Jump to content

Ռոբերտ Էդվարդս (ֆիզիոլոգ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոբերտ Էդվարդս
անգլ.՝ Robert Geoffrey Edwards
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 27, 1925(1925-09-27)[1][2][3][…]
ԾննդավայրBatley, Կիրկլիս, Արևմտյան Յորքշիր, Միացյալ Թագավորություն[4][5]
Մահացել էապրիլի 10, 2013(2013-04-10)[6][7][2][…] (87 տարեկան)
Մահվան վայրՔեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն[8]
ԳերեզմանElmwood Cemetery[9]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունBangor University? և Էդինբուրգի համալսարան
Մասնագիտությունբժիշկ, ֆիզիոլոգ, կենսաբան և հետազոտող
ԱշխատավայրՔեմբրիջի համալսարան
ԱմուսինRuth Fowler Edwards?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն և Եվրոպական ակադեմիա[17]
 Robert G. Edwards Վիքիպահեստում

Սըր Ռոբերտ Ջեֆրի Էդվարդս[18][19] (սեպտեմբերի 27, 1925(1925-09-27)[1][2][3][…], Batley, Կիրկլիս, Արևմտյան Յորքշիր, Միացյալ Թագավորություն[4][5] - ապրիլի 10, 2013(2013-04-10)[6][7][2][…], Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն[8]) բրիտանացի ֆիզիոլոգ և վերարտադրողական բժշկության և մասնավորապես արտամարմնային բեղմնավորման (IVF) ոլորտում նորարար։ Մանկաբարձ և գինեկոլոգ Պատրիկ Ստեպտոի[20] և բուժքույր և սաղմնաբան Ջին Փուրդիի հետ միասին Էդվարդսը հաջողությամբ իրականացրլ է IVF-ի միջոցով բեղմնավորումը, ինչը հանգեցրել է Լուիզ Բրաունի ծննդին 1978 թվականի հուլիսի 25-ին[21]։ Նրանք հիմնեցին առաջին IVF ծրագիրը անպտուղ հիվանդների համար և իրենց տեխնիկան սովորեցրին այլ գիտնականների։ Էդվարդսը 1986 թվականին «Մարդու վերարտադրության» ամսագրի հիմնադիրն ու գլխավոր խմբագիրն էր[22]։ 2010 թվականին նրան շնորհվել է ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության Նոբելյան մրցանակ «արտամարմնային բեղմնավորման զարգացման համար»[23][24]։

Կրթություն և վաղ կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդվարդսը ծնվել է Բաթլիում, Յորքշիր և սովորել է Մանչեսթերի կենտրոնական միջնակարգ դպրոցում,[25] որից հետո ծառայել է բրիտանական բանակում, այնուհետ ավարտել է կենսաբանության բակալավրիատը Բանգորի համալսարանում։.[26][27] Նա սովորել է Էդինբուրգի համալսարանի Կենդանիների գենետիկայի և սաղմնաբանության ինստիտուտում, որտեղ 1955 թվականին ստացել է գիտությունների թեկնածուի ​​աստիճան։[28]

Կարիերա և հետազոտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կալիֆորնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտում մեկ տարի աշխատելուց հետո նա միացավ Mill Hill-ի բժշկական հետազոտությունների ազգային ինստիտուտի գիտական ​​անձնակազմին: Այնուհետ ևս մեկ տարի անցկացրեց Գլազգոյի համալսարանում և 1963 թվականին նա տեղափոխվեց Քեմբրիջի համալսարան՝ որպես Ֆորդի հիմնադրամի ֆիզիոլոգիայի ամբիոնի գիտաշխատող և Քեմբրիջի Չերչիլ քոլեջի անդամ։ 1969 թվականին նշանակվել է ֆիզիոլոգիայի դոցենտ։[29]

Մարդու բեղմնավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հավելյալ տեղեկություն՝ արտամարմնային բեղմնավորում

1960 թվականին Էդվարդսը սկսեց ուսումնասիրել մարդու բեղմնավորումը և շարունակեց իր աշխատանքը Քեմբրիջում: 1968 թվականին նա կարողացավ լաբորատորիայում հասնել մարդու ձվաբջջի բեղմնավորմանը և սկսեց համագործակցել Օլդհեմից գինեկոլոգ վիրաբույժ Պատրիկ Ստեպտոի հետ։ Էդվարդսը մշակել է սնուցող միջավայր համար մարդու համար, որը թույլ է տալիս բեղմնավորում և վաղ սաղմի կուլտիվացիա, մինչդեռ Ստեպտոուն լապարոսկոպիան օգտագործում էր խողովակների անպտղությամբ հիվանդ այցելուների ձվաբջիջները վերականգնելու համար: Նրանց փորձերը դեմ առան զգալի թշնամանքի և դիմադրության,[30] ներառյալ Բժշկական հետազոտությունների խորհրդի կողմից հետազոտությունների ֆինանսավորման մերժումը և մի շարք դատական ​​հայցեր։[31][32]

Լուիզ Բրաունի՝ աշխարհում առաջին «փորձանոթով երեխայի» ծնունդը, 1978 թվականի հուլիսի 25-ին, երեկոյան ժամը 23:47-ին, Օլդեմի գլխավոր հիվանդանոցում բժշկության պատմություն է մտել. արտամարմնային բեղմնավորումը անպտղություն ունեցող զույգերին, որոնք նախկինում երեխա ունենալու հնարավորություն չունեին, օգնելու նոր միջոց էր: Բուժքույր Ժան Փուրդին առաջինն էր, ով տեսավ Բրաունի սաղմի բաժանումը։[33]

Բորն Հոլլ կլինիկա

Տեխնոլոգիաների կատարելագործումը բարձրացրել է հղիության մակարդակը, և ենթադրվում է, որ 2010 թվականին IVF-ի միջոցով մոտ 4 միլիոն երեխա է ծնվել,[23] որոնցից մոտ 170,000-ը՝ նվիրաբերված ձվաբջիջներից և սաղմերից։[34][35][36] Նրանց առաջընթացը հետագա նորամուծությունների հիմք դրեց, ինչպիսիք են ICSI-ի ներցիտոպլազմատիկ սերմնաբջջի ներարկումը, սաղմի բիոպսիան (PGD) և ցողունային բջիջների հետազոտությունը։

Էդվարդսը և Սթեփթուն հիմնեցին Բորն Հոլլ կլինիկան, իրենց աշխատանքը առաջ մղելու և նոր մասնագետներ պատրաստելու համար: Սթեփթուն մահացավ 1988 թվականին: Էդվարդսը շարունակեց իր կարիերան որպես գիտնական և բժշկական ամսագրերի խմբագիր։

Քաղաքականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդվարդսը Լեյբորիստական ​​կուսակցության կողմնակից էր և Քեմբրիջի քաղաքային խորհրդում ներկայացնում էր Նյունհեմի շրջանը երկու ժամկետ՝ 1973-1978 թվականներին:[37] Նա բավականաչափ փորձ էր կուտակել, որպեսզի որևէ փուլում մտածեր պատգամավոր դառնալու մասին, սակայն դրանից ոչինչ դուրս չեկավ։[38]

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդվարդսն 1956 թվականին ամուսնացել էր Ռութ Ֆաուլեր Էդվարդսի (1930–2013) հետ, ով նույնպես նշանակալից աշխատանքով գիտնական էր։ Ռութը 1908 թվականի Նոբելյան մրցանակակիր ֆիզիկոս Էռնեստ Ռեզերֆորդի թոռնուհին էր և ֆիզիկոս Ռալֆ Ֆաուլերի դուստրը։[39] Զույգը հինգ դուստր և 12 թոռ ուներ։[40]

Մահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդվարդսը մահացել է 2013 թվականի ապրիլի 10-ին թոքերի երկարատև հիվանդությունից հետո։[40][41] Քեմբրիջի համալսարանի խոսնակն ասել է, որ «Նրան շատ կկարոտեն ընտանիքը, ընկերները և գործընկերները»։[42] The Guardian-ը հաղորդել է, որ Էդվարդսի մահվան պահին ավելի քան չորս միլիոն երեխա է ծնվել IVF-ի միջոցով։[42] Լուիզ Բրաունն ասել է, որ «Նրա և Պատրիկ Ստեպտոի համատեղ աշխատանքը, երջանկություն և ուրախություն է բերել միլիոնավոր մարդկանց ամբողջ աշխարհում՝ նրանց հնարավորություն տալով երեխաներ ունենալ»:[43] Ըստ BBC-ի, նրա աշխատանքի դրդապատճառն այն էր, որ նա կարծում էր, որ «կյանքում ամենակարևորը երեխա ունենալն է։[43]

2013 թվականի հուլիսին Բորն Հոլլ կլինիկայում, ի հիշատակ Սթեփթոյի և Էդվարդսի, Լուիզ Բրաունի և Ալասթեր Մաքդոնալդի կողմից հուշատախտակ բացվեց՝ աշխարհում առաջին IVF միջոցով երեխան։[44][45]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 http://www.nndb.com/lists/497/000063308/
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
  3. ↑ 3,0 3,1 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 https://web.archive.org/web/20200703035650/https://www.bangor.ac.uk/news/Newsletter/English%20(May%202011).pdf
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.batleynews.co.uk/news/local/tributes-paid-to-pioneer-of-ivf-sir-robert-edwards-1-5589749
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 http://lifeinlegacy.com/Display.aspx?weekof=2013-04-13
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/179875/Robert-Edwards
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #128803568 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  9. ↑ Find A Grave — 1996.
  10. ↑ https://laskerfoundation.org/award/clinical/
  11. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2010/
  12. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  13. ↑ http://www.physoc.org/sites/default/files/page/Lectures%20and%20Prizes%20to%202017_2.pdf
  14. ↑ https://www.rcog.org.uk/en/news/rcog-announcement-2014-winner-of-the-eardley-holland-gold-medal/
  15. ↑ https://www.uv.es/uvweb/rectorado/es/premios-distinciones/doctores-honoris-causa/doctores-honoris-causa-siglo-xx/fecha-investidura/-acto-investidura-doctor-honoris-causa-del-excm-sr-dr-robert-geoffrey-edwards-1285872205498/Honoris.html?id=1285878774375
  16. ↑ https://www.cavavub.be/nl/eredoctoraten
  17. ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Edwards_Robert
  18. ↑ Johnson, M. H. (2011). «Robert Edwards: The path to IVF». Reproductive BioMedicine Online. 23 (2): 245–262. doi:10.1016/j.rbmo.2011.04.010. PMC 3171154. PMID 21680248.
  19. ↑ Fisher, S. J.; Giudice, L. C. (2013). «Robert G. Edwards (1925–2013)». Science. 340 (6134): 825. Bibcode:2013Sci...340..825F. doi:10.1126/science.1239644. PMID 23687039. S2CID 34150798.
  20. ↑ Edwards, R. G. (1996). «Patrick Christopher Steptoe, C. B. E. 9 June 1913 – 22 March 1988». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 42: 435–52. doi:10.1098/rsbm.1996.0027. PMID 11619339.
  21. ↑ Multiple sources:
    • Steptoe, P. C.; Edwards, R. G. (1978). «Birth After the Reimplantation of a Human Embryo». The Lancet. 312 (8085): 366. doi:10.1016/S0140-6736(78)92957-4. PMID 79723. S2CID 31119969.
    • «1978: First 'test tube baby' born». BBC. 25 July 1978. Վերցված է 13 June 2009-ին. «The birth of the world's first "test tube baby" has been announced in Manchester (England). Louise Brown was born shortly before midnight in Oldham and District General Hospital»
    • Moreton, Cole (14 January 2007). «World's first test-tube baby Louise Brown has a child of her own». Independent. London. Վերցված է 22 May 2010-ին. «The 28-year-old, whose pioneering conception by in-vitro fertilisation made her famous around the world ... The fertility specialists Patrick Steptoe and Bob Edwards became the first to successfully carry out IVF by extracting an egg, impregnating it with sperm and planting the resulting embryo back into the mother.»
  22. ↑ Fraser L. R. (2000). «In Appreciation of Professor R. G. Edwards, Founding Editor of the Human Reproduction Journals». MHR: Basic Science of Reproductive Medicine. 6 (5): 3. doi:10.1093/molehr/6.5.3. PMID 10775640.
  23. ↑ 23,0 23,1 «The 2010 Nobel Prize in Physiology or Medicine – Press Release». Nobelprize.org. 4 October 2010. Վերցված է 4 October 2010-ին.
  24. ↑ Multiple sources:
  25. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «whoswho» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  26. ↑ «SLA Biomedical & Life Sciences Division Blog: Robert G. Edwards : 2010 Nobel Prize Winner in Physiology or Medicine». Sla-divisions.typepad.com. 7 October 2010. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  27. ↑ «Health Zone 24×7 – Health – Fitness – Medicine – Medical». Healthzone24x7.blogspot.com. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  28. ↑ Edwards, Robert Geoffrey (1955). The experimental induction of heteroploidy in the mouse (PhD thesis). University of Edinburgh. hdl:1842/13774. OCLC 606113063. Կաղապար:EThOS. հրապարակում բաց հնարավորություն
  29. ↑ «Professor Sir Robert Edwards». The Daily Telegraph. 10 April 2013. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  30. ↑ Myers, P. Z. (4 October 2010). «A surprising Nobel». Արխիվացված է օրիգինալից 7 October 2010-ին. Վերցված է 4 October 2010-ին.
  31. ↑ Wade, Nicholas (4 October 2010). «Pioneer of in Vitro Fertilization Wins Nobel Prize». The New York Times. Վերցված է 5 October 2010-ին.
  32. ↑ Joseph D. Schulman, M.D., 2010. "Robert G. Edwards – A Personal Viewpoint" 1456320750
  33. ↑ Weule, Genelle (25 July 2018). «The first IVF baby was born 40 years ago today». ABC News (ավստրալիական անգլերեն). Վերցված է 25 July 2018-ին.
  34. ↑ First live birth donation
  35. ↑ «Home – OBG Management». Obgmanagement.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007-10-08-ին. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  36. ↑ «Library». TheAFA.org. Արխիվացված է օրիգինալից 22 September 2013-ին. Վերցված է 14 April 2013-ին.
  37. ↑ Colin Rallings and Michael Thrasher, "Cambridge City Council Election Results, 1973-2012", pp. 1-2.
  38. ↑ Johnson, Martin H., "Edwards, Sir Robert Geoffrey (Bob) (1925–2013)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, online edition, January 2017. Retrieved 13 January 2024. (subscription required)
  39. ↑ «Index entry». FreeBMD. ONS. Վերցված է 12 April 2013-ին.
  40. ↑ 40,0 40,1 Kolata, Gina (10 April 2013). «Robert G. Edwards Dies at 87; Changed Rules of Conception With First 'Test Tube Baby'». The New York Times. Վերցված է 13 April 2013-ին.
  41. ↑ «IVF pioneer dies». Cambridge News. Արխիվացված է օրիգինալից 13 April 2013-ին. Վերցված է 10 April 2013-ին.
  42. ↑ 42,0 42,1 Jones, Sam (10 April 2013). «IVF pioneer Robert Edwards dies aged 87». The Guardian. Վերցված է 10 April 2013-ին.
  43. ↑ 43,0 43,1 «Test-tube baby pioneer Sir Robert Edwards dies». BBC News. 10 April 2013. Վերցված է 10 April 2013-ին.
  44. ↑ «Oldham News | News Headlines | World's first test-tube baby hails pioneers on 35th birthday - Chronicle Online». Արխիվացված է օրիգինալից 6 November 2016-ին. Վերցված է 2016-11-06-ին.
  45. ↑ «News and events Bourn Hall». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-06-ին. Վերցված է 2024-09-04-ին.

/S0140-6736(78)92957-4 | title = Birth After the Reimplantation of a Human Embryo | journal = The Lancet | volume = 312 | issue = 8085 | pages = 366 | year = 1978 | pmid = 79723| s2cid = 31119969 }}

  • «1978: First 'test tube baby' born». BBC. 25 July 1978. Վերցված է 13 June 2009-ին. «The birth of the world's first "test tube baby" has been announced in Manchester (England). Louise Brown was born shortly before midnight in Oldham and District General Hospital»
  • Moreton, Cole (14 January 2007). «World's first test-tube baby Louise Brown has a child of her own». Independent. London. Վերցված է 22 May 2010-ին. «The 28-year-old, whose pioneering conception by in-vitro fertilisation made her famous around the world ... The fertility specialists Patrick Steptoe and Bob Edwards became the first to successfully carry out IVF by extracting an egg, impregnating it with sperm and planting the resulting embryo back into the mother.»</ref> They founded the first IVF programme for infertile patients and trained other scientists in their techniques. Edwards was the founding editor-in-chief of Human Reproduction in 1986.[1] In 2010, he was awarded the Nobel Prize in Physiology or Medicine "for the development of in vitro fertilization".[2][3]
  1. ↑ Fraser L. R. (2000). «In Appreciation of Professor R. G. Edwards, Founding Editor of the Human Reproduction Journals». MHR: Basic Science of Reproductive Medicine. 6 (5): 3. doi:10.1093/molehr/6.5.3. PMID 10775640.
  2. ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «nobelpr» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  3. ↑ Multiple sources:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ռոբերտ_Էդվարդս_(ֆիզիոլոգ)&oldid=10114531» էջից