Սանդրո Կիա
| Կեղծանուն | Sandro Chia |
|---|---|
| Ծնվել է | ապրիլի 20, 1946[1][2][3][…] (79 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Ֆլորենցիա, Իտալիայի թագավորություն[4] |
| Քաղաքացիություն | |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, քանդակագործ, նկարիչ-փորագրող, նկարազարդող, կոնցեպտուալ արվեստագետ և արվեստագետ |
| Ոճ | Transavantgarde? |
| Ժանր | գեղանկարչություն, քանդակագործություն և գրաֆիկա |
| Պարգևներ | |
| Անդամակցություն | Գեղարվեստի ակադեմիա |
| Ամուսին | Marella Caracciolo Chia? |
| Կայք | sandrochia.com(անգլ.) |
Սանդրո Կիա (իտալ.՝ Sandro Chia; р. Ֆլորենցիաապրիլի 20, 1946[1][2][3][…], Ֆլորենցիա, Իտալիայի թագավորություն[4]), իտալացի մոնումենտալիստ, քանդակագործ և գրաֆիկ XX դարի վերջին երրորդի - XXI դարի սկզբի, «տրանսավանգարդ» շարժման առաջնորդ։
Կոնցեպտուալ և մինիմալիստական արվեստի հակառակորդ լինելով, Կիան 1970-ականների և 80-ականների սահմանագծին առաջ մղվեց որպես տրանսավանգարդի ամենանշանավոր դեմքերից մեկը[5]։ Նման այլ իտալացի պոստմոդեռնիստ նկարիչների՝ ինչպես Ֆրանչեսկո Կլեմենտե, Էնցո Կուկկի, Նիկոլա դե Մարիա (իտալ.՝ Nicola De Maria), Սանդրո Կիան շեշտը դնում է նոր կենդանականության, ֆիգուրատիվության, անհատական սկզբի վրա: Այս նկարիչները փորձում են արվեստի մեջ վերադարձնել կորսված հեդոնիզմը, հաճույքի սկզբունքը: Նրանք դավանում են «ամենակերություն»՝ իրենց ստեղծագործության մեջ ազատորեն դիմելով պատկերման հնարքներին և սկզբունքներին, որոնք բնորոշ են ցանկացած ոճի, ցանկացած դարաշրջանի, ցանկացած մշակույթի:
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սանդրո Կիան ծնվել է Ֆլորենցիայում 1946 թվականին։ Սկզբում սովորել է տեղի Արվեստի ինստիտուտում (իտալ.՝ Istituto statale d'arte di Firenze, 1962-1967), իսկ այնուհետև Accademia di Belle Arti-ում, նույնպես Ֆլորենցիայում: 1969 թվականին, ուսումն ավարտելուց հետո, շատ է ճամփորդել Հնդկաստանում, Թուրքիայում, ողջ Եվրոպայում, մինչև որ վերջապես 1970 թվականին հաստատվել է Հռոմում[6]:
1980 թվականից հիմնականում ապրել է Նյու Յորքում՝ ժամանակ առ ժամանակ այցելելով իր գինեգործական կալվածքը Մոնտալչինոյում, Սիենայի նահանգում, Տոսկանայում։
Վերջին տարիներին նկարիչն ապրում է հերթականությամբ Մայամիում՝ Ֆլորիդա նահանգ, ԱՄՆ, Հռոմում և Մոնտալչինոյում[7] որտեղ արտադրվում են պրեստիժային գինիներ[8][9]։
Ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կիան սկսեց ցուցադրվել դեռ 1970-ականներին, ինչպես հայրենիքում՝ Հռոմում, այնպես էլ Իտալիայից դուրս, աստիճանաբար ձեռք բերելով ավելի պատկերավոր, հուզականորեն հագեցած նկարչական լեզու՝ ի հակադրություն այդ տարիների պատկերասրահներում տիրող սառը վերացականության։
Նկարիչը մշակել է սեփական, հեգնական և ակնարկներով ու հղումներով լի լեզու՝ հանդիսատեսի հիշողության մեջ վերակենդանացնելով և՛ Վերածննդի արվեստը, և՛ XX դարի սկզբի գեղարվեստական հոսանքները։ Կիայի խոշոր ֆորմատի ստեղծագործությունները հաճախ բնակեցված են հերոսական տեսքով տղամարդկային կերպարներով։ Նկարչության մեջ նա կիրառում է հագեցած գունային գամմա, ուժեղ, շարժումով լի տարածական կառուցվածքներ։ Նման հնարքներ նա օգտագործում է նաև մոնումենտալ խճանկարներում և խոշոր բրոնզե ու թրծակավե քանդակներում, որոնք հաճախ ներկված են վառ գույներով կամ էլ զարդարված խճանկարային շարվածքով[10]։
Նա իր նկարչությունը ցուցադրել է միջազգային բիենալեներում՝ Փարիզում, Սան Պաուլոյում և երեք անգամ՝ Վենետիկի բիենալեում։
Սանդրո Կիայի անհատական ցուցահանդեսները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1983 : Ստեդելեկ թանգարան, Ամստերդամ
- 1984 : Մետրոպոլիտեն թանգարան, Նյու Յորք
- 1984, 1992 : Ազգային պատկերասրահ, Բեռլին
- 1984 : Ժամանակակից արվեստի թանգարան, Փարիզ
- 1984 : Դյուսելդորֆի թանգարաններ
- 1991 : Պալացցո Մեդիչի-Ռիկկարդի, Ֆլորենցիա
- 1995 : Վիլլա Մեդիչի, Հռոմ
- 1997 : Պալացցո Ռեալե, Միլան
- 1997 : Բոկա-Ռատոն արվեստի թանգարան, Ֆլորիդա
- 1997 : Սիենայի քաղաքային պատկերասրահ
- 2000 : Արվեստի թանգարան, Ռավեննա
- 2002 : Պալացցո Պիտտի և Ֆլորենցիայի ազգային հնագիտական թանգարան
- 2010 : Գալլերիա Նացիոնալե դի Արտե Մոդեռնա (ԳՆԱՄ), Հռոմ
Ճանաչում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2005 թվականի մայիսի 17-ին Իտալիայի Հանրապետության նախագահ Կառլո Չամպին Սանդրո Կիային հանձնեց պետական պարգև՝ «Մշակույթի և արվեստի ոլորտում ունեցած վաստակի համար» ոսկե (բարձրագույն աստիճան) մեդալը[11]։
Թանգարանային հավաքածուներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ՄոՄԱ, Նյու Յորք
- Արվեստի ինստիտուտ, Չիկագո
- Գեղարվեստի թանգարան, Բոստոն
- Նյու Օրլեան
- Կիտակյուշու, Ճապոնիա
- Թեյթ պատկերասրահ, Լոնդոն
- Ստեդելիյկ թանգարան, Ամստերդամ, Նիդերլանդներ
- Նոր ազգային պատկերասրահ, Բեռլին
- Արվեստի թանգարան, Բազել, Շվեյցարիա
- Կերպարվեստի թանգարան, Թել-Ավիվ, Իսրայել
- Իտալիայի Սենատ, Պալացցո Մադամա, Հռոմ
- Ռիվոլի ամրոց, Ժամանակակից արվեստի թանգարան (իտալ.՝ Museo d'arte contemporanea del castello di Rivoli), Թուրին նահանգ
- «Materdei», Քաղաքային մետրոյի կայարան, իտալ.՝ Materdei (metropolitana di Napoli), Նեապոլ, Իտալիա[12]
Նկարներ համացանցում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Живопись разных лет на персональном сайте С. Киа
- Настенная роспись в ресторане Палио / Palio Restaurant. Нью-ЙоркԱրխիվացված 2015-05-20 Wayback Machine
- Без названия, 2001 терракота и мозаика 36.5 × 40.5 × 20 см
- 13 работ (живопись, графика) на TheArtStack.com(չաշխատող հղում)
- Художник С. Киа в своей мастерской за работойԱրխիվացված 2015-05-20 Wayback Machine
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Крючкова, В. Киа, Сандро (Chia, Sandro) // Европейское искусство. Живопись. Скульптура. Графика: энциклопедия: в 3 тт. / Под ред. Л. П. Ануровой; Е. Д. Федотовой. — М.: Белый город, 2006. — Т. 2. — 415 с. — (Энциклопедия мирового искусства). — ISBN 5-7793-0923-X
- Bertoni, Franco. Sandro Chia: Ceramics vs. Drawings. — 1st. — Umberto Allemandi, 2011. — 96 p. — ISBN 8842219177
- Meneghelli, Luigi. Sandro Chia. — Verona: Galleria Cinquetti, 1991. — 40 p.
- Geldzahler, Henry. Sandro Chia Prints 1973-1984: An Exhibition and Sale Paperback – 1984. — First Edition. — New York: Metropolitan Museum of Art, 1984. — 64 p.
- Sandro Chia, Stedelijk Museum, Amsterdam : 7/4—29/5. 1983. — Amsterdam: Stedelijk Museum, 1983.
- Chia, Sandro; Seymour, Anne. The Draught of Dr Jekyll, An Essay on the Work of Sandro Chia : Sandro Chia's first exhibition in London, December 1981. — London - Rome: Anthony d'Offay : Gian Enzo Sperone, 1981. — 16 p.
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Sandro Chia (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 Sandro Chia — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Արվեստների և մեդիատեխնոլոգիաների կենտրոն — 1997.
- ↑ Термин “Трансавангард” введен в 1979 итальянским художественным критиком А. Бонито Олива в статье, посвященной творчеству пяти итальянских художников — С. Киа, Ф. Клементе, Э. Кукки, Н. де Мариа, М. Паладино. В 1982 в работе “Интернациональный трансавангард”, написанной в соавторстве с ведущими европейскими и американскими художественными критиками, Бонито Олива объединяет под этим названием немецкий неоэкспрессионизм, аргентинскую новую образность, французскую свободную фигуративность.
- ↑ В 1984 году Сандро Киа приобрел у своего друга, барона Джорджо Франкетти (Giorgio Franchetti) недвижимость в Тоскане, в холмистой местности к северо-западу от Монтальчино. Здесь был заложен винный завод Кастелло Ромиторио (իտալ.՝ Castello Romitorio). С 1950-х земля и строения были заброшены; но вскоре после смены собственника, склоны холмов были засажены виноградниками, а в расположенном на вершине холма замке XII века устроена винодельня с винным погребом. «Castello Romitorio: History». 53024 Montalcino (SI) Italia. Castelloromitorio. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 6-ին.
- ↑ Подробности о винодельческом бизнесе отца и сына Сандро и Филиппо Киа: Мюллер, Калле. (2012 թ․ փետրվարի 5). «Сандро Киа. Художник и винодел». Justpeoplenews. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 7-ին.
- ↑ «Фото: Сандро Киа покрывает росписями стены просторного винного погреба в Кастелло Ромиторио». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 6-ին.
- ↑ Между прочим, вино марки Брунелло ди Монтальчино 2004 года (произведённое в Кастелло Ромиторио из местного винограда Санджовезе (իտալ.՝ Sangiovese) было признано лучшим среди красных вин по мнению экспертов конкурса «International Wine Challenge», Лондон. «Названы лучшие в мире вина». «Газета.Ru». 2010 թ․ սեպտեմբերի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 6-ին.
- ↑ «Chìa, Sandro. Biografie» (իտալերեն). Энциклопедия «Treccani». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 7-ին.
- ↑ Medaglia d'oro ai benemeriti della cultura e dell'arte Sandro Chia Արխիվացված 2015-04-13 Wayback Machine(իտալ.)
- ↑ Подробнее список музеев: «Sandro Chia : Artworks in public collections». ARTantide. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 7-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սանդրո Կիա» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
- Сандро Киа на сайте галереи ТейтԱրխիվացված 2015-04-11 Wayback Machine
- Биография художника на его персональном сайте(անգլ.)
- Gallerix.ruԱրխիվացված 2015-05-09 Wayback Machine
- ArtPrice.comԱրխիվացված 2015-04-13 Wayback Machine
| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սանդրո Կիա» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||