Սանչո IV (Նավարրայի թագավոր)
| Սանչո IV բասկ.՝ Antso IV.a Gartzeitz | |
| |
| Մասնագիտություն՝ | կառավարիչ |
|---|---|
| Ծննդյան օր | 1039 |
| Վախճանի օր | հունիսի 4, 1076 կամ 1076 |
| Վախճանի վայր | Peñalén, Funes, Kingdom of Pamplona |
| Դինաստիա | Խիմենես |
| Քաղաքացիություն | Kingdom of Pamplona |
| Ի ծնե անուն | բասկ.՝ Antso Gartzeitz |
| Հայր | García Sánchez III of Pamplona?[1] |
| Մայր | Stephanie, Queen of Pamplona?[1] |
| Ամուսին | Placencia, Queen of Navarre? |
Սանչո IV Գարսես Պենյակենսկիյ (անգլ.՝ Sancho IV Garcés el de Peñalén 1039 - հունիսի 4, 1076 կամ 1076, Peñalén, Funes, Kingdom of Pamplona)[2], Նավարրայի թագավորը 1054 թվականից։
Գարսիա III թագավորի և Էստեֆանի դե Ֆուայի որդին։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սանչոն Գարսի III-ի Ատապուերկի մոտ ճակատամարտի ժամանակ եղել է ռազմական ճամբարում։ Նա այդ ժամանակ 14 տարեկան էր։ Նրա մայրը թագավորության ժամանակավոր կառավարիչն էր, իսկ նրա մահից հետո 1058 թվականին Սանչոն սկսել է կառավարել այն ինքնուրույն։ Կառավարության սկզբում Սանչոն իր հորեղբոր՝ Ռամիրո Առագոնսկիի հետ դաշինք է կնքել ընդդեմ սարագոսցիների ղեկավարի՝ ալ-Մուկտադիրայի՝ հաղթելով և պաշարելով նրան ըստ արժանավույն։ 1067 թվականին Սանչո II Կաստիլսկին հարձակվել է Նավարրայի վրա՝ հուսալով, հետ վերադարձնել այն հողերը, որոնք հայրն էր կորցրել։ Սանչո Նավարսկին օգնություն է խնդրել իր ազգական եղբորից՝ Սանչո I Արագոնյանից, այդ իսկ պատճառով էլ այդ ընդհանրումը պատմության մեջ է մտել «Երեք Սանչոների կռիվը» անվանումով։ Որում հաղթանակ տարավ Սանչո Կաստաիլյան՝ իր ռազմական առաջնորդ Սիդ Կամպեադորի ռազմական առաջնորդության տաղանդի շնորհիվ։ Պատերազմի արդյունքում Նավարրան կորցրել է Բուրեբումը, Ալտա-Ռիոհուն և Ալավան։
1076 թվականին Ռամոն Գարսեսը դավադրություն է կազմակերպել ընդդեմ եղբորը, արդյունքում Սանչոն մահացել է Պենյալենում։ Սանչոյի մահից հետո արքայատոհմական ճգնաճամ էր։ Նավարրացիները թագավոր ընտրեցին Սանչո Արագոնին, իսկ Լեոնում և Կաստիլիայում որպես թագավոր ճանաչեցին աքսորված Գարսիա Սանչեսին։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Sancho IV, Encyclopædia Britannica.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Sancho IV (king of Navarre)». Encyclopædia Britannica Online. 2010. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 25-ին.
- Martín Duque, Ángel J. (2002). «Vasconia en la Alta Edad Media: Somera aproximación histórica». Príncipe de Viana. 63 (227): 871–908.
- Narbaitz, Pierre (2007). Navarra o cuando los vascos tenían reyes. Editorial Txalaparta.
- Reilly, Bernard F. (1995). The Contest of Christian and Muslim Spain 1031–1157. Blackwell Publishing.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սանչո IV (Նավարրայի թագավոր)» հոդվածին։ |
| ||||||||||
