Սլավոնական բրոդ
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Սլավոնական Բրոդ | |||||
| խորվ.՝ Slavonski Brod | |||||
| |||||
 | |||||
| Կոորդինատներ: 45°10′45″ հս․ լ. 18°01′50″ ավ. ե. / 45.17917° հս․. լ. 18.03056° ավ. ե. | |||||
| Երկիր |  Խորվաթիա | ||||
| Ղեկավար | Միրկո Դուսպարա | ||||
| Մակերես | 50 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 86 մ | ||||
| Բնակչություն | 64000 մարդ (2001) | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 035 | ||||
| Փոստային ինդեքսներ | 35000 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | SB | ||||
| Պաշտոնական կայք | slavonski-brod.hr | ||||
| |||||
.gif)
Սլավոնական Բրոդ (խորվ.՝ Slavonski Brod), քաղաք Խորվաթիայի արևելյան մասում:
Գտնվում է երկրի մայրաքաղաք Զագրեբից 197 կմ դեպի հարավ-արևմուտք՝ Սավա գետի ձախ ափին: Սլավոնական Բրոդը Խորվաթիայում վեցերորդ խոշորագույն քաղաքն է: Բնակչությունը կազմում է 64 հազար մարդ: Բրոդսկո-Պոսավսկայի շրջանի վարչական կենտրոնն է:
Բովանդակություն
Ընդհանուր տեղեկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքը գտնվում է Սավա գետի ափին[1]: Այդ գետի միջով անցնում է Զագրեբ-Բելգրադ և Զագրեբ-Վինկովիչ-Բելգրադ ավտոմայրուղիները: Սլավոնական Բրոդը սահմանամերձ քաղաք է: Խորվաթիայի մյուս խոշոր քաղաքներին միացված է կանոնավոր ավտոբուսի և գնացքների երկաթգծերով:
Սլավոնական Բրոդը Սավա գետի նավահանգիստն է:
Սլավոնական Բրոդն արդյունաբերական քաղաք է: Խորվաթական տնտեսության համար կարևոր են տեղական ինժեներական ձեռնարկությունները, որոնք արտադրում են լոկոմոտիվներ, տրամվայներ և շատ ավելին: Քաղաքում կան նաև լույսի, սննդի, փայտամշակման և քիմիական արդյունաբերության ձեռնարկություններ: Վերջին տարիներին զբոսաշրջության ոլորտի զարգացում է սկսվել:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքի պատմությունը հաշվվում է մոտ 2 500 տարի: Հնագույն ժամանակներից ռազմավարական հատման տեղում ցամաքի և գետի ուղիների մոտ կար Սավու անունով բնակավայր: Մոտ 300 թվականին Դանուբյան շրջան ներխուժեցին սելտիկ ցեղերը, որոնք պետք է վերահսկեին Պանանոնից դեպի Ադրիատիկ ընկած ճանապարհը:
Հռոմեական կայսրության ժամանակ ամրոցի մոտակայքում գտնվող բնակավայրը հայտնի դարձավ որպես Մարսոնիա: Ամերիկյան կայսրության անկումից հետո այն մի քանի անգամ ավերվեց, հոների, ավարների և սլավոնների կողմից: IX-րդ դարում սլավոնները Սավայի երկայնքով տարածեցին իրենց տարածքը և օսմանվեցին ոչ սլավոնական բնակչության: Այս շրջանից քաղաքը պատկանում է տեղական իշխանություններին, ապա `հունգարական-խորվաթական թագավորությանը:
1244 թվականին քաղաքն առաջին անգամ նշվեց Բրոդ անունով:
XV -րդ դարում քաղաքում կառուցված ամրոցը պաշտպանվում էր Օսմանյան կայսրությունից: Այնուամենայնիվ, 1536 թվականին թուրքական հետապնդումների ժամանակ Բրոդն անցավ թուրքերի իշխանության տակ և այնտեղ մնաց ավելի քան 150 տարի: 1691 թվականին, Սրբազան Հռոմեական կայսրության պատերազմի ժամանակ Բրոդն ազատագրվեց Ավստրիայի բանակի կողմից: Քաղաքի մուսուլմանական բնակչությունը մեկնել էր Բոսնիա: Այդ պահից Սավան դարձավ Ավստրիայի և Օսմանյան կայսրության սահմանը, ինչպես նաև կաթոլիկների և մուսուլմանների միջև:
Քաղաքի սահմանային դիրքը ստիպեց նոր պաշտպանական կառույցներ կառուցել: XVIII դարում, սլավոնիայի արքայազն Եվգենի Սավոյացու ծրագրերի համաձայն, կառուցվել է նոր հզոր բերդ, որն ամբողջությամբ պահպանվել է մինչև այսօր: Ավստրիայի մի մասը, Բրոդը ինտենսիվորեն զարգանում և դառնում էր խոշոր առևտրի կենտրոն, որի միջոցով տեղի է ունեցել Հաբսբուրգյան կայսրության և արևելյան աշխարհի միջև առևտրի մեծ մասը: XIX դարում Բրոդի բնակչությունը բազմազգ էր, բացի Խորվաթներից այստեղ ապրել են սերբերը, հունգարացիները, հրեաները, բոսնիացիները, գերմանացիները և ավստրիացիները:
Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո, ամբողջ Ռավա տարածաշրջանի հետ մեկտեղ, Բրոդը դարձավ սերբերի, խորվաթների և սլովենների թագավորության, հետագայում Հարավսլավիայի թագավորության մաս: 1934 թվականին քաղաքն ստացել է իր ներկայիս անունը: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում հակաֆաշիստական կուսակցական ջոկատները ակտիվ էին քաղաքի մոտակայքում: Քաղաքին մեծ վնաս հասցրեց արևմտյան դաշնակիցների ռմբակոծումը, որը տեղի է ունեցել 1943-1944 թվականներին: Քաղաքի վրա տեղի ունեցավ 27 զանգվածային հրաձգություն: Հետպատերազմյան շրջանում Սլավոնական Բրոդ քաղաքը վերակառուցվել և դարձել է Խորվաթիայում խոշորագույն արդյունաբերական կենտրոններից մեկը: 1991 թվականին Հարավսլավիայի բաժանման ժամանակ քաղաքը դարձավ անկախ Խորվաթիայի մասը: Դրանից հետո սկսված պատերազմում Սլավոնական Բրոդը լրջորեն տուժեց: Քաղաքի հերթական ռմբակոծությունը 1992 թվականին Բոսնիայի տարածքից, ինչպես նաև սերբական ինքնաթիռների արշավանքները հանգեցրեց խաղաղ բնակչության շրջանում մարդկային զոհերի և մեծ վնաս պատճառեց արդյունաբերական ձեռնարկություններին, ինչպես նաև պատմական տեսարժան վայրերին: Հրդեհների դադարեցումից հետո վնասված և ավերված շենքերի մեծ մասը վերականգնվել է:
Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- XVIII-րդ դարի ամրոց, Խորվաթիայի Բարոկկո ամրոցների և Ավստրիայի նախկին ռազմական սահմանի վրա գոյություն ունեցող խոշորագույն ամրոցներից լավագույն պահպանվածներից մեկը:
- Ֆրանցիսկյան վանքը կառուցվել է XVIII-րդ դարում:
- Սլավոնական Բրոդը հայտնի է նաև բնօրինակ բանահյուսության կատարումներով և մանկական տոներով, նվիրված Խորվաթիայի երեխաների գրող Իվան Բրլիչ-Մաժուրանին, որը երկար ժամանակ ապրել է Սլավոնական Բրոդում:
Հայտնի բնակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իվան Վելիկանովիչ (1723-1803 թվականներ) - խորվաթ հոգևոր գրող, դրամատուրգ, փիլիսոփա, աստվածաբան, ուսուցիչ:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Брод, город»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Славонски-Брод Онлине
- Туристический портал (хорв., англ.)
- Официальный сайт города
- Информация о городе
- Славонски-Брод @ net
| ||||||||||
