Սլովակիայի ազգային թատրոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Picto infobox masks.png
Սլովակիայի ազգային թատրոն
Bratislava ND 4.jpg
Տեսակօպերային ընկերություն և թատերական կազմակերպություն
ԵրկիրFlag of Slovakia.svg Սլովակիա
Գտնվելու վայրըԲրատիսլավա
Կայքsnd.sk(սլովակ.)
Commons-logo.svg Slovenské národné divadlo Վիքիպահեստում
Սլովակիայի ազգային թատրոնի հին շենքը
Սլովակիայի ազգային թատրոնի նոր շենքի ճակատը

Սլովակիայի ազգային թատրոն (սլովակ.՝ Slovenské národné divadlo, հապավումը՝ SND), նշվում է որպես.

  • ամենահին սլովակյան պրոֆեսիոնալ թատրոնը՝ բաղկացած 3 կազմերից (օպերա, բալետ և դրամատիկ),
  • Նոր Վերածննդի շրջանի թատրոնի շենք Սլովակիայի Բրատիսլավա քաղաքի Հին քաղաք թաղամասում, որտեղ սկզբնապես տեղակայված էին թատրոնի կազմից երկուսը (օպերա և բալետ, դրամատիկը այլ վայրում էր),
  • թատրոնի ժամանակակից շենքը Բրատիսլավայի կենտրոնում Դանուբ գետի ափին, որը բացվել է 2007 թվականի ապրիլի 14-ին։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սլովակիայի ազգային թատրոնը հիմնադրվել է 1920 թվականին Չեխոսլովակիայի ստեղծումից հետո որպես կոոպերատիվ և դարձավ պետական կազմակերպություն 1945 թվականին։ 1920 թ.-ից 1945 թվականների ընթացքում այնտեղ գործում էր միայն երաժշտախումբ։ Սլովակիայի ազգային թատրոնը ներկայացնում էր սլովակյան մշակույթը բազմաթիվ արտասահմանյան հյուրախաղերի ժամանակ։

Ստեղծվելով 1920-ականներին՝ ղեկավարները եղել են չեխ արվեստագետներ (օրինակ՝ Օսկար Նեդբալը, տնօրեն է եղել 1923-1930 թվականներին)։ Առաջինը ներկայացումը եղել է Բեդրիժ Սմետանայի չեխական «Համբույր» օպերան 1920 թվականի մարտի մեկին։ Թատրոնը սլովակացվեց աստիճանաբար։ 1932 թվականին դրամատիկ մասը բաժանվեց 2 մասի՝ ՍԱԹ սլովակյան դրամատիկ խումբ Յանկո Բորոդաչի գլխավորությամբ և ՍԱԹ չեխական դրամատիկ խմբի Վ. Շուլցի գլխավորությամբ։ Չեխական դրամատիկ խումբը դադարեց գործել, երբ նրանք ստիպված էին թողնել Սլովակիան 1938 թվականին։ Սկսած այդ ժամանակվանից՝ դրամատիկ խումբը ունեցել է միայն սլովակերեն ներկայացումներ, իսկ օպերայի մասը չեխերեն հանդես է եկել նաև մինչև 1945 թվականը։ Վերջին տարիներին օպերաները բեմադրվում են իրենց բնօրինակ լեզուներով։

Սկզբնապես բոլոր 3 բաժիններն էլ գործում էին Սլովակիայի ազգային թատրոնի հին շենքում։ 1955 թ.-ից մինչև 2007 թվականի սկիզբը դրամատիկ խումբը բեմադրում էր Պավոլ Հվեզդոսլավի անվան թատրոնում և 1962-2006 թվականները կամերային թատրոնում՝ այսպես կոչված Malá scéna SND (ՍԱԹ Փոքր բեմ)։ Սկսած 2007 թվականից բաժինը գործում է միայն Սլովակիայի ազգային թատրոնի հին շենքում և 2007 թ.-ի ապրիլին բացված նոր կառույցում։

Դրամայի խումբը ձևավորել են ղեկավարներ Յանո Բորոդաչը, Ֆ. Հոֆմանը, Յ. Յամնիցկին, Յ. Բուդսկին, Տ. Ռակովսկին, Կ. Ի. Զաչարին, Պ. Հասպրան, Մ. Պիետորը և ներկայիս տնօրեն Դուշան Յամրիչը։

Օպերայի համույթը ղեկավարել են խմբավարներ Օսկար Նեդբալը, Կ. Նեդբալը, Յ. Վինցոուրեկը և Տ. Ֆրեշոն, ղեկավարել՝ Վ. Շուլցը և Մ. Վասերբաուերը։ Օպերան արտասահմանում ճանաչման է հասել չեխ խմբավար Օսկար Նեդբալի գլխավորությամբ, որն առաջինն է ներկայացրել է Յոզեֆ Լևոսլավ Բելայի և Վ. Ֆիգուշ Բիստրիի սլովակյան օպերաները, և Կ. Նեդբալի խմբավարությամբ, որը կատարելագործեց ծրագիրը։ Մեծ հաջողությունների հասան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում։ ՍԱԹ-ը Էուգեն Սուխոնի, Յան Ցիկկերի, Ալեքսանդր Մոյզեսի, Տիբոր Անդրաշովանի, Տ. Ֆրեշոյի և շատ այլոց ժամանակակից սլովակյան օպերաների ծնունդի վկայողն է եղել։ Թատրոնի շատ երգիչներ ճանաչված են նաև արտասահմանում, օրինակ՝ Էդիտա Գրուբերովան, Լուցիա Պոպպը, Պետեր Դվորսկին, Ռ. Պետրակը, Ս. Կոպչակը, Մ. Հայոսսյովան, Ե. Յենիսովան, Յ. Գալլան, Յոզեֆ Կունդլակը և շատ ուրիշներ։

Բալետի համույթը 1920 թվականի փոքր խմբից «ընդարձակվել է»՝ դառնալով այժմյան հսկա խումբը։

Անդամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. "Adriana Kučerová." () Pittsburgh Symphony Orchestra. Retrieved on October 4, 2012.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]