). May 15, 2020. Վերցված է 2021-04-06-ին.
  26. ↑ «Turkey: Politicians, lawyers, activists targeted in new wave of mass arrests». Amnesty International. 26 October 2020. Վերցված է 2021-04-06-ին.
  27. ↑ «Turkish interior minister threatens to "ruin" opposition Istanbul mayor over support for Kurdish HDP». Ahval (անգլերեն). 3 Sep 2019. Վերցված է 2021-04-06-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 «Soylu used luxury plane belonging to shady businessman Korkmaz, Interior Ministry confirms». Gazete Duvar. 2021-06-25. Վերցված է 2021-06-26-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուլեյման Սոյլու» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 1206457503 · ISNI: 0000000080412435 · LCCN: no2010093092 · VIAF: 121845750 · WorldCat VIAF: 121845750
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սուլեյման_Սոյլու&oldid=10172234» էջից