Ռոք (հրուշակեղեն)
| Ենթակատեգորիա | • կոնֆետ • շաքարային կոնֆետ • Կարծր կոնֆետ  | |
|---|---|---|
| Ծագման երկիր | Միացյալ Թագավորություն | |
| Ձևը | գլան | |
| Կազմված է | շաքար | |
Ռոք (հաճախ հայտնի է իր ծագման վայրով, օրինակ՝ Բլեքփուլի ռոք կամ Բրայթոնի ռոք), եղեգնաձև կարծր եփած շաքարային հրուշակեղեն, որը սովորաբար համեմված է անանուխով կամ սպիտակ անանուխով։ Այն սովորաբար վաճառվում է Միացյալ Թագավորության (ինչպիսիք են Բրայթոնը, Սաութենդ-օն-Սին, Սքարբորոն, Լանդուդնոն կամ Բլեքփուլը) և Իռլանդիայի (օրինակ՝ Բրեյ, Նոք կամ Սթրենդհիլ) զբոսաշրջային (սովորաբար ծովափնյա) հանգստավայրերում, Ջիբրալթարում, Դանիայի այնպիսի քաղաքներում, ինչպիսիք են Լյոքենը և Էբելթոֆթը, ինչպես նաև Սիդնեյում և Թասմանիայում՝ Ավստրալիայում։
Այն սովորաբար ունի գլանաձև ձող («ռոքի ձող»), սովորաբար 1-2.5 սմ (0.39-0.98 դյույմ) տրամագծով և 20-25 սմ (7.9-9.8 դյույմ) երկարությամբ։ Բլեքփուլի ռոքը երբ պատրաստվում է հատուկ մանրածախ ցուցադրությունների համար՝ սովորաբար առնվազն 2.5 սմ (0.98 դյույմ) տրամագծով է և կարող է լինել մինչև 17 սմ (6.7 դյույմ) հաստությամբ և մինչև 2 մ (6.6 ֆուտ) երկարությամբ։ Այս գլանները սովորաբար ունեն ներկառուցված նախշ ողջ երկայնքով, որը հաճախ հանգստավայրի անունն է, որտեղ վաճառվում է ռոքը, այնպես որ անունը կարելի է կարդալ ձողի երկու ծայրերում (մեկ ծայրում հակառակ ուղղությամբ) և մնում է ընթեռնելի նույնիսկ կծելուց հետո։ 1830-ականներին Մորքեմբը դարձավ առաջին քաղաքը, որն արտադրեց տառերով ռոք։ Ռոքը նաև արտադրվում է որպես գովազդային իր, օրինակ՝ ընկերության անվանումով։[1]
Այն երբեմն հանդիպում է առանձին քաղցրավենիքների տեսքով՝ կենտրոնում գրությամբ կամ նախշով. դրանք, ըստ էության, ռոքի կտորներ են։
Ռոքի պատրաստում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավանդական ծովափնյա ռոքը պատրաստվում է հատիկավոր շաքարից և գլյուկոզայի օշարակից։ Խառնուրդի հարաբերակցությունը մոտավորապես 3:1 է, այսինքն՝ երեք մաս շաքար մեկ մաս գլյուկոզայի օշարակի համար։ Սա խառնվում է թավայի մեջ շաքարը լուծելու համար բավարար քանակի ջրի հետ (ոչ բավարար քանակի ջուրը կհանգեցնի շաքարի այրման կամ վերջնական արտադրանքի շաքարավազային լինելուն և հնարավոր է «հատիկավորվի»)։ Այնուհետև այն եռացվում է մինչև մոտավորապես 147°C (297°F) կամ «կարծր ճաքի» աստիճան, նախքան ջրով հովացվող պողպատե թիթեղների վրա լցնելը։ Լցնելուց հետո ավելացվում են պատյանի և տառերի համար նախատեսված սննդային ներկանյութերը և խառնվում են ձեռքով՝ օգտագործելով գդալ կամ փոքր թիակ։ Երբ իրիսային խառնուրդը լցվում է ջրով հովացվող թիթեղի վրա, այն սկսում է մաշկ առաջացնել ներքևում. սա հնարավոր է դարձնում կտրել ներկանյութերը՝ օգտագործելով մկրատ։ Պատյանները և տառերը մշտապես «ներս են շրջվում»՝ «ցրտահարումը» (վերջնական արտադրանքում տգեղ գնդիկներ) կանխելու համար։ Իրիսի մնացած մասը կարծրացվում է նախքան «քաշող» մեքենայի վրա տեղադրելը։ Մեքենան ունի ֆիքսված բազուկ և երկու շարժվող բազուկ, որոնցից մեկը պտտվում է ժամացույցի սլաքի ուղղությամբ, մյուսը՝ հակառակ ուղղությամբ։ Քաշող մեքենան օդավորում է իրիսը՝ այն ոսկեգույն զանգվածից վերածելով փափուկ սպիտակի, որը կազմում է ռոքի ձողի կենտրոնը։ Քաշող մեքենայի վրա գտնվելիս համային նյութերն ավելացվում են՝ լցնելով չափված քանակներով։ Արդեն սպիտակ իրիսի փոքր քանակություն է վերցվում քաշող մեքենայից և օգտագործվում է գունավոր իրիսից պատրաստված տառերի ձևը պահպանելու համար։
Տառերի կազմում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը].jpg)
Տառերը ձևավորվում են բազմագույն և սպիտակ իրիսի բարակ շերտերի համակցմամբ։ Երբ դրանք պատրաստվում են, յուրաքանչյուր տառի երեսը մոտավորապես բթամատի հետքի չափ է, ոչ թե վերջնական, ձգված արտադրանքում տեսանելի փոքր չափը։
Տառերը պատրաստվում են ոչ թե անվան մեջ հայտնվելու հերթականությամբ (B, L, A, C, K, P, O, O, L), այլ ըստ իրենց ձևի. «քառակուսի» տառերը (B, E, F, H, J, K, L, M, N, P, R, T, W, X, Y և Z) պատրաստվում են առաջինը, քանի որ դրանք չեն կորցնի իրենց ձևը, մինչդեռ «եռանկյուն» (A և V) և «կլոր» (C, D, G, O, Q, S, U) տառերը պատրաստվում են վերջում՝ դրանց ձևը կորցնելը կանխելու համար, քանի որ իրիսը դեռ բավականին փափուկ է այս պահին։ Օրինակ, "BLACKPOOL ROCK"-ը կազմող տառերը կարող են պատրաստվել այս հերթականությամբ՝ B, P, R, K(×2), L(×2), A, C(×2) և O(×3)։ Այս պահին առանձին տառերը դրվում են բլոկների կամ ձողերի միջև՝ դրանց ձևը կորցնելը և հարթ դառնալը կանխելու համար։ Այնուհետև տառերը դասավորվում են իրենց ճիշտ ուղղագրական հերթականությամբ՝ յուրաքանչյուր տառի միջև սպիտակ, օդավորված իրիսի «շերտով»՝ այն ընթեռնելի դարձնելու համար։
Մեծատառերը տառերի ամենատարածված ձևն են, քանի որ փոքրատառերը շատ ավելի բարդ են՝ իրենց պոչերի և բարձր մեջքերի պատճառով։
Ավարտական փուլ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քաշող մեքենայից ստացված այժմ օդավորված սպիտակ իրիսը բաժանվում է երեք մասի. մեկը կկազմի կենտրոնը, իսկ երկուսը՝ «թևերը»։ Թևերը հունցվում և տարածվում են բարակ ու հավասարաչափ՝ նախքան անմիջապես տառերի վրա դրվելը. դրանք ձևավորում են պատյանի և տառերի միջև տարածությունը, և այնուհետև փաթաթվում են կարծրացած կենտրոնի շուրջը։ Այնուհետև պատյանը հունցվում և հավասարաչափ գլոցվում է՝ օգտագործելով գրտնակ, և սա փաթաթվում է հավաքված «եռացող» զանգվածի շուրջը, որը մեկ շատ մեծ ձող է, սովորաբար չափազանց հաստ, որ մարդը կարողանա ձեռքերով շրջափակել, որը դեռ ճկուն է և տաք։ Այնուհետև այն տեղադրվում է «խմբաքանակային գլանի» մեջ, որն ունի մի քանի կոնաձև գլաններ և տաքացուցիչներ։ Գլանները պահում են ռոքի եռացող զանգվածը կլոր, իսկ տաքացուցիչները պահում են այն բավականաչափ փափուկ՝ աշխատելու համար։
Շաքար եփողը այնուհետև սկսում է «պտտել», կամ ձգել եռացող զանգվածը երկար հարթ սալի վրա, որտեղ գլանները հետևում են, որ այն շարունակի պտտվել, մինչև բավականաչափ կարծրանա՝ իր կլոր ձևը պահպանելու համար։ Պտտելու գործընթացը շատ հաստ եռացող զանգվածը վերածում է շատ ավելի երկար և շատ ավելի բարակ վերջնական չափի։ Կարծրանալուց հետո իրիսի թելերը կտրվում են երկարությամբ և փաթաթվում թափանցիկ թղթով՝ պիտակով, որը հայտնի է որպես «տեսարան», քանի որ սովորաբար ունի որևէ տեսարժան վայրի պատկեր։
Տառերով ռոքի պատրաստման ողջ գործընթացն արվում է ձեռքով՝ հմուտ աշխատողների կողմից։ Ավելի փոքր ռոքի ձողերը, առանց տառերի կամ «տեսարանի», կարող են արտադրվել մեքենայով։
Ռոքի այլ տեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ռոքը տարբերվում է քարային կոնֆետից. այն ավելի շատ նման է ավելի կարծր կոնֆետի ձողի։
Տարածաշրջանային տարատեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Էդինբուրգյան ռոքը մեկ այլ հրուշակեղեն է՝ հիմնված շաքարի և գինեքարի վրա, պատրաստված ձողերի տեսքով։ Այն փխրուն է և համեմված է, օրինակ, կոճապղպեղով կամ կիտրոնով։
Շոտլանդական մեկ այլ յուրահատուկ ռոքի տեսակ է աստղային ռոքը (երբեմն հայտնի նաև որպես աստղազարդ ռոք) կամ «աստղիկը», որը պատրաստվում է Կիրիմյուրում։ Այն վաճառվում է մատիտի չափի ձողերի փոքր կապոցներով և ավելի քիչ փխրուն է, քան ծովափնյա ռոքը։
Հոլանդական տեսակի հրուշակեղենը, որը նման է ռոքին, կոչվում է zuurstok (թթու ձող)։ Ինչպես ծովափնյա հանգստավայրերի ռոքը, զուրստոքը հատկապես կապված է տոնավաճառների հետ։ Դրա բաղադրությունը մոտավորապես նույնն է, ինչ Էդինբուրգյան ռոքինը, բայց այն գալիս է համերի տարբեր տեսականիով, հիմնականում գինեքարով (այսպիսով դարձնելով այն քիչ թե շատ թթու), բայց նաև բուրավետացված, օրինակ, բալով, դարչինով կամ մատուտակով։
Կոնֆետի շվեդական տարատեսակը կոչվում է պոլկագրիս։
Ճապոնական Kintarō-ame պատրաստվում է նմանատիպ գործընթացով[2]։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Chrystal, Paul. The History of Sweets. Pen & Sword History.
- ↑ 金太郎あめができるまで [(episode 277) How kintaro-ame is made]. Science Channel – The making (ճապոներեն). Japan Science and Technology Agency. 2009-01-01. Արխիվացված օրիգինալից 2022-06-17-ին. Վերցված է 2022-07-18-ին.
- Տեսանյութի համառոտագիր
- 00:30 կոնֆետը պատրաստվում է շերտավորելով մասերը և մեքենայով ձգելով հավաքված զանգվածը
- 00:45 կարծր կոնֆետ Կինտարոյի դեմքով ամենուր
- 01:00 եռացնել գլյուկոզայի օշարակը և շաքարը
- 01:40 սառեցնել թիթեղի վրա մինչև ցանկալի կարծրություն
- 02:00 ներկավորում
- 02:40 սպիտակ կոնֆետը պատրաստվում է խմորը ձգելով՝ առանց ներկավորման
- 03:40 հավաքում
- 04:55 թարթիչների մասի հավաքում
- 07:55 ձգել ձողը՝ բարակեցնելու համար
- 08:33 ձգել և ձևավորել
- 09:00 բաժանել ձողերի
- 09:40 ցուցադրել, որ պատկերը կարելի է տեսնել ցանկացած կտրվածքում
- 10:30 տարբեր դիզայնի օրինակներ
- 11:00 Ինչպես է պատրաստվում չիտոսե-ամեն
- Տեսանյութի համառոտագիր
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ռոք (հրուշակեղեն) կատեգորիայում։ |
- How to Make Lettered Rock, BBC
- Blackpool Rock - How the letters are created
- 'London Rock' Making Candy Factory (1957) | British Pathé