Սիենֆուեգոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Զինանշան
Coat of arms of the city of Cienfuegos, Cuba.svg

Perry cienfuegos.jpg
ԵրկիրԿուբա Կուբա
Հիմնադրված էապրիլի 22, 1819 թ.
Մակերես333 000 000 քառակուսի մետր
ԲԾՄ25 մետր
Բնակչություն164 924 մարդ (2012)
Ժամային գոտիUTC-5
Հեռախոսային կոդ43
Փոստային ինդեքսներ55100–55500
Ավտոմոբիլային կոդCF
##Սիենֆուեգոս (Կուբա)
Red pog.png

Սիենֆուեգոս (իսպ.՝ Cienfuegos, [sjemˈfweɣos]), քաղաք Կուբայում, նույնանուն նահանգի կենտրոնը։

Աշխարհագրական դիրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գտնվում է Կարիբյան ծովի ափին՝ Սիենֆուեգոս ծովախորշի արևելյան ափին[1], Հավանայից 250 կմ հարավ-արևելք[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը 1819 թվականին հիմնադրել են ֆրանսիացի ներգաղթյալները[1], կոչվել է Ֆերնարդինա դե Խագուան (Fernardina de Jagua)։ Քաղաքը ժամանակաից անվանումը ստացել է 1829 թվականին։ Հաճախ սխալմամբ համարվում է, որ վերանվանվել է ի պատիվ Կամիլո Սիենֆուգոսի, սակայն իրականում կոչվել է Կուբայի իսպանացի գեներալ-կապիտան (նահանգապետ) Խոսե Սիենֆուեգոս Հովելյանոսի պատվին։

1887-1889 թվականներին այստեղ կառուցվել է «Թերի» թատրոնը (ճարտարապետ՝ Լ․Սենչես Մարմոլ)[1]։

Իսպանա-ամերիկյան պատերազմ>ից հետո 1898 թվականի մայիսի 11-ին ԱՄՆ զորքերը մարտով գրավել են Սիենֆուեգոսը։ 1924 թվականին քաղաքի բնակչության թիվը կազմում էր 73 480 մարդ[3]։

1925 թվականին Սիենֆուեգոսի Ազգային աշխատանքային կոնգրեսում ստեղծվել է Կուբայի աշխատավորների ազգային կոնֆեդերացիան[4]։

1956 թվականի սեպտեմբերի 5-ին քաղաքում սկսվել է ռազմածովային կայազորի ապստամբությունը Ֆ.Բատիստայի դիկտատուրայի դեմ, սակայն այն ճնշվել է։ 1958 թվականի սեպտեմբերին Սիենֆուեգոսում նոր ապստամբություն է սկսվել[4]։

1959 թվականին Կուբայի հեղափոխության հաղթանակից հետո այստեղ սկսվել է զարգանալ արդյունաբերությունը։ 1964 թվականի հոկտեմբերին իր աշխատանքն է սկսել «José Gregorio Martínez» դիզելային շարժիչների արտադրության գործարանը[5][6]։ Կառուցվել է նաև «Պունտա Գորդա» հանգստի գոտին[1]։

1970 թվականին բնակչության թիվը կազմում էր 85,2 հազար բնակիչ, քաղաքը քիմիական, սննդի (այդ թվում՝ պտղահումքային), ծխախոտի, կաշվի-կոշիկի և տեքստիլ արդյունաբերության, շինանյութերի արտադրության և նավաշինության կենտրոն էր։ Այստեղ գործում էին ՋԷԿ և խեցգետին որսալու ֆլոտիլիա[2][1]։

1980-ականների սկզբին քաղաքն իրենից ներկայացնում էր վարչական, կրթական և առևտրաարդյունաբերական կենտրոն՝ 100 հազար բնակչությամբ։ Բացի սննդարդյունաբերական ձեռնարկություններից, այստեղ կառուցվել են ազոտական պարարտանյութերի արտադրության գործարան[7], կերային խմորիչների արտադրության գործարան, գլյուկոզայի արտադրության գործարան, ձկնաբուծական կոմբինատ, ցեմենտի գործարան, մի քանի մեքենաշինական գործարաններ։ Միևնույն ժամանակ սկսվել է կղզու խոշորագույն նավթավերամշակման գործարանի և առաջին ԱԷԿ-ի շինարարության նախապատրաստումը[5]։

2005 թվականին քաղաքի պատմական կենտրոնը մտցվել է Համաշխարհային ժառանգության ցանկ։

Ժամանակակից դրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայումս Սիենֆուեգոսը խոշոր ծովային նավահանգիստ է, շաքարի, ծխախոտի և սուրճի վաճառքի կենտրոն։ Քաղաքում կա նավթարդյունաբերական գործարան։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ավտոմոբիլային ճանապարհների հանգույց[1] և երկաթուղու կայարան[1]։
  • Ծովային նավահանգիստ[3][2] [1][5]։

Հայտնի բնիկներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Յուդել Մորենո՝ կուբացի նիզակ նետող, միջազգային մրցաշարերի մրցանակակիր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Сьенфуэгос // Латинская Америка. Энциклопедический справочник / редколл., гл. ред. В. В. Вольский. том 2. М., издательство «Советская энциклопедия», 1982.
  2. 2,0 2,1 2,2 Сьенфуэгос // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 25. М., «Советская энциклопедия», 1976.
  3. 3,0 3,1 Կաղապար:ВТ-ЭСГ
  4. 4,0 4,1 Куба // Советская историческая энциклопедия / редколл., гл. ред. Е. М. Жуков. том 8. М., государственное научное издательство «Советская энциклопедия», 1965.
  5. 5,0 5,1 5,2 Республика Куба // Экономическая география зарубежных социалистических стран (Европа, Куба). Изд. 3-е. под ред. Н. В. Алисова, Э. Б. Валева. М.: изд-во Московского университета, 1984. стр.326-359
  6. Una empresa de nuevo tipo // журнал "Bohemia" от 16 мая 2018
  7. Куба (Республика Куба) // Страны мира: краткий политико-экономический справочник. — М.: Политиздат, 1974. — С. 326-330.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]