Homo Sovieticus
Homo Sovieticus (թարգմանաբար լատիներենից՝ «Մարդ խորհրդային»), Խորհրդային Միության և Արևելյան դաշինքի այլ երկրների միջին վիճակագրական կոնֆորմիստին նկարագրող երգիծական և քննադատական եզր։ Եզրը ժողովրդականացրել է խորհրդային գրող և սոցիոլոգ Ալեքսանդր Զինովևը, որը «Homo Sovieticus» վերնագրով աշխատության հեղինակ է[1]։
Միխայիլ Գելլերը պնդում էր, որ այս եզրը ստեղծվել է 1974 թվականի «Խորհրդային մարդիկ» (ռուս.՝ «Советские люди») մենագրության մեջ, մարքսիստական հասարակական փորձի շնորհիվ մարդկության էվոլյուցիայի հաջորդ փուլը նկարագրելու համար[2]։
1981 թվականին հրատարակված, բայց 1970-ականներից մատչելի ինքնատիպ եղանակով, գրքի մեջ Զինովևը ստեղծել և առաջ է քաշել նաև հոմոսոս (ռուս.՝ гомосос) եզրը[3]։
Ըստ Տարոն Սիմոնյանի, «Խորհրդային Հայաստանի երեք սահմանադրությունները ցանկությունների և քաղաքական նկրտումների փաստաթղթեր էին, որոնք սահմանում էին կոմունիզմի կառուցման նշաձողեր՝ ձեռքի հետ անդրադառնալով պետության կառավարմանը և հոմոսովետիկուսների իրավունքներին, որոնք, բացի սոցիալական իրավունքներից, ըստ էության, միայն հռչակագրային բնույթ ունեին»[4]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Soviet-era satirist Zinovyev dies». BBC News. 2006 թ․ մայիսի 10.
- ↑ Heller (Geller), Mikhail (1988). Cogs in the Wheel: The Formation of Soviet Man. Alfred A. Knopf. էջեր 27, 43, 47. ISBN 978-0394569260. «Heller quotes from a 1974 book "Sovetskye lyudi" ("Soviet People"): Soviet Union is the fatherland of a new, more advanced type of Homo sapiens - Homo sovieticus.»
- ↑ Harboe Knudsen, Ida (2013). New Lithuania in Old Hands: Effects and Outcomes of EUropeanization in Rural Lithuania. էջ 20. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ Սիմոնյան Տ.Վ. ԱՐԲԱՆԷ «... և զարթնում է լաոն» / Տ.Վ. Սիմոնյան. - Երևան.: «Հայրապետ» հրատ., 2018. Էջ 149
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Cambra, Fernando P. de. Homo sovieticus. La vida actual en Rusia. - Barcelona : Ediciones Petronio, 1975. - 296 p. 84-7250-399-2
- Aleksandr Zinovyev (1986). Homo sovieticus. Grove/Atlantic. ISBN 0-87113-080-7.
- Edward J. O'Boyle (January 1993). «Work Habits and Customer Service in Post-Communist Poland». International Journal of Social Economics. 20 (1).
- Józef Tischner (2005). Etyka solidarności oraz Homo sovieticus (լեհերեն). Kraków: Znak. էջ 295. ISBN 83-240-0588-9.
- Ragozin, Leonid (2005 թ․ մայիսի 9). «Thorny legacy of 'Soviet Man'». BBCRussian.com.
- "The long life of Homo sovieticus" The Economist, Dec 10th 2011