Սարգիս Քամալյան
Սարգիս Քամալյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | մայիսի 25, 1860 |
| Ծննդավայր | Շահումյան, Մառնեուլի մունիցիպալիտետ, Վրաստան |
| Վախճանվել է | 1934 |
| Վախճանի վայր | Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | թարգմանիչ, բանահավաք, ուսուցիչ և գրող |
| Լեզու | հայերեն |
| Ազգություն | հայ |
| Կրթություն | Ներսիսեան դպրոց, Տարտուի համալսարան, Հումբոլդտի համալսարան և Ենայի համալսարան |
| Աշխատավայր | Ներսիսեան դպրոց |
Սարգիս Ավետիքի Քամալյան (մայիսի 25, 1860 թ., Շուլավեր – 1934 թ., Թիֆլիս), հայ բանահավաք, գրող, թարգմանիչ, մանկավարժ[1]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1880 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը, 1898-1903 թվականներին սովորել Դորպատի, Բեռլինի, Ենայի համալսարաններում։ Շուրջ 50 տարի զբաղվել է մանկավարժությամբ՝ 1904-1907 թվականներին՝ Ներսիսյան դպրոցում, տարբեր տարիների՝ Կողբ գյուղում (Նոյեմբերյանի շրջանում), Գանձակում, Թիֆլիսի Հովնանյան (Մարիամյան–Հովնանյան) օրիորդաց դպրոցում)։ 1896 թվականին, հայկական դպրոցների փակման կապակցությամբ, Քամալյանը ֆելիետոն է տպագրել «Արձագանք»-ում և, կայսրական իշխանությունների հետապնդումից ազատվելու համար, անցել է Գերմանիա։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քամալյանի բանահավաքչական ու գրական գործունեության մեջ մեծ տեղ ունեն հեքիաթների, առակների մշակումները («Հեքիաթներ», 1892 թ., «Ծովինար», 1893 թ., «Շեն թագավորի աղջիկը», 1894 թ., «Հողածին և անմեռ աշխարք», 1897 թ., «Ազգային առակներ», 1907 թ., Ժողովածուներ և առանձին գրքույկներ), նշանավոր գրական երկերի համառոտ վերապատումները («Սասունցի Հովնան», 1900 թ., «Սիրելի հերոս», 1905 թ.)։ Քամալյանը գրել է նաև պատմվածքներ ու զրույցներ, որոնցում օգտագործել է հայոց պատմությունից առնված նյութեր («Խուլ Խաչիկ», 1894 թ., «Գալո Ափո», 1895 թ., «Աստված չճանաչող», 1895 թ., «Վարդանանց և Ղևոնդյանց մասին», 1910 թ.)։ Կատարել է թարգմանություններ–փոխադրություններ՝ գերմաներենից (Հոֆման, «Ժամանակը՝ ոսկի», 1904 թ., վեպ), ռուսերենից, ֆրանսերենից («Արտաշահ բաներ», 1911 թ., ժողովրդական)։ «Եզոպոսի կյանքը» (1915 թ.) Մաքսիմոս Պլանուդի «Եզոպոսի կենսագրությունը» աշխատության թարգմանություն–փոխադրությունն է։ Քամալյանը թողել է բանահյուսական, ազգագրական ու բանասիրական հարուստ ժառանգություն (անտիպ), որը պահպանվում է Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանում և Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Սանդուխտ Ասլանյան, Սամվել Կարապետյան, «Շուլավեր», Երևան 2002թ., էջ 158:
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|
