Սյոր-Վարանգեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Picto infobox map.png
Սյոր-Վարանգեր
նորվ.՝ Porsanger
սամ.՝ Mátta-Várjjaga gielda
Դրոշ Զինանշան
Flag of Sør-Varanger.png
Sør-Varanger komm.svg
N886-Grense-Jakobselv-2012-07-06-12-00-36.jpg
ԵրկիրՆորվեգիա Նորվեգիա
ԿարգավիճակՖյուլքե
Մտնում էՖինմարք
ՎարչկենտրոնԿիրկենես
Լինդա Բեատա
Հիմնական լեզուԲուկմոլ
Պաշտոնական լեզուներբուկմոլ
Բնակչություն (2012)9860
Ազգային կազմսաամներ
Տարածք3967.5
NO 5444 Sør-Varanger.svg
Հիմնադրված է1858[1] թ.
Սահմանակցում էNesseby, Pechengsky District?, Inari? և Վադսյո
Ժամային գոտիUTC+1
ISO 3166-2 կոդ2030
sor-varanger.kommune.no
Սյոր-Վարանգեր կոմունան Ֆինմարք ֆյուլքեի քարտեզին

Սյոր-Վարանգեր (նորվ.՝ Porsanger, սամ.՝ Mátta-Várjjaga gielda),  կոմունա Նորվեգիայի Ֆինմարք ֆյուլքեյում։ Վարչական կենտրոնն է Կիրկենես քաղաքը։ Զբաղեցնում է 3967.5 կմ² տարածք։ Ունի 9860 բնակիչ (2012 թ.): Պաշտոնական լեզուն է բուկմոլը։ Կոմունան արևելքից սահմանակից է Ռուսաստանի Մուրմանսկի մարզին[2]։

Սյոր-Վարանգերի Նեյիդեն գյուղում է գտնվում սկոլթ-սաամների մշակույթի թանգարանը (Østsamisk museum):

2012 թվականի մայիսի վերջից գործում է Սյոր-Վարանգերի և ռուսական Պեչեգանի շրջանի բնակիչների՝ այդ տարածքներում առանց վիզային տեղաշարժի մասին համաձայնագիրը[3]։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոմունայի Sør-Varanger անվանումն առաջացել է համանուն ֆյորդի անունից։ Ver հայերեն նշանակում է «ձկնորսական գյուղ», իսկ angr՝ «ֆյորդ»։

Զինանշան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոմունայի զինանշանը հաստատվել է 1982 թվականի ապրիլի 16-ին։ Այն պատկերում է կրակի 3 բոց։ Երեք թիվը ցույց է տալիս կոմունայի եկամտի երեք աղբյուրները՝ գյուղատնտեսություն, լեռնահանքային արդյունաբերություն և ձկնորսություն։ Բացի այդ, երեք թիվը նաև խորհրդանշում է կոմունայի երեք գետերը՝ Նեյդեն, Պացոկի և Վորեմա, ինչպես նաև 3 մշակույթները՝ նորվեգական, սաամական և ֆիննական[4]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոմունայի մակերեսը կազմում է 3968 կմ²։ Այն սահմանակից է Ռուսաստանին և Ֆինլանդիային։ Վարչական կենտրոնը Կիրկենես քաղաքն է։ Այն հանդիսանում է Hurtigruten նավագնացության երթուղու և Е105 մայրուղու վերջնակետը։ Կիրկենեսի մոտ է գտնվում համանուն օդանավակայանը, որտեղից իրականացվում է դեպի Օսլո գնացող ուղիղ չվերթներ։ Վարչական կենտրոնում տեղակայված է ռուսական հյուպատոսություն։ Պացոկի գետի երկայնքով տեղակայված են նաև այլ քաղաքներ ու գյուղեր։

Տարածքի մեծ մասը զբաղեցնում են կեչու և սոճու անտառները։ Բարենցի ծովի առափնյա տարածքներում առկա են բազմատեսակ մացառաթփեր։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009 թվականին միլիարդատեր Ֆելիքս Չուդին գնեց Կիրկենեսի մոտ գտնվող Սյուդ-Վարանգեր հանքը և վերսկսեց երկաթի հանքաքարի արդյունահանումը։ 2010 թվականին հյուսիսային նավագնացության երթուղով 40.000 տոննա երկաթի հանքաքար է արտահանվել Չինաստան[5]։

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Juvkam D. Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingenStatistics Norway, 1999. — P. 84. — ISBN 82-537-4684-9 — ISSN 0806-2056
  2. Rygh, Oluf (1924). Norske gaardnavne: Finmarkens amt (in Norwegian) (18 ed.). Kristiania, Norge: W. C. Fabritius & sønners bogtrikkeri. p. 288.
  3. Heather Yundt, Catherine Benesch: Соглашение о безвизовом перемещении — знак крепких пограничных отношений. Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine. (ռուսերեն)
  4. Norske Kommunevåpen, 1990. Nye kommunevåbener i Norden. (նորվեգերեն)
  5. Չինաստանը երկաթի հանքաքար է ներկրում Նորվեգիայից: Archived 2015-09-24 at the Wayback Machine. (ռուսերեն)
  6. Города-побратимы Мурманской области. Archived 2015-01-28 at the Wayback Machine. (ռուսերեն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]