Ռոսո Ֆիորենտինո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոսո Ֆիորենտինո
Houghton Typ 525 68.864 - Vasari, Le vite - Il Rosso.jpg
Ծնվել էմարտի 8, 1494[1]
ԾննդավայրՖլորենցիա[2]
Վախճանվել էնոյեմբերի 14, 1540[1] (46 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզ
ՔաղաքացիությունBannière de France style 1500.svg Ֆրանսիա
ԿրթությունԳեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, նկարիչ-փորագրող, գծանկարիչ և fresco painter
Ոճմաներիզմ
Ուշագրավ աշխատանքներAllegory of Salvation with the Virgin and Christ Child, St. Elizabeth, the Young St. John the Baptist and Two Angels?, Q3612425? և Madonna between Two Saints?
Commons-logo.svg Rosso Fiorentino Վիքիպահեստում

Ռոսո Ֆիորենտինո (իրական անուն իտալերեն՝ Giovanni Battista di Jacopo, մականուն իտալերեն՝ Rosso Fiorentino կամ ուղղակի իտալերեն՝ Rosso, մարտի 8, 1494[1], Ֆլորենցիա[2] - նոյեմբերի 14, 1540[1], Փարիզ), ֆլորենտական դպրոցի իտալացի նկարիչ, աշխատել է Իտալիայում և Ֆրանսիայում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոսո Ֆիորենտինո Սուրբ ընտանիք, 1520

Յակոպո Պոնտորմոյի հետ սովորել է Անդրեա դել Սարտոյի արվեստանոցում։ 1523 թվականից աշխատել է Հռոմում, որտեղ ուսումնասիրել է Միքելանջելոյի, Ռաֆայելի և Վերածննդի դարաշրջանի այլ նկարիչների գործերը։ Կառլ V-ի զորքերի կողմից քաղաքը թալանելուց հետո (1527) նա տեղափոխվել է Ֆրանսիա՝ տեղ ստանալով Ֆրանցիսկ I-ի արքունիքում։ Վերջինս նրան, Ֆրանչեսկո Պրիմատիչոյի հետ միասին, հանձնարարել է նկարել Ֆոնտենբլոյի թագավորական կալվածքը (այդ պալատում իտալացի վարպետների գործերը անվանել են «Ֆոնտենբլոյի դպրոց»)։ Հակառակ Վազարիի պնդումներին՝ Ռոսո Ֆիորենտինոյի մահը ինքնասպանություն չի եղել։

Նկարչի աշխատակիցների և աշակերտների թվում է եղել ֆրանսիացի դիմանկարիչ, փորագրող, մանրանկարիչ Ժոֆրուա Դյումուստիեն։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոսո Ֆիորենտինո: «Խաչից իջնելը»: 1521

Լավագույն աշխատանքն ու մանյերիզմի գեղանկարչության գլուխգործոցը համարվում է «Խաչից իջնելը» Վոլտերայից խորանի համար (1521, այժմ՝ Վոլտերայի քաղաքային պատկերասրահում)[3]։ Այդ ստեղծագործության մեջ նկարիչը ձեռք է բերում ստեղծագործական անկախություն՝ խզելով կապը անցյալի հետ։ Նկարում պատկերված մարդկանց ողջ դինամիկայի և նրա կոմպոզիցիայի բարդության պայմաններում նկարիչը կերպարներին մեկնաբանել է անճաշակ, դեֆորմացնելով նրանց ֆիգուրները, կառուցելով «քարացած թատերականացված գործողություն» (Դզուֆի) և լայնորեն օգտագործել է դեկորատիվ հնարքներ։ Ինչպես նշել է Վազարին, կերպարների դեմքերն արտահայտել են «դաժանություն և հուսահատություն»[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 Union List of Artist Names — 2021.
  3. Tim Jepson, Jonathan Buckley, Mark Ellingham. Rough guide to Tuscany & Umbria. — P. 414—419. — ISBN 1-843-53055-4
  4. С. Дзуффи. Большой атлас живописи. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2002. — С. 117. — ISBN 5-224-03922-3

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Kusenberg K. Le Rosso. Paris: A. Michel, 1931
  • Barocchi P. Il Rosso Fiorentino. Roma: Gismondi, 1950
  • Billy A. Fontainebleau. Paris: Le Temps, 1967
  • Franklin D. Rosso in Italy: the Italian career of Rosso Fiorentino. New Haven: Yale UP, 1994
  • Falciani C. Il Rosso Fiorentino. Firenze: Leo S. Olschki, 1996
  • Natali A. Rosso Fiorentino: leggiadra maniera e terribilità di cose stravaganti. Cinisello Balsamo: Silvana, 2006

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]