Սելֆիի թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սքրաթչ և սնիֆ պատ Գույների գործարանում
Այցելուները Պաղպաղակի թանգարանում խոշոր չափի գունավոր կաթիլների ավազանում են

Սելֆիի թանգարան կամ Ինստագրամ թանգարան (անգլ.՝ selfie museum կամ անգլ.՝ Instagram museum), արվեստի պատկերասրահի կամ ինստալյացիայի տեսակ է, նախատեսված այն բանի համար, որ այցելուները լուսանկարներում կեցվածք ընդունեն և դրանք հրապարակեն այնպիսի սոցիալական ցանցերում, ինչպիսին է Ինստագրամը։ Սելֆիի թանգարանի ցուցանմուշներրը հիմնականում ներառում են գունավոր նախշեր, մեծ չափերի առարկաներ և այնպիսի օպտիկական պատրանքներ, ինչպիսիք են անամորֆոսները։

29Rooms-ը արվեստի եռօրյա մեծ ինստալացիա է` ստեղծված Refinery29-ի կողմից 2015 թվականին Նյու Յորքում, որը հիշատակվում է որպես նման վայրի առաջին օրինակ[1][2]։ Պաղպաղակի թանգարանը, որը բացվել է 2016 թվականին, ևս համարվում է Սելֆիի թանգարանի կատալիզատոր[3][4][5]։ 2019 թվականի դրությամբ հաղորդվել է սելֆիի տասնյակ թանգարանների բացման մասին ամբողջ Միացյալ Նահանգներով[6]։ Դրանք մեծ մարտահրավերի առաջ են կանգնել 2020 թվականին, երբ դրանցից շատերը ստիպված են եղել ժամանակավորապես փակվել COVID-19 համավարակի պատճառով[7][8]

Այս միտման որոշ նախորդներ նույնականացվում են ժամանակակից արվեստում, որոնցից են Rain Room-ը, Urban Light-ը, և Յայոի Կուսամայի հայելապատ սենյակները[9][10]։ Burning Man փառատոնում ցուցադրված բազմաթիվ փորձարարական արվեստի գործերը ևս ազդեցություն են ունեցել, ինչպես նաև` ազդեցություն է ունեցել Meow Wolf արվեստագետների միությունը[11]։

Որոշ մեկնաբաններ քննադատել են «թանգարան» բառի օգտագործումը այս երևույթը նկարագրելու համար[12][13]։ Ի տարբերություն ավանդական թանգարանների, որոնք հաճախ ոչ առևտրային կազմակերպություններ են` կրթական առաքելությամբ, սելֆի թանգարանները գրեթե միշտ առևտրային բիզնեսներ են, որոնք գումար են վաստակում մուտքի վճարով և որոշ դեպքերում` առևտրային հովանավորչությամբ[14][15]։

Պաղպաղակի թանգարանի հիմնադիր Մարյելիս Բանը ափսոսանք է հայտնել այդ բառն օգտագործելու համար և հորինել է նոր տերմին «experium» (experience` «փորձ» և museum` «թանգարան» բառերից)` նկարագրելու համար նման բիզնեսները[16]։

Սելֆիի թանգարանները փորձարարական առևտրի օրինակ են։ Դրանցից շատերը ժամանակավոր ցուցահանդեսներ են, որոնք բացվում են ընդամենը մի քանի ամսով, որոշակի վայրում, իսկ մյուսները մշտական են[17][18]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Aileen Kwun (2018 թ․ հունվարի 11). «Exploring the effects of social media on art and culture, one selfie at a time». CNN. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  2. Caroline Goldstein (2018 թ․ ապրիլի 25). «8 Instagram-ready art attractions that prove the Museum of Ice Cream was just the beginning». ArtNet. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  3. Sophie Haigney (2018 թ․ սեպտեմբերի 16). «The museums of Instagram». The New Yorker. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  4. Sam Eichner (2018 թ․ օգոստոսի 27). «Lights, cameras, action: The rise of the Instagram-friendly museum». The Daily Beast. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  5. Katherine Keener (2019 թ․ հունվարի 4). «The rise and impact of the 'Instagram museum'». Art Critique. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  6. Annie Taylor (2019 թ․ սեպտեմբերի 4). «Selfie museums are popping up across the country». WTXL-TV. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  7. Katie Way (2020 թ․ օգոստոսի 7). «There's not much left to like about Instagram-friendly 'experiences'». Vice. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  8. Ashley Carman (2020 թ․ ապրիլի 1). «Instagram pop-up experiences lay off employees as the business tanks». The Verge. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  9. Arielle Pardes (2017 թ․ սեպտեմբերի 27). «Selfie factories: The rise of the made-for-Instagram museum». Wired. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  10. Sarah Cascone (2018 թ․ մարտի 26). «An Instagram-baiting museum in Indonesia is ripping off Chris Burden and Yayoi Kusama». Artnet News. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  11. Ben Ikenson (2018 թ․ դեկտեմբերի 4). «'Big Fun Art' spreads to Phoenix». Bloomberg CityLab. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  12. Lara Korte (2018 թ․ հուլիսի 5). «Pop-up 'museums' are Instagram fans' favorite place to pose». Wall Street Journal. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. (subscription required)
  13. Marissa G. Muller (2017 թ․ դեկտեմբերի 26). «From Yayoi Kusama to the Museum of Ice Cream, 2017 was the year of the art selfie». W. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  14. Karen Loew (2019 թ․ հոկտեմբերի 16). «Why do Instagram playgrounds keep calling themselves museums?». Bloomberg CityLab. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  15. Erin DeJesus (2018 թ․ դեկտեմբերի 21). «Fake food museums are our greatest monuments to the brand hellscape of 2018». Eater. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  16. Sissi Cao (2019 թ․ հոկտեմբերի 9). «Everything you think you know about the Museum of Ice Cream is wrong: Interview with CEO». Observer. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  17. Amanda Hess (2018 թ․ սեպտեմբերի 26). «The existential void of the pop-up 'experience'». The New York Times. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.
  18. Caroline Cunningham (2020 թ․ հունվարի 29). «Wonderspaces isn't another pop-up "experience." That's a good thing». Philadelphia. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 2-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]